ΤΟ ΝΑΥΑΓΙΟ ΤΟΥ ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ – 33 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ…

Ραφήνα, 23 Φεβρουαρίου 1983 και ώρα 16:00 μ.μ. Ενώ οι λιμενικές αρχές έχουν εκδώσει απαγορευτικό απόπλου λόγω καιρού, το Ε/Γ-Ο/Γ ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ ξεκινά το... τελευταίο του ταξίδι με ευθύνη πλοιάρχου. «Συνηθιζόταν τότε, μιας και τα απαγορευτικά ήταν πολλά και η εταιρεία ασκούσε ιδιαίτερη πίεση για να εκτελεστούν τα δρομολόγια», θα πει σήμερα ο μαστρο-Σίμος Λάβδας στο εν Άνδρω, β' μηχανικός του πλοίου και ένας εκ των τριών ναυτικών που διασώθηκαν από το μοιραίο αυτό ναυάγιο. Το πλοίο μεταφέρει βυτιοφόρα οχήματα, τους οδηγούς τους και ελάχιστους επιβάτες, καθώς το ΚΤΕΛ αδυνατούσε να καταφθάσει έγκαιρα στο λιμάνι της Ραφήνας λόγω της πυκνής χιονόπτωσης, με αποτέλεσμα οι περισσότεροι να μην προλάβουν να επιβιβασθούν.
Παρ' όλα αυτά, το ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ δεν πληρούσε τις απαραίτητες προδιαγραφές για τη μεταφορά βυτιοφόρων και υγρών καυσίμων.
Τη στιγμή που το πλοίο βγαίνει στο στενό Καφηρέα, ένας θόρυβος ακούγεται από το γκαράζ. Τα βυτιοφόρα μετατοπίζονται εξαιτίας της θαλασσοταραχής και τα καύσιμα διαχέονται στο χώρο του γκαράζ. Το πλοίο έχει ήδη κλίση 45 μοιρών. Πλήρωμα και επιβάτες περιμένουν οδηγίες εγκατάλειψης από τη γέφυρα. Στα μεγάφωνα σιωπή…
Οι ιδιοκτήτες των βυτιοφόρων προειδοποιούν πως θα ακολουθήσει έκρηξη σε περίπτωση που τα οχήματα μετατοπιστούν. Το πλήρωμα μοιράζει σωσίβια και προσπαθεί ανεπιτυχώς να καθελκύσει τις σωστικές λέμβους. Δεκαπέντε λεπτά αργότερα ακολουθεί μια ισχυρή έκρηξη και το πλοίο τυλίγεται στις φλόγες. Όσοι βρίσκονται στο πρυμναίο κομμάτι του πλοίου προλαβαίνουν να πηδήξουν στην αγριεμένη θάλασσα. «Με το που πέσαμε στη θάλασσα, άρχισαν να πέφτουν τριγύρω ρόδες αυτοκινήτων και άλλα αντικείμενα. Για λίγο το πλοίο έγινε λαμπάδα και φώτιζε όλο τον Κάβο Ντόρο», θυμάται ο μαστρο-Σίμος. Λίγη ώρα αργότερα, το πλοίο αναποδογυρίζει και το έρεβος απλώνεται στην περιοχή. Όσοι βρίσκονται στη θάλασσα χάνουν κάθε ελπίδα, αφού δεν έχουν ενημέρωση για το αν ο πλοίαρχος έχει προλάβει να στείλει σήμα κινδύνου.
Καθώς η ώρα περνά, τα περίπου είκοσι άτομα που βρίσκονται στο νερό, κρατώντας τη μοναδική ελπίδα για τον εντοπισμό τους – ένα σωσίβιο με λαμπτήρα το οποίο βρήκαν στη θαλάσσια περιοχή – μαθαίνουν πως ο πλοίαρχος,Γαρδέλης Αντώνιος, πρόλαβε να στείλει SOS και ότι το σήμα ελήφθη από παράκτιο σταθμό στο Λαύριο.
Ένα φως στο βάθος έρχεται να τους γεμίσει με ελπίδες. Ωστόσο, το φως αυτό μετά από λίγο θα χαθεί στο σκοτάδι…
Περίπου τρεις ώρες αργότερα, στην περιοχή σπεύδουν για να περισυλλέξουν τους ναυαγούς τα ΚΑΣΤΡΙΑΝΗ ΚΕΑΣ, ΧΡΥΣΗ ΑΜΜΟΣ ΙΙΙ, ΗΠΕΙΡΟΣ και δύο ρωσικά σκάφη. Τα ελληνικά επιβατικά πλοία που καταφθάνουν δεν καταφέρνουν να περισυλλέξουν κανέναν. Αντιθέτως, στην προσπάθειά τους να συνδράμουν, τραυματίζουν θανάσιμα ναυαγούς με τις έλικές τους. Το ρωσικό ωκεανογραφικό ΣΑΜΠΥ ΡΑΜΠΑΤ, χρησιμοποιώντας κάθε μέσο, περισυλλέγει με επιτυχία δώδεκα ναυαγούς, από τους οποίους οι έντεκα κατάφεραν να κρατηθούν στη ζωή.
Με το πρώτο φως της ημέρας τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων γεμίζουν με την είδηση του ναυαγίου. Η τραγωδία συγκλονίζει το πανελλήνιο. Η Άνδρος είναι η πρώτη που βυθίζεται σε βαρύ πένθος, καθώς το μεγαλύτερο μέρος των θυμάτων ήταν ανδριώτικης καταγωγής.


Το μνημείο του ναυαγίου στη Ραφήνα (φωτογραφία: enandro.gr)


Το μνημείο του ναυαγίου στην Άνδρο (φωτογραφία: enandro.gr)

arxipelagos