Παρασκευή 20 Απριλίου 2012

Θα γίνει πραξικόπημα στην Ελλάδα;

Από την στιγμή που ξέσπασε η Παγκόσμια οικονομική κρίση οι ιστορικοί παραλληλισμοί είναι πλέον στην ημερήσια διάταξη…Οι μνήμες του 1929, της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης και γενικότερα του Μεσοπόλεμου χρησιμοποιούνται από επίδοξους ειδικούς, και μη, ως εργαλείο για να ερμηνευτεί το σήμερα.
Ωστόσο, αν και προσωπικά είμαι υπέρ των αναδρομών, πιστεύω πως πρέπει να υπάρχει κάποια προσοχή, ώστε η χρήση της ιστορίας, να μη γίνεται ένα όχημα προεκλογικής καπηλείας. Όσοι μνημονεύουν στις μέρες μας την πρώτη δημοκρατική εμπειρία της Γερμανίας, προφανώς υπονοούν την ενδεχόμενη ύπαρξη ενός κινδύνου πραξικοπήματος στη χώρα.
Όμως τι πιθανότητες έχει αυτό το σενάριο για την Ελλάδα μετά τις εκλογές της 6ης Μαΐου; Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι όταν υπάρχει πολιτική αστάθεια, σε μια αστική δημοκρατία, ελλοχεύουν αρκετοί κίνδυνοι. Αυτοί που αφήνουν να εννοηθεί κάτι τέτοιο προφανώς ...
προβλέπουν μία αδυναμία σχηματισμού αυτοδύναμης κυβέρνησης (έστω και συνεργασίας) μετά τις εκλογές, η οποία θα οδηγήσει σε μια παρατεταμένη περίοδο ρευστότητας, με διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις, εύθραυστες ισορροπίες, αυξανόμενη κοινωνική ένταση και εν τέλει, την δια της βίας, κατάλυση του σκηνικού της μεταπολίτευσης.
Ας πάρουμε λοιπόν σαν υπόθεση εργασίας ότι θα συμβεί κάτι τέτοιο. Το καίριο ερώτημα που τίθεται σε αυτή την περίπτωση είναι πλέον από ποιούς θα γίνει. Το 1936 η δικτατορία ήλθε με τη σύμφωνη γνώμη των αστικών κομμάτων και του Παλατιού σε μια περίοδο κατακλυσμιαίας ανόδου του φασισμού στην Ευρώπη. Το 1967, και εν μέσω της εντονότατης πόλωσης του Ψυχρού πολέμου, μια κλίκα ανώτερων αξιωματικών, με την στήριξη της CIA, επέβαλλαν την στρατιωτική χούντα.
Σήμερα υπάρχουν αρκετές ομοιότητες και με το 1936 αλλά και το 1967. Ωστόσο υπάρχουν και διάφορες. Ποιος θα μπορούσε να καταλύσει την παραπαίουσα δημοκρατία σήμερα. Ο στρατός; η ακροδεξιά, ή οι Κομμουνιστές; Ποια θα είναι η στόχευση των πραξικοπηματιών; Θα πάρουμε τα σενάρια με τη σειρά. Σενάριο 1ο / Ο Στρατός: εδώ η ιστορική εμπειρία του 1967 ρίχνει αρκετό φως στην υπόθεση. Ο τρόπος με το οποίο επιβλήθηκαν οι Συνταγματάρχες τότε, δείχνει ότι εάν δεν υπήρχε η στήριξη της Μεγάλης Δύναμης της εποχής (έστω και σιωπηρά στην αρχή) το καθεστώς δε θα ήταν βιώσιμο για πολύ.
Το ερώτημα που γεννάτε λοιπόν είναι αν οι G8 (όχι απαραίτητα όλοι) θα κάνουν τα στραβά μάτια, σε ένα στρατιωτικό καθεστώς που θα συνεχίσει με σιδερένια πυγμή τις μεταρρυθμίσεις του μνημονίου, και τις προεκλογικές δεσμεύσεις των κομμάτων που το υπέγραψαν. Αυτό βέβαια θα συμβεί εάν οι επίδοξοι πραξικοπηματίες έχουν στην ατζέντα τους την συνέχιση αυτής της πολιτικής. Διότι εάν έλθουν σε ρήξη και πλασάρουν ένα διαφορετικό προφίλ ‘’πατριωτικής χροιάς’’ (μονομερή διαγραφή του χρέους, διεκδίκηση των πολεμικών αποζημιώσεων κτλ) τότε τί θα συμβεί;
Σενάριο 2ο / Η άκρα δεξιά: από δυνάμεις εντός και εκτός του κοινοβουλίου που θα συσπειρωθούν για να συντρίψουν την άνοδο της αριστεράς. Εδώ η ανάμνηση της Βαϊμάρης θα βοηθήσει. Ο Χίτλερ όταν ανέβηκε στην εξουσία είχε ως σημαία στην πολιτική του ατζέντα την παύση της πληρωμής των αποζημιώσεων, μια επιθετική εξωτερική πολιτική για την ανάκτηση του κύρους της χώρας και την οικονομική ανάπτυξη. Η Γερμανία όντως από την περίοδο 1933-1939 γνώρισε μια θεαματική ανάκαμψη. Όμως είχε της προϋποθέσεις να το κάνει. Οι Βρετανοί και οι Γάλλοι ακολούθησαν την πολιτική του κατευνασμού και η Γερμανία είχε τη βιομηχανία αλλά και το ανθρώπινο δυναμικό που συνέδραμαν καθοριστικά. Ο επανεξοπλισμός και η πλήρης ανάκαμψη της πολεμικής βιομηχανίας αποδείχτηκαν το κλειδί της υπόθεσης.
Όμως η Ελλάδα σήμερα είναι κάτι παραπάνω από προφανές ότι δεν έχει τη δυνατότητα να πράξει ανάλογα. Το πληθυσμιακό μέγεθος και η θέση της στον ευαίσθητο γεωπολιτικό χώρο της ΝΑ Μεσογείου δεν επιτρέπουν κάτι τέτοιο. Σενάριο 3ο / κατάλυση της εξουσίας από το ΚΚΕ: κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής, μονομερή διαγραφή του χρέους, αποχώρηση από την ΕΕ. Εδώ είναι πιο ξεκάθαρα τα πράγματα καθώς υπάρχει μια συγκεκριμένη πολιτική πρόταση. Σε αυτή την περίπτωση δεν μπορώ να προβλέψω αν η χώρα θα γίνει η Κούβα της Ευρώπης ή η Αλβανία του Εμβέρ Χότζα. Αυτές είναι 3 περιπτώσεις που προφανώς δεν καλύπτουν όλα τα ενδεχόμενα.
Πολλοί μπορεί και να διαφωνήσετε με την προσέγγιση μου. Δεκτό κι αυτό. Δεν προσπαθώ να κάνω το μάντη. Μέσα από αυτό το άρθρο θέλω να δείξω ότι οι υποθέσεις οδηγούν σε άλλες υποθέσεις, και αυτές με τη σειρά τους, στην αβεβαιότητα και σε ένα κενό λογικής. Βέβαια προσωπικά δεν μπορώ να αποκλείσω τίποτα. Το επαναλαμβάνω δεν είμαι μάντης.
Αυτό που γνωρίζω και προτείνω ανεπιφύλακτα είναι ότι στις επερχόμενες εκλογές πρέπει να ψηφίζουμε με γνώμονα, αυτά που έχουν συμβεί, και όχι με αυτά που μπορεί και να συμβούν. Δυστυχώς ο χώρος δεν επαρκεί για να αποδείξω ότι οι ιστορικοί παραλληλισμοί αν και είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για την κατανόηση του σήμερα, εντούτοις μπορεί να μετατραπούν σε ένα εργαλείο προπαγάνδας για την παραπλάνηση της κοινής γνώμης.
Η κάθε εποχή έχει τα δικά της συμφραζόμενα και σε αυτά πρέπει την προσαρμόζουμε. Είθε η ψήφος της 6ης Μαΐου να είναι μία ψήφος η οποία δε θα κάνει τους θύτες θύματα και δεν θα βάλει το λύκο να φυλάξει τα πρόβατα για άλλη μια φορά.

Δεν υπάρχουν σχόλια: