H Πάρος, καρδιά ενός αρχαιολογικού πάρκου

Αν η Νάξος πέτυχε με τη βοήθεια των κοινοτικών κονδυλίων την ανάδειξη χώρων όπως το Σαγκρί, «ο μικρός Μυστράς» όπως υπερηφανεύονται οι ντόπιοι, ή τα Υρια, η γειτονική Πάρος, επίσης πλούσια σε μνημεία, δεν κινείται με την ίδια ταχύτητα...

Το τρίτο σε μέγεθος νησί των Kυκλάδων, με ιστορία από το τέλος της νεολιθικής εποχής, μεγάλη οικονομική και πνευματική ανάπτυξη στα αρχαϊκά και κλασικά χρόνια, και έχοντας πηγή πλούτου τα λατομεία της από τα οποία εξορυσσόταν το διάσημο παριανό μάρμαρο, θα μπορούσε να επενδύσει περισσότερο στον ποιοτικό του τουρισμό. Να οργανώσει με τη βοήθεια του ΕΣΠΑ αρχαιολογικές διαδρομές, οι οποίες θα δώσουν αναπτυξιακή ώθηση στην πολιτιστική κληρονομιά του νησιού.
Το Συμπόσιο Γλυπτικής Πάρου, που οργάνωσε ο δήμος το καλοκαίρι στον περιβάλλοντα χώρο των αρχαίων λατομείων, είχε μεγάλη συμμετοχή. Oπως μάλιστα δείχνει η ηλεκτρονική αλληλογραφία του δήμου, οι αιτήσεις για συμμετοχή το φετινό καλοκαίρι φτάνουν από κάθε άκρη της γης. Τα αρχαία λατομεία άλλωστε παραμένουν ανεκμετάλλευτα και η οργανωμένη ανάδειξή τους σκοντάφτει στο ιδιοκτησιακό καθεστώς.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με το Δεσποτικό. Eνα διάσπαρτο από αρχαία νησάκι, το οποίο θα μπορούσε να αποτελέσει ανοιχτό μουσείο (έχει συζητηθεί σχετική μελέτη στο ΚΑΣ), όπως η Δήλος για τη Μύκονο ή το Ακρωτήρι για τη Σαντορίνη. Το παριανό μάρμαρο έκανε την Πάρο ξακουστή σε όλες τις ιστορικές περιόδους. Ο λυχνίτης, όπως ήταν γνωστός (γιατί η διαδικασία εξόρυξης γινόταν με το φως των λύχνων σε στοές μεγάλου βάθους), θα μπορούσε να είναι κεφάλαιο στην τουριστική αξιοποίηση του νησιού. Από αυτόν άλλωστε δημιουργήθηκαν η Αφροδίτη της Μήλου, ο Ερμής του Πραξιτέλη, οι Κόρες της Ακρόπολης και πόσα ακόμη σπουδαία μνημεία.
«Σχεδιάζουμε να επαναλάβουμε τη δράση τον Σεπτέμβριο» λέει στην «Κ» η αντιδήμαρχος Αννα Γκάγκανη. «Στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα πάρκο γλυπτών, στα λατομεία. Η ένταξή τους στο ΕΣΠΑ θα μπορούσε να δώσει πολλές λύσεις για την αξιοποίησή τους. Στην Πάρο άλλωστε έχουμε τουρίστες που την επισκέπτονται αναζητώντας με τα βιβλία στο χέρι την περιοχή των αρχαίων λατομείων ή άλλα μνημεία».
Πράγματι, με το που θα φτάσει ο επισκέπτης στην Παροικιά συναντά αρχαιότητες από όλες τις χρονικές περιόδους σε κάθε του βήμα. Ο ναός της Αθηνάς, το αρχαίο νεκροταφείο -σαν ένας μικρός Κεραμεικός-, τα εργαστήρια κεραμικής, το φράγκικο κάστρο, οι 40 μεταβυζαντινές εκκλησίες, οι κρίνες από το 1777, η Καταπολιανή, δεκάδες οθωμανικά και βενετσιάνικα μνημεία σού κλέβουν την καρδιά. Το 1990 δόθηκαν χρήματα από το υπουργείο Αιγαίου, αλλά οι νέες ανασκαφές έφεραν κι άλλα ευρήματα στο φως.
«Η ενοποίηση των χώρων της Παροικιάς θα λειτουργούσε ως πόλος έλξης ενός ποιοτικού τουρισμού που όλη η χώρα έχει ανάγκη», παραδέχεται και ο υπεύθυνος αρχαιολογικών χώρων και μουσείου της Πάρου, Γιάννος Κουράγιος. «Χρειάζεται ενοποίηση και αξιοποίηση των μνημείων του νησιού, με διαδρομές και δράσεις για το κοινό». Ο αρχαιολόγος της ΚΑ΄ Εφορείας και ανασκαφέας του Δεσποτικού τονίζει πως αυτό δεν είναι μόνο μέλημα του υπουργείου Πολιτισμού, αλλά και του δήμου, φορέων και των κατοίκων, οι οποίοι πρέπει να μάθουν να συμβιώνουν με τα αρχαία.
Στον λόφο του Δηλίου στο λιμάνι βρίσκεται ιερό αφιερωμένο στον Δήλιο Απόλλωνα και την Αρτεμη, στον Κούναδο ο επισκέπτης μαθαίνει για την Ειληθυία, θεά του τοκετού, στα Μάρμαρα οι διάσπαρτοι σπόνδυλοι από δωρικό ναό της κλασικής περιόδου τον γαληνεύουν. Στον Παλαιόπυργο στον Αμπελά, ο κυκλικός πύργος της ελληνιστικής εποχής και στους Αγίους Αναργύρους ο τετράγωνος με θέα την Παροικιά σε κάνουν να θέλεις να μάθεις περισσότερα, όπως τα χαράγματα στην παραλία του Δυρού όπου παίζουν τα παιδιά.
Η Πάρος «αποτέλεσε εξέχον οικονομικό και πολιτιστικό κέντρο του αρχαίου ελληνικού κόσμου» μας λέει ο κ. Κουράγιος, ενώ η αντιδήμαρχος επιμένει πως υπάρχουν τρόποι ανάπτυξης και μας μιλάει για την επιτυχία που έχει στις Λεύκες το Σπίτι Λογοτεχνίας που φιλοξενεί Ελληνες και ξένους συγγραφείς.

πηγή