Πολίτες για τα Νησιά μας: Αναλυτικά, οι Προγραμματικές Θέσεις της Κίνησης

Οι ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας, ως ∆ηµοτική Κίνηση, είναι η αδέσµευτη πολιτική απόφαση ισοτίµων πολιτών – δηµοτών του ∆ήµου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων.
Οι Πολίτες διαµορφώνουν και λαµβάνουν αποφάσεις για να συνδράµουν, µε τις πολιτικές θέσεις τους και τις µορφές δράσης που υιοθετούν, την τοπική κοινωνία της Νάξου και των Μικρών Κυκλάδων ώστε να διαµορφώσει και να θέσει σε εφαρµογή ένα
σχέδιο για την επιβίωση, την αναδιαµόρφωση και την ανέλιξη της κοινωνίας της Νάξου και των Μικρών Κυκλάδων.
Οι Πολίτες αντιτίθενται σε κάθε µορφή αυταρχισµού, ολοκληρωτισµού και βίας που οδηγούν αναπόφευκτα στην αποδιοργάνωση του κοινωνικού ιστού: αντιτίθενται
δηλαδή στον φασισµό, στον ρατσισµό, στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές.
Οι Πολίτες απευθύνονται στους δηµότες που προκρίνουν την κοινωνική αλληλεγγύη και αλληλοβοήθεια, την συλλογική δράση στις διεκδικήσεις τους, προκειµένου να αποτραπεί η ολοκληρωτική κατάρρευση της κοινωνίας της Νάξου και των Μικρών
Κυκλάδων.
Απευθύνονται στους δηµότες που αντιτίθενται στο µοντέλο ανάπτυξης που...
κύρια χαρακτηριστικά του έχει τη νόθα αστικοποίηση, τον "καταναλωτισµό" ως αναγκαία
συνθήκη της κοινωνικής ανέλιξης, τη µετάλλαξη του πολίτη δηµότη σε δηµότη πελάτη,
τη µετατροπή της νησιωτικής κοινωνίας µας σε µια κοινωνία της ασηµαντότητας,
δηλαδή σε κοινωνία της αγοράς στην οποία τα πάντα πωλούνται και αγοράζονται.
Οι Πολίτες είµαστε υποχρεωµένοι να αγωνιστούµε για:
• να προστατέψουµε, πριν απ' όλα, να βελτιώσουµε, να αναπτύξουµε και να
εξειδικεύσουµε την αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή µας, την αλιεία από
τις θάλασσες µας,
• να ελέγξουµε τις ενεργειακές πηγές που η φύση παρέχει πλουσιοπάροχα στον
τόπο µας,
• να εξασφαλίσουµε επαρκείς και αξιοπρεπείς συνθήκες περίθαλψης, υγιεινής και
ασφάλειας για τους δηµότες µας,
• να αντιµετωπίσουµε την ανεργία που πλήττει τους νέους µας,
• να εγγυηθούµε την παιδεία για τα παιδιά µας,
• να προστατέψουµε το φυσικό περιβάλλον και να θέσουµε κανόνες ρύθµισης
για το δοµηµένο περιβάλλον των νησιών µας,
• να προστατέψουµε τους υδάτινους πόρους του ∆ήµου µας,
• να αποτρέψουµε την αποµείωση της αξίας της γης στην επικράτεια του ∆ήµου
µας,
• να ανατρέψουµε την πολιτική για ένα "µικρό" κράτος – δήµο µε νεοφιλελεύθερο
προσανατολισµό, που θα διαχειρίζεται όσα δεν συµφέρουν τις αγορές/ιδιώτες
και θα προκρίνει ότι τα δηµόσια, τα συλλογικά αγαθά πρέπει να παραδίδονται
στους δανειστές και σε ιδιώτες προς εκµετάλλευση,
1∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας

• να καταπολεµήσουµε την πελατειακή λογική ως πολιτική σχέση ανάµεσα στην
δηµοτική αρχή και στους δηµότες πολίτες, που απορυθµίζει την κοινωνία και
«νοθεύει» τις εκλογές,
• να αγωνιστούµε για την άρση των αιτίων της διαφθοράς των δηµοτικών
αρχών στη διαχείριση και στην αξιοποίηση των παραγωγικών δυνατοτήτων της
κοινωνίας της Νάξου και των Μικρών Κυκλάδων,
• να είµαστε αρωγοί µε τις δράσεις µας στα µικρά και µεσαία αστικά στρώµατα
ώστε να µην επαναληφθεί το "αστικό" πρότυπο της "φούσκας",
• να προωθήσουµε πολιτικές ώστε τα Χωριά των νησιών µας να γεµίσουν µε
παραγωγικές δραστηριότητες και να διαµορφώσουµε συστήµατα
παραγωγικών αλληλεξαρτήσεων και αλληλεπιδράσεων ανάµεσα στη Χώρα και
στα χωριά, στην πεδινή και στην ορεινή επικράτεια του ∆ήµου, συστήµατα που
τα διέπουν οι αρχές της νοµιµότητας και της ισόρροπης ανάπτυξης,
• να αναπτυχθούν και να οργανωθούν κοινωνικά οι παραγωγικές δυνατότητες
των νησιών µας και να αναδειχθεί το ανθρώπινο δυναµικό τους,
• να ρίξουµε τις δυνάµεις µας ώστε να γίνει κοινός τόπος, για όλους τους
δηµότες, η ιστορική και πολιτιστική ταυτότητα της Νάξου και των Μικρών
Κυκλάδων. Ειδικότερα να υπερασπιστούµε την ελληνική γλώσσα και να
διασώσουµε τους τοπικούς ιδιωµατισµούς.

Επειδή είµαστε υποχρεωµένοι να δράσουµε για όλ' αυτά, έχοντας απόλυτη συνείδηση
της κρισιµότητας των καταστάσεων η Κίνηση επεξεργάστηκε και θέτει στις εκλογές
ενώπιον των δηµοτών πολιτών του ∆ήµου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων προς έγκριση
Πολιτικό Σχέδιο οικονοµικής, κοινωνικής και πολιτιστικής ανασυγκρότησης ώστε να
διασφαλιστεί η επιβίωση και η εξέλιξη της νησιωτικής κοινωνίας µας.
Ένα σχέδιο που θα αντικαταστήσει:
• τις πολιτικές της ερηµοποίησης και φτωχοποίησης της ορεινής Νάξου και των
Μικρών Κυκλάδων,
• τις πολιτικές της συρρίκνωσης της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής,
της αποµείωσης των εµπραγµάτων αξιών, της καταστροφής των δηµόσιων
συλλογικών αγαθών (υγεία, παιδεία, πολιτισµός, περιβάλλον, υδάτινοι πόροι),
της εκχώρησης κυριαρχικών δικαιωµάτων.
Ένα σχέδιο που θεµελιώνεται στις ανάγκες των νησιωτών δηµοτών και στις
αναγκαιότητες των νησιών Νάξου και Μικρών Κυκλάδων.

Νάξος, Μάιος 2014
ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας

2∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014

facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com

3∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014

facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com











ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ
Ευνοούµε κάθε µορφή αυτοργάνωσης των πολιτών η οποία έχει την πολιτική
ικανότητα και βούληση να διαµορφώνει πολιτικές θέσεις (προτάσεις και
αποφάσεις) για τα θέµατα που αφορούν τη νησιωτική κοινωνία της Νάξου και
των Μικρών Κυκλάδων. Το ποιες θα είναι οι επιλογές των πολιτών και µε ποιο
τρόπο θα φέρουν εις πέρας αυτόν τον στόχο, είναι έργο των ίδιων των
πολιτών και εµείς, οι ΠΟΛΙΤΕΣ, ως δηµοτική κίνηση ήδη από σήµερα βοηθούµε
µε την πρακτική µας προς τη συγκεκριµένη κατεύθυνση.
Έργο δικό µας, ως δηµοτική αρχή, είναι η υλοποίηση των αποφάσεων τις
οποίες λαµβάνει η νησιωτική κοινωνία µας.

4∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014

facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com

5∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com























ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ∆ΗΜΟΥ

Ο ∆ήµος ουσιαστικά είναι ένας από τους µεγαλύτερους (αν όχι ο
µεγαλύτερος) εργασιακός και οικονοµικός φορέας στη νησιωτική µας
κοινωνία. Συνεπώς, ο βαθµός απόδοσης που χαρακτηρίζει τη λειτουργία του,
καθορίζει σηµαντικά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της καθηµερινότητας, ενώ
παράλληλα επηρεάζει έµµεσα αλλά ουσιαστικά ένα µεγάλο µέρος της
οικονοµικής και κοινωνικής ζωής στον τόπο που ζούµε και εργαζόµαστε.
Αναγνωρίζοντας την κεφαλαιώδη σηµασία της εύρυθµης και αποδοτικής (για
το όφελος των δηµοτών) λειτουργίας του ∆ήµου και του ρόλου που καλείται
αυτός να διαδραµατίσει ιδιαίτερα υπό τις παρούσες συνθήκες παρατεταµένης
κρίσης και ύφεσης, οι ΠΟΛΙΤΕΣ έχουµε αποφασίσει:


6∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014

facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com



1) Τον επαναπροσδιορισµό του σκοπού της πολιτικής βασιζόµενοι στους
ακόλουθους άξονες:
• Η λειτουργία του δηµοτικού συµβουλίου να στηρίζεται στην πολιτική
σκέψη, στον πολιτικό λόγο και στην πολιτική πρακτική που εδράζεται
στη διαφάνεια, στην αρχή της νοµιµότητας και στην έγκαιρη και
ολοκληρωµένη ενηµέρωση και πληροφόρηση των µελών του
δηµοτικού συµβουλίου.
• Το δηµοτικό συµβούλιο κατά τη λειτουργία του δε θα οµογενοποιεί τα
προβλήµατα της τοπικής νησιωτικής κοινωνίας και δεν θα
αποφασίζει για να εξυπηρετήσει ιδιωτικά µικρο-συµφέροντα και
πελατειακές σχέσεις.
• Η λειτουργία των τοπικών – κοινοτικών συµβουλίων να καταστεί
ουσιαστική µε σαφή και ξεκάθαρη ανάθεση ευθυνών και
αρµοδιοτήτων σε αυτά, ώστε κάθε τοπική κοινότητα να έχει
ενηµέρωση, άποψη και λόγο στις αποφάσεις που την αφορούν.
• Την προστασία και την υπεράσπιση των δηµόσιων αγαθών για τη
Νάξο και τις Μικρές Κυκλάδες.
• Την ανάληψη πρωτοβουλιών και την άσκηση πιέσεων και
διεκδικήσεων προς όλες τις κατευθύνσεις, για την επιβίωση και την
αξιοπρεπή διαβίωση των κατοίκων της νησιωτικής κοινωνίας µας.
• Την ανάπτυξη δικτύων επικοινωνίας και αλληλεγγύης µεταξύ των
∆ήµων των Κυκλάδων (και ιδιαίτερα µεταξύ των γειτονικών)
προκειµένου αφενός να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη και αδιάλειπτη
παροχή των δηµόσιων αγαθών (υγεία, ενέργεια, παιδεία, νερό,
µεταφορές κλπ) και αφετέρου να διασφαλιστούν οι τοπικές
παραγωγικές διαδικασίες και να ενισχυθούν – αναπτυχθούν οι
οικονοµικές δραστηριότητες στην ευρύτερη περιοχής µας, για την
εξυπηρέτηση των συµφερόντων των νησιωτικών κοινωνιών.




7∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014

facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


2) Την αναδιοργάνωση των δηµοτικών υπηρεσιών, εντοπίζοντας στους
ακόλουθους άξονες:
• Την απαίτηση για ταχεία διαµόρφωση ενός λειτουργικού Οργανισµού
Εσωτερικής Υπηρεσίας (Ο.Ε.Υ.) του ∆ήµου, ο οποίος µε την
πρέπουσα στελέχωση (πλήρωση κενών) θα δύναται να αποδίδει το
σκοπούµενο έργο προς όφελος του ∆ηµότη.
• Την ενσωµάτωση και την κατάλληλη στελέχωση στο ∆ηµοτικό Ο.Ε.Υ.
τµηµάτων ή/και γραφείων που σήµερα είτε ελλείπουν (λ.χ. Γραφείο
Κίνησης Οχηµάτων), είτε δεν έχουν προβλεφθεί (στο ΦΕΚ 2927 Β΄ 19-
11-2013) και αναγκαιούν άµεσα για την κάλυψη υπηρεσιακών
αναγκών όπως λ.χ. διαχείρισης φραγµάτων, επίβλεψης –
παρακολούθησης λειτουργίας µονάδων αφαλάτωσης, διαχείρισης
του Χώρου Υγειονοµικής Ταφής (ΧΥΤ) και του εξοπλισµού
ανακύκλωσης, λειτουργίας των Σταθµών Μεταφόρτωσης
Απορριµµάτων κ.λ.π.
• Την στελεχιακή και τεχνολογική ενδυνάµωση των υπηρεσιών ώστε
να ενισχυθούν οι δυνατότητες εκπόνησης µελετών, συγγραφής
τεχνικών δελτίων - φακέλων για την άντληση χρηµατοδότησης έργων,
επίβλεψης ή/και εκτέλεσης δηµοτικών έργων κ.λ.π, επιδιώκοντας να
αυξηθεί ο βαθµός αυτονοµίας που χαρακτηρίζει τη λειτουργία του
∆ήµου και να περιοριστεί η υποβάθµιση και απαξίωση των δηµοτικών
υπηρεσιών.
• Την θεσµοθέτηση συγκεκριµένου χρονοδιαγράµµατος και στόχων
παραγωγής έργου ανά υπηρεσία, διεύθυνση και τµήµα, σύµφωνα µε
τις αποφάσεις και την ιεράρχηση που θα θέτει το ∆ηµοτικό
Συµβούλιο, την εφαρµογή της οποίας θα επιβλέπουν οι αρµόδιοι
αντιδήµαρχοι.
• Την απρόσκοπτη, από τις παρεµβάσεις των αιρετών, λειτουργία των
∆ιευθύνσεων και Τµηµάτων µε σκοπό την παραγωγή του έργου που
τους έχει ανατεθεί.
• Την ενίσχυση της διαδραστικότητας και την εξασφάλιση αµεσότητας
στην επαφή των ∆ηµοτών µε τις ∆ηµοτικές Υπηρεσίες.

8∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014

facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• Την θεσµοθέτηση διαδικασίας ιεραρχικής ενηµέρωσης των
αρµοδίων αιρετών (αντιδηµάρχων – δηµάρχου) για αιτήµατα των
∆ηµοτών που δεν κατέστη δυνατόν να αντιµετωπιστούν από τις
∆ηµοτικές Υπηρεσίες.
• Την θεσµοθέτηση – λειτουργία τηλεφωνικής γραµµής άµεσης
εξυπηρέτησης (ενηµέρωση για βλάβες, έκτακτα συµβάντα κ.λ.π.) των
∆ηµοτών καθώς και Γραφείου Υποβολής Παραπόνων.
• Την υποχρέωση για έγκαιρη και αναλυτική πληροφόρηση των
∆ηµοτών αναφορικά µε την πορεία του συντελούµενου έργου κάθε
δηµοτικής υπηρεσίας καθώς και των αιτηµάτων που έχουν
υποβάλλει.
• Την προστασία των εργασιακών δικαιωµάτων των δηµοτικών
υπαλλήλων και την επίτευξη συνθηκών άνεσης και ασφάλειας στο
εργασιακό τους περιβάλλον.
• Την ανάπτυξη πνεύµατος εµπιστοσύνης και συνεργασίας µεταξύ
αιρετών και υπηρεσιακών παραγόντων και την απάλειψη του
φοβικού στοιχείου στη νοοτροπία και στην εργασία των δηµοτικών
υπαλλήλων κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους.


9Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισµού ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014

facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com
























ΠΑΙ∆ΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Οι θέσεις µας επιγραµµατικά:
• ∆ηµόσια ∆ωρεάν Παιδεία
• Κατάργηση των τροφείων στους βρεφονηπιακούς σταθµούς.
• Αναζήτηση µεγάλης έκτασης µε σκοπό τη δηµιουργία σχολικών
κτιρίων που θα καλύπτουν τις ανάγκες στέγασης των µαθητών για τα
επόµενα πενήντα χρόνια.
• Τα κυλικεία πρέπει να αποτελέσουν χώρους διατροφικής εκπαίδευσης
των µαθητών.
• Έγκαιρος προγραµµατισµός στις υλικοτεχνικές υποδοµές:
Άµεση και ουσιαστική λειτουργία της δηµοτικής σχολικής επιτροπής και
των σχολικών επιτροπών.
10Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισµού ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• Ενίσχυση της συνεργασίας των φορέων της εκπαίδευσης µε τον ∆ήµο.
Έγκαιρη καταγραφή των προβληµάτων των υλικοτεχνικών υποδοµών,
επεξεργασία και ιεράρχηση των προβληµάτων µε προτεραιότητα την
ασφάλεια και την υγεία των µαθητών.
• Ενηµέρωση και δηµοσιοποίηση χρονοδιαγράµµατος σε κάθε σχολική
µονάδα σχετικά µε την έναρξη και την πορεία των παρεµβάσεων στις
υλικοτεχνικές υποδοµές των σχολείων.
• ∆ιάσωση τοπικού πολιτισµού: ∆ηµιουργία παιδαγωγικών και
πολιτιστικών θεσµών που θα προβάλλουν τη σύγχρονη τοπική
πολιτιστική παραγωγή. ∆ιατήρηση και ενίσχυση των ήδη υπαρχόντων.
Σχεδιασµός εκδηλώσεων µε την ουσιαστική και αλληλέγγυα συµµετοχή
του κόσµου.
• Επαναλειτουργία ∆ηµοτικής Βιβλιοθήκης και Παιδικής ∆ηµοτικής
Βιβλιοθήκης.
• Ανοιχτή βιβλιοθήκη που θα στοχεύει στην αποκέντρωση των
βιβλιοθηκών µε τη συνεργασία των ήδη υπαρχόντων σχολικών
βιβλιοθηκών.
• Κινητό- Κοινωνικό Αρχείο: ∆ηµιουργία αρχείων “Ηχοτόπια” “Εικόνες”
που θα συγκεντρώνουν τοπικές µουσικές, τραγούδια και φωτογραφίες
του τόπου. Τα συγκεκριµένα αρχεία θα στοχεύουν στην διάσωση του
ανώνυµου τοπικού πολιτισµού χωρίς κριτήρια.
• ∆ιαφύλαξη της ιστορικής µας συνέχειας ως φορέα της συλλογικής
ιστορικής µας µνήµης.
Ψηφιοποίηση του ιστορικού αρχείου Νάξου για την διατήρηση και
παραµονή των πληροφοριών στο νησί. Κατασκευή ιστοχώρου µε
σκοπό να έχουν όλοι και όλες πρόσβαση σ' αυτές τις πληροφορίες.
∆ιάσωση και ανάδειξη τοπωνυµιών.
• Στέγαση Πολιτιστικών Οµάδων και Συλλόγων που λειτουργούν στη
Νάξο κ Μικρές Κυκλάδες. Χαρτογράφηση δηµοτικών κτιρίων και
ιστορικών δηµοτικών κτιρίων.


11Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισµού ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• Κοινωνικό Θερινό Σχολείο: προαγωγή κοινωνικής µάθησης
απαλλαγµένης από έµφυλους, ταξικούς, φυλετικούς, εκπαιδευτικούς και
οποιοδήποτε άλλου τύπου κοινωνικούς αποκλεισµούς. Αποκεντρωµένη,
µετακινούµενη δοµή σε όλα τα µέρη του ∆ήµου µας.
• Οικολογική εκπαίδευση (Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης)
• Κέντρο Μάθησης: ∆ηµοτικός χώρος που θα λειτουργεί ως εστία
συνεύρεσης των νέων του τόπου µας και θα εστιάζει στην µαθητεία
τεχνών και άλλων χρήσιµων δεξιοτήτων για κάθε ενδιαφερόµενο πολίτη.
Συµπληρωµατικός στόχος του «Κέντρου Μάθησης» είναι η οργάνωση
του Μικρού µουσικού εργαστηρίου ∆ήµου Νάξου και Μικρών
Κυκλάδων που θα διοργανώνει µουσικά εργαστήρια µε δασκάλους
µουσικής από τον τόπο µας, αλλά και από άλλα µέρη της Ελλάδας και
του κόσµου (Ενίσχυση της τοπικής παραγωγής πολιτισµού και της
ανταλλαγής πολιτισµού. Πολιτιστικό προϊόν που συνδέεται µε τον
τουρισµό).

Ανταλλάξιµοι 1924

Στο βαπόρι µε τους ανταλλάξιµους για τη Θεσσαλονίκη, οι Πόντιοι απ' το πρωί
το είχαν ρίξει στην καζάσκα. Η µάνα µου, που είχε ανέβει από την Πόλη, τους
έβλεπε και δε µπορούσε να το χωνέψει. «Εµείς τα χάσαµε όλα· πατρίδα, σπίτι,
συγγενείς- αυτοί που το βρίσκουν το κέφι;» ρώτησε ένα γέροντα από την
Τραπεζούντα, που κάθονταν πλάι της. «Κόρη µου», της είπε εκείνος, «εσύ τι θα
'κανες αν έχανες τον άντρα σου την ίδια µέρα που θα είχες γεννητούρια; Θα
έκλαιγες ή θα χαιρόσουν; Κι εµείς τα χάσαµε όλα, µα βρήκαµε τη λευτεριά µας.
Γι' αυτό χαιρόµαστε».
 Η µάνα µου δεν απάντησε, µπερδεύτηκε. Μέσα της όµως σάλευε µια απορία:
«Μήπως εκείνο που µετράει πιο πολύ δεν είναι το να βρεις τη λευτεριά σου
αλλά το να µη χάσεις το χώµα σου;»

 Ντίνος Χριστιανόπουλος,
Η πιο βαθιά πληγή
12Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισµού ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Καταστατικές θέσεις της Κίνησης για την Παιδεία και τον Πολιτισµό

 Το πρόγραµµα της Κίνησης «Πολίτες για τα Νησιά µας»
διαµορφώνεται από τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας. Ως υποψήφια
δηµοτική αρχή, έχουµε συλλέξει µέρος των προβληµάτων των υποκειµένων
εκπαίδευσης που αφορούν την καταπάτηση του συνταγµατικά
κατοχυρωµένου δικαιώµατός µας για ∆ωρεάν και ∆ηµόσια Παιδεία. Ειδικότερα,
«η Κίνηση αγωνίζεται για να µην συνεχισθεί η πορεία της εκπαίδευσης, της
υγείας και των άλλων δηµόσιων αγαθών προς την ιδιωτικοποίηση». Έχουµε
συλλέξει επίσης µέρος των αιτηµάτων γονιών και µαθητών/ µαθητριών του
∆ήµου µας για ασφαλή, ποιοτική και κοινωνικά προσανατολισµένη
εκπαίδευση.
 Ως µια δηµοτική Κίνηση, από τις πολλές σήµερα στην Ελλάδα της
Κρίσης που συστήνονται από «τα κάτω», επιδιώκουµε να διαφυλάξουµε µε
κάθε τρόπο κοινωνικά αγαθά, όπως η Παιδεία, που βάλλονται από τις
πολιτικές της µνηµονιακής συγκυβέρνησης και την Τρόικα. Επιθυµούµε να
αγωνιστούµε, µαζί µε τους συµπολίτες µας, για µια Παιδεία και έναν Πολιτισµό
που θα προάγουν την συλλογική ιστορική µας µνήµη και θα στρέφονται
ενάντια σ' οποιοδήποτε εκπαιδευτικό σύστηµα, το οποίο επιβάλλει
ανταγωνιστικές σχέσεις, στερεότυπα και κοινωνικούς αυτοµατισµούς.
Αγωνιζόµαστε για µια Παιδεία και έναν Πολιτισµό που θα αναζητούν νέους
τρόπους δόµησης των ήδη καταρρακωµένων κοινωνικών µας σχέσεων,
χωρίς φυλετικούς και έµφυλους διαχωρισµούς. Για µια Παιδεία και έναν
Πολιτισµό που θα συµβάλουν στην εκ νέου πολιτισµική, εντόπια παραγωγή
και θα αναδεικνύουν την νησιωτικότητα και την τοπικότητα κάθε περιοχής της
επικράτειας του ∆ήµου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων. Για εµάς, η εκπαίδευση,
η παράδοση και ο πολιτισµός σηµαίνουν ιδιαιτερότητα και η ιδιαιτερότητα
καθορίζεται από τον τρόπο που οι άνθρωποι συνθέτουν τις ατοµικές ανάγκες
και τα συναισθήµατα τους µε την κοινωνία και το περιβάλλον.
 Βάσει του καταστατικού µας χάρτη οφείλουµε να προασπίζουµε και να
υπερασπίζουµε την πολιτιστική και ιστορική ταυτότητα των κατοίκων της
επικράτειας του ∆ήµου µας. Η υποστήριξη και η παραγωγή ενός
13Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισµού ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


πολυνησιακού πολιτισµικού τοπίου δεν θα ήταν δυνατή χωρίς την λογική της
αποκέντρωσης της πολιτισµικής παραγωγής σ' όλη την επικράτεια του ∆ήµου.
 Ειδικότερα για την Παιδεία, λόγω του γεγονότος ότι σε περιόδους
οικονοµικής κρίσης παρατηρείται η καταπάτηση των πολιτικών, κοινωνικών
και εργασιακών δικαιωµάτων, καθώς και η εγκαθίδρυση ταξικών, έµφυλων και
φυλετικών διαφορών, µια υποψήφια δηµοτική αρχή οφείλει να αποτρέπει τη
διάχυση ρατσιστικού, οµοφοβικού και οποιοδήποτε άλλου εξουσιαστικού
λόγου στα σχολεία.

Μνηµόνιο, Παιδεία, Πολιτισµός και Τοπική Αυτοδιοίκηση

 i) Μνηµόνιο, Παιδεία και Πολιτισµός:
 Το σχολείο ως κοινωνικός θεσµός σ' αυτή την ιστορική συγκυρία,
βάλλεται από τη µνηµονιακή πολιτική µε αποτέλεσµα την καταπάτηση των
εργασιακών δικαιωµάτων των εκπαιδευτικών και την περαιτέρω υποβάθµιση
του εκπαιδευτικού συστήµατος. Οι µαζικές απολύσεις, οι µεταβολές στις
εργασιακές σχέσεις καθώς και η βάρβαρη αξιολόγηση της σχολικής µονάδας
εντείνουν την πολυδιάσπαση και τη συρρίκνωση του εκπαιδευτικού κλάδου και
επιβάλλουν τον κανιβαλισµό ανάµεσα στους εργαζόµενους.
 Τα επιβαρυµένα ή υπερχρεωµένα νοικοκυριά υπόκεινται σε όλο και πιο
αυταρχικές φορολογικές επιβαρύνσεις και αναγκάζονται, αν έχουν απ' το
περίσσευµά τους, να πληρώνουν επιπλέον και φροντιστήρια προκειµένου να
ανταποκριθούν οι µαθητές/τριες στην επιβαλλόµενη υπερεντατικοποίηση ενός
ήδη ανταγωνιστικού εκπαιδευτικού συστήµατος που τους ωθεί σε ένα
νεοφιλελεύθερο σύστηµα τριτοβάθµιας εκπαίδευσης µόνο και µόνο για να
συναντήσουν, µετά τις σπουδές τους, την ανεργία ή τη µετανάστευση.
 Οι συνέπειες της µνηµονιακής πολιτικής στο πεδίο της παραγωγής
πολιτισµού από την τοπική αυτοδιοίκηση, είναι επίσης πολλαπλές. Σε µια
κοινωνία που την γονατίζουν τα µέτρα λιτότητας, εξακολουθεί να επικρατεί η
νοοτροπία της αγοράς και του καπιταλισµού, νοοτροπία που προτάσσει τη
λογική ότι όλα πωλούνται και αγοράζονται. Όλα καταναλώνονται..
14Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισµού ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


 Η ανασφάλεια και η αβεβαιότητα που απορρέουν από τις πολιτικές
φτωχοποίησης διαλύουν και τους εναποµείναντες θεσµούς αλληλεγγύης
αποτρέποντας τον κόσµο, αφενός να συµµετέχει στα κοινά και αφετέρου
καλλιεργούν ένα άγριο κοινωνικό περιβάλλον όπου επικρατεί µεγαλύτερος
ανταγωνισµός, ατοµισµός και επιθετικότητα. Στο τοπικό επίπεδο αυτό
µεταφράζεται ως κατανάλωση υποπροϊόντων πολιτισµού.


ii) Τοπική Αυτοδιοίκηση, Παιδεία και Πολιτισµός

 Τα τελευταία χρόνια, λόγω πολλών δυσµενών νοµοθετικών
τροποποιήσεων στον κώδικα ∆ήµων και Κοινοτήτων και µε το Πρόγραµµα
«Καλλικράτης», ο ρόλος των τοπικών κοινοτήτων έχει ατονίσει, ενώ έχει δοθεί
υπερεξουσία στο ∆ήµαρχο. Πιο συγκεκριµένα µεταφέρθηκαν στους ∆ήµους
πρόσθετες αρµοδιότητες, διευρύνοντας ταυτόχρονα την εδαφική περιφέρεια
και χωρίς βέβαια να δοθούν τα ανάλογα κονδύλια.
 Τα ελλειπή κονδύλια που κατευθύνονται στην Παιδεία δεν υπόκεινται σε
σωστή διαχείριση από τις εκάστοτε δηµοτικές αρχές του τόπου. Βασικός
στόχος αυτών των πολιτικών και νοµοθετικών ρυθµίσεων είναι η
αποδιάρθρωση της έννοιας της Παιδείας ως δηµόσιου και δωρεάν αγαθού.
Παράλληλα, οι βασικές ανάγκες ασφάλειας και υγείας των µαθητών, δεν
µπαίνουν σε προτεραιότητα από τις παρελθούσες δηµοτικές αρχές. ∆ηµοτικές
αρχές που στερούνται πολιτικής βούλησης, δεν µεριµνούν για την πρόληψη
των υλικοτεχνικών προβληµάτων των σχολείων και δεν οργανώνουν τις
αρµόδιες, για την εκτέλεση των αυτονόητων σχολικών αναγκών, υπηρεσίες.
Αυτή τη στιγµή η δηµοτική επιτροπή Παιδείας και οι σχολικές επιτροπές
αρκούνται µόνο στο να µοιράζουν τις πενιχρές χρηµατοδοτήσεις για την
Παιδεία, χωρίς να εξαντλούν τον ουσιαστικό ρόλο (διαχείρισης) που τους
αναθέτει η νοµοθεσία.



15Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισµού ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


 Πιο συγκεκριµένα, οι διευθύνσεις των σχολείων αντιµετωπίζουν
σοβαρές ελλείψεις σε αναλώσιµα υλικά, σχολικό εξοπλισµό κλπ και υπάρχουν
σχολικά κτίρια στο ∆ήµο µας που χρήζουν άµεσων και αναγκαίων τεχνικών
παρεµβάσεων συντήρησης για την ασφάλεια των µαθητών. Στο παρελθόν
είχαν παρατηρηθεί εγκληµατικές παραλήψεις από τους αρµόδιους δηµοτικούς
φορείς, που έθεσαν και εξακολουθούν να θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια και
την υγεία των µαθητών. Η εγκατάλειψη της υπαίθρου, τα λουκέτα στα σχολεία
κλπ εξωθούν τους κατοίκους των χωριών να αναζητούν εργασία στη Χώρα
της Νάξου µε αποτέλεσµα την όλο και µεγαλύτερη αστικοποίηση της πόλης.
Αυτός είναι ένας από τους λόγους που οι αίθουσες των σχολικών κτιρίων
είναι λίγες και απαιτείται δηµιουργία σχολικών µονάδων εκτός Χώρας όπου θα
στεγάζεται ο όλο και αυξανόµενος αριθµός µαθητών.
 Η εµπειρία και η συζήτηση που υπάρχει όλο αυτό το διάστηµα µε
διάφορους κοινωνικούς φορείς και υποκείµενα της εκπαίδευσης, µας οδηγεί
στο συµπέρασµα ότι τα προβλήµατα στο χώρο δεν µπορούν να
αντιµετωπιστούν χωρίς την ουσιαστική συµµετοχή και τον ενεργό ρόλο της
τοπικής κοινωνίας και ιδιαίτερα του ∆ήµου. Απέναντι στις δραµατικές µειώσεις
των κονδυλίων για την Παιδεία ο ∆ήµος οφείλει να θέτει πολιτικές
προτεραιότητες για την ασφάλεια και την υγεία των µαθητών.
 Σε ζητήµατα που αφορούν εργασιακές διεκδικήσεις και δυσµενείς
αποφάσεις της κεντρικής διοίκησης, ο ∆ήµος πρέπει να είναι µε το µέρος της
κοινωνίας και να συµµετέχει ενεργά µαζί µε τους δηµότες σε µια διαρκή
προσπάθεια για τη δηµιουργία ενός κοινωνικού συνδικαλισµού.
 Σε ό,τι αφορά τον Πολιτισµό, η επόµενη δηµοτική αρχή οφείλει να
δηµιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες ούτως ώστε οι ίδιοι οι ∆ηµότες να
παράγουν πολιτισµό και να σταµατήσει επιτέλους η εισαγωγή και ενοικίαση
πολιτισµού. Επίσης, έχει καθήκον να δηµιουργήσει κοινωνικές εστίες µάθησης
και πολιτισµού, ορθά και επιστηµονικά σχεδιασµένες, ούτως ώστε να κρατήσει
τους νέους και τις νέες στον τόπο µας και να προσφέρει ουσιαστικά κίνητρα
προκειµένου να τους καταστήσει ενεργούς συµµέτοχους στην από κοινού
παραγωγή ενός νέου πολιτισµικού τοπίου. Τέλος, οφείλει να δεσµευτεί στην
ορθή, συνεπή και διαφανή διαχείριση των κονδυλίων που κατευθύνονται στον
16Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισµού ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Πολιτισµό και την Παιδεία, δηλαδή σε µια ευρηµατική και πολιτικά υπεύθυνη
διαχείριση που θα έχει ως κύριους στόχους την ασφάλεια και την υγεία των
µαθητών, την παροχή ίσων ευκαιριών στους νέους και στις νέες του τόπου
µας και την προαγωγή ενός τοπικού πολιτισµού που θα συµβάλλει στην
κατεύθυνση της καλλιέργειας, της επικοινωνίας, της έκφρασης και τελικά της
δηµιουργίας= ∆ήµος +έργο.

∆ήµος και διεκδικήσεις φορέων εκπαίδευσης (κοινωνικός συνδικαλισµός)

 Ο ∆ήµος πρέπει να είναι κοντά στα κινήµατα που θα απαρτίζονται από
καθηγητές, γονείς και µαθητές. Οφείλει να υπερασπίζεται και να συµµετάσχει
στις διεκδικήσεις της τοπικής εκπαιδευτικής κοινότητας. Ζώντας σ' αυτή την
κοινωνική πραγµατικότητα που επιβάλλει η Τρόικα, η µνηµονιακή
συγκυβέρνηση και ο Καλλικράτης, µια δηµοτική αρχή οφείλει να µεριµνά για τη
διαφύλαξη ίσων ευκαιριών και να διεκδικεί µαζί µε τους εκπαιδευτικούς, τους
συλλόγους γονέων και τους µαθητές/ µαθήτριες ∆ηµόσια και ∆ωρεάν Παιδεία.
 Σε όλη την επικράτεια του ∆ήµου µας έχει παρατηρηθεί η µη έγκαιρη
έλευση καθηγητών σε λυκειακές τάξεις, µε συνέπεια, εκεί που ούτως ή άλλως
δεν φτάνει η βοήθεια της κεντρικής διοίκησης, να µην παρέχονται στους νέους
αυτών των περιοχών ίσες ευκαιρίες µάθησης και εισαγωγής στην τριτοβάθµια
εκπαίδευση. Ως υποψήφια ∆ηµοτική Αρχή, οφείλουµε να στεκόµαστε δίπλα
στους εκπαιδευτικούς που, κάτω από αυτές τις συνθήκες, δεν µπορούν µε
κανένα τρόπο να επιτελέσουν το λειτούργηµά τους και δίπλα στα παιδιά που
τους αφαιρείται το δικαίωµα ισότιµης αντιµετώπισης.
 Πολλά µπορούν να λεχθούν σχετικά µε τις µαθητικές καταλήψεις σε όλα
τα µέρη της Ελλάδας σήµερα, αλλά εµείς, ως δηµοτική Κίνηση που έχει
συσταθεί από τα κάτω, οφείλουµε να αφουγκραστούµε τα αιτήµατα των
µαθητών που εκφράζουν τόσο τις επιπτώσεις της κρίσης στα σχολεία, όσο
και την γραφειοκρατική κωλυσιεργία των εκπαιδευτικών φορέων του εκάστοτε
τόπου. Ακόµη και στις περιπτώσεις που οι µαθητικές κινητοποιήσεις
ποινικοποιούνται από την κρατική εξουσία, οφείλουµε να µην λησµονούµε ότι
τα αιτήµατα των µαθητών µιλούν για αυτονόητα και συνταγµατικά
17Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισµού ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


κατοχυρωµένα δικαιώµατα. Αιτήµατα όπως, ∆ωρεάν και δηµόσια παιδεία,
χωρίς ταξικές διαφοροποιήσεις, ενίσχυση των οικονοµικά ασθενέστερων
µαθητών µε κάθε τρόπο και µέσο, υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης κλπ
µας βρίσκουν όχι µόνο σύµφωνους αλλά µας καλούν να αναλάβουµε την
πολιτική ευθύνη της από κοινού διεκδίκησης αυτών των αιτηµάτων µαζί µε
τους µαθητές.

 Σε τοπικό επίπεδο, η θεσµοθέτηση συχνών ανοιχτών συνελεύσεων µε τη
συµµετοχή όλων των φορέων εκπαίδευσης, των συνδικαλιστικών οργάνων
των εκπαιδευτικών, οποιασδήποτε οµάδας ή σωµατείου που ασχολείται µε
εκπαιδευτικά ζητήµατα, των συλλόγων γονέων και κηδεµόνων, των
δεκαπενταµελών συµβουλίων αλλά και οποιουδήποτε δηµότη είναι για εµάς
ένας από τους πολλούς τρόπους µέσω των οποίων θα δηµιουργήσουµε τις
συνθήκες της από τα κάτω συµµετοχής, διαβούλευσης και επίλυσης των
άµεσων αλλά και πιο µακροπρόθεσµων προβληµάτων των σχολικών κτιρίων,
των εκπαιδευτικών ζητηµάτων που αφορούν την τοπική επικαιρότητα, αλλά
και γενικότερων θεµάτων που αφορούν µια Παιδεία όπως τη θέλουµε.

Προτάσεις για Παιδεία και Πολιτισµό

i) Τι προτείνουµε για τις υλικοτεχνικές υποδοµές

Μια αυτονόητη αλλά ταυτόχρονα σηµαντική για εµάς πρόταση είναι η
ουσιαστική συνεργασία των φορέων- υποκείµενων της εκπαίδευσης και της
δηµοτικής αρχής, δηλαδή η αναγκαιότητα της ορθής λειτουργίας της
δηµοτικής επιτροπής παιδείας και των σχολικών επιτροπών, ως συνδετικός
κρίκος των φορέων και του ∆ήµου.
 Με την ενίσχυση της συνεργασίας αποσκοπούµε στον έγκαιρο
προγραµµατισµό δηλαδή στην ουσιαστική και συνεχή λειτουργία της σχολικής
επιτροπής µε άµεσο στόχο την πλήρη και έγκαιρη καταγραφή των
προβληµάτων, ανά σχολική µονάδα.

18Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισµού ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com



 Συγκέντρωση, επεξεργασία και αναγκαιότητα ιεράρχησης αυτών των
προβληµάτων µε προτεραιότητα την ασφάλεια και την υγεία των µαθητών
αλλά και τις ανάγκες των εκπαιδευτικών ώστε να υπάρχει ποιοτική εκπαίδευση.
 Η δηµοσιοποίηση του χρονοδιαγράµµατος στα σχολεία και στον
τοπικό τύπο, σχετικά µε την έναρξη και την πορεία των παρεµβάσεων στις
υλικοτεχνικές υποδοµές των σχολείων, είναι βασική παράµετρος του έγκαιρου
προγραµµατισµού και της διαφάνειας.
 Προκειµένου να εξαλει φθούν φαινόµενα διαφθοράς και κατάχρησης
του δηµόσιου χρήµατος είναι απαραίτητη η ανάρτηση, σε κάθε σχολείο και
στην ιστοσελίδα του ∆ήµου, αναλυτικών πινάκων των εξόδων και του τρόπου
διαχείρισης των χρηµάτων για την Παιδεία από τη σχολική επιτροπή και το
∆ήµο.
 Αναζήτηση έκτασης σε χωριά, έτσι ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες
στέγασης των µαθητών για τα επόµενα πενήντα χρόνια. (Ένα παράδειγµα
µακροχρόνιου σχεδιασµού αποτελεί το 1ο Γυµνάσιο Νάξου όπου, από το 1931,
καλύπτει τις ανάγκες πολλών γενεών.)
 Αναφορικά µε τον πολιτισµό, σ' αυτό το υφιστάµενο κοινωνικό
περιβάλλον, µια νέα δηµοτική αρχή, οφείλει να απαντήσει µε ουσιαστικές
λύσεις. ∆ηλαδή µε το να διαφυλάσσουµε τον τοπικό πολιτισµό και να µην
επικεντρωνόµαστε στο να αγοράζουµε ή να νοικιάζουµε πολιτισµό από τα
µεγάλα αστικά κέντρα. Οφείλουµε να δηµιουργήσουµε τις απαραίτητες
συνθήκες ούτως ώστε να µην είµαστε απλοί θεατές, και να γίνουµε
ουσιαστικά παραγωγοί πολιτισµού, διατηρώντας την συλλογική πολιτισµική
µας µνήµη. Οφείλουµε να παράσχουµε εναλλακτικές πολιτικές προτάσεις
απέναντι στον κίνδυνο µετανάστευσης όλων των νέων του τόπου µας µε
όποια µέσα διαθέτουµε.



19Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισµού ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


 ii) Προτάσεις για κοινωνικές εστίες µάθησης και πολιτισµού.

 Μια από τις βασικές µας εκπαιδευτικές αρχές που, κατά τη γνώµη µας,
σχετίζεται άµεσα µε τις προτεραιότητες µιας νέας δηµοτικής αρχής, είναι η
δηµιουργία συµπληρωµατικών θεσµών που θα απαντούν στην ουσιαστική
ανάγκη για κοινωνική µάθηση, πολιτισµό και Παιδεία υπό τους όρους που
θέλουν πλέον τα παιδιά και οι νέοι. Εκτός από την εκπαίδευση που παρέχεται
στα σχολεία, καθήκον του ∆ήµου είναι να προάγει εξωσχολικές δράσεις
εκπαίδευσης για παιδιά, νέους και νέες, καθώς και εργαστήρια ενηλίκων και
ηµερίδες ενηµέρωσης. Αυτές οι προτεραιότητες κρίνονται από εµάς αναγκαίες
προκειµένου να αντεπεξέλθουµε όλοι µας στο βίαιο κοινωνικό τοπίο που
προάγουν οι πολιτικές φτωχοποίησης.


Παραδείγµατα τέτοιων προτάσεων που βρίσκονται υπό συνεχή διαβούλευση
και ανοιχτό διάλογο στην Επιτροπή της Κίνησης είναι τα εξής:

1. Κέντρο µάθησης
∆ηµοτικός χώρος που, καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου, θα είναι ανοιχτός σε
οποιοδήποτε νέο και νέα του τόπου µας. Στον χώρο αυτό θα παρέχονται
µαθήµατα τεχνών, παραδοσιακών οργάνων, υπολογιστών κλπ., παρέχοντας
παράλληλα χρήσιµες δεξιότητες στους νέους και στις νέες και σε
οποιονδήποτε πολίτη. Στόχος της δηµοτικής κίνησης είναι τα µαθήµατα να
παρέχονται, σε όλη την περιφέρεια του ∆ήµου και πιο συγκεκριµένα όπου
υπάρχει ανάγκη. Ένας πιο µακροπρόθεσµος στόχος του κέντρου µάθησης
είναι η σύσταση του Μικρού µουσικού εργαστηρίου ∆ήµου Νάξου και Μικρών
Κυκλάδων. Το Μικρό Μουσικό Εργαστήρι θα προσφέρει µαθήµατα σε χωριά
από δασκάλους µουσικής του τόπου µας, αλλά και από άλλα µέρη της
Ελλάδας και του κόσµου. Επιπλέον, µέσω των εργαστηρίων, προσδοκούµε
στην ενίσχυση της τοπικής παραγωγής πολιτισµού και της ανταλλαγής
πολιτισµού καθώς και στην ενίσχυση του µουσικού τοπικού τουρισµού.

20Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισµού ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


2. Κοινωνικό Θερινό Σχολείο
Η εκπαιδευτική σύσταση του δεν θα είναι επικεντρωµένη στη διδασκαλία όπως
την ξέρουµε αλλά θα παρέχονται βιωµατικά εργαστήρια που θα στοχεύουν
στην κοινωνική µάθηση. Πυλώνας αυτής της δηµοτικής εκπαιδευτικής εστίας
είναι η αρχή της έµπρακτης αλληλεγγύης εποµένως ο άµεσος εκπαιδευτικός
στόχος αυτού του σχολείου, είναι η προαγωγή της συµµετοχής όλων των
δηµοτών, των νέων και των παιδιών του τόπου. Σκοπός µας είναι να
προσφέρονται µαθήµατα και σεµινάρια σε όλους ανεξαρτήτως ηλικίας,
φύλου, φυλής και άλλων κοινωνικών διακρίσεων σε θεµατολογίες όπως:
πολιτισµός (τοπικός και µη), αθλητισµός, διαφορετικότητας (φύλου, φυλής,
ταξικών διαχωρισµών), τοπικής παραγωγής (βιολογικές καλλιέργειες,
εκµάθηση βοτάνων του τόπου µας, ποιότητα, ποσότητα τροφής).
Επιπρόσθετα, επιθυµία µας είναι στο να συµβάλει µακροπρόθεσµα στην
εξωστρέφεια του πανεπιστηµιακού θεσµού, µε δράσεις όπως: συνεργασία του
“Κοινωνικού Θερινού Σχολείου” µε διαφορά πανεπιστήµια της Ελλάδας και του
κόσµου που ενδιαφέρονται να συνεργαστούν εθελοντικά για τους
εκπαιδευτικούς σκοπούς της συγκεκριµένης δηµοτικής εκπαιδευτικής δοµής.
(χρησιµοποίηση δηµοτικών χώρων και δηµόσιων χώρων που υπό άλλες
συνθήκες δεν αξιοποιούνται).

3. Επαναλειτουργία ∆ηµοτικής Βιβλιοθήκης και Παιδικής ∆ηµοτικής
Βιβλιοθήκης
∆υνατότητα όχι µόνο ανάγνωσης και επαφής των ∆ηµοτών µε τα βιβλία,
αλλά και συνεύρεσης, συνεργασίας και δηµιουργίας κοινωνικών σχέσεων.

4. Ανοιχτή βιβλιοθήκη
Θα στοχεύει στην αποκέντρωση των βιβλιοθηκών του ∆ήµου µας και στην
διατήρηση των ήδη υπαρχουσών βιβλιοθηκών στα χωριά. Συνεργασία µε τις
σχολικές βιβλιοθήκες.



21Επιτροπή Παιδείας και Πολιτισµού ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


5. Κινητό Κοινωνικό αρχείο
∆ηµιουργία αρχείων “Ηχοτοπία” - “Εικόνες” που θα συγκεντρώνουν τοπικές
µουσικές, τραγούδια και φωτογραφίες του τόπου. Τα συγκεκριµένα αρχεία θα
στοχεύουν στην διάσωση του ανώνυµου, σύγχρονου τοπικού πολιτισµού και
δεν θα υπάρχουν συγκεκριµένα κριτήρια διαλογής και επιλογής των
δεδοµένων που θα συλλέγονται, αντίθετα, τα αρχεία αυτά θα είναι ανοιχτά και
διαδραστικά.

6. ∆ιάσωση Ιστορικού Αρχείου
Είναι απαραίτητη η ψηφιοποίηση του ιστορικού αρχείου και η δηµιουργία
σχετικού ιστότοπου ούτως ώστε να µπορούν όλοι όσοι ενδιαφέρονται να
έχουν πρόσβαση στην τοπική µας κληρονοµιά.

7. Στέγαση πολιτιστικών συλλόγων
Σχεδιασµός για την ορθή παραχώρησή των δηµοτικών κτηρίων µε
πρόγραµµα, σε πολιτιστικούς συλλόγους και φορείς που σχετίζονται
ευρύτερα µε την Παιδεία, τον Πολιτισµό και τον Αθλητισµό. Στόχος της νέας
∆ηµοτικής Αρχής είναι να καταστούν τα δηµοτικά κτήρια παραγωγικοί και όχι
κλειστοί χώροι που θα ζωντανεύουν όλες τις περιοχές της επικράτειας του
∆ήµου.

Εν κατακλείδι, θα θέλαµε να επισηµάνουµε ότι η επιτροπή Παιδείας Πολιτισµού και Αθλητισµού
της δηµοτικής Κίνησης «Πολίτες για τα Νησιά µας» είναι µια ανοιχτή επιτροπή όπου µπορεί να
συµµετάσχει ο καθένας.


22∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014

facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com

23Επιτροπή Υγείας ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014


facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com























ΥΓΕΙΑ
Α. Ο ρόλος του ∆ήµου στην υπεράσπιση του δηµόσιου αγαθού της υγείας
και στην ανάπτυξη δικτύου κοινωνικής πρόνοιας και αλληλεγγύης.
Η Υγεία αποτελεί σήµερα έναν από τους βαρύτερα ασθενείς τοµείς της
ελληνικής κοινωνίας. Και µια «ασθενής» Υγεία κοστίζει πάντα πολύ ακριβά
παρά τα πρόσκαιρα οικονοµικά «οφέλη» από τις περικοπές. Τα αποτελέσµατα
της σηµερινής κρίσης είναι πλέον ορατά µε την πτώση του επιπέδου υγείας του
ελληνικού πληθυσµού, όπως καταγράφεται σε πολλές ιατρικές µελέτες που
αναφέρονται: στη νοσηρότητα, στην αύξηση των ψυχικών διαταραχών και των
αυτοκτονιών και στον αποκλεισµό µεγάλων τµηµάτων των συµπολιτών µας
από την πρόσβαση σε ιατρικές και υγειονοµικές υπηρεσίες.
24Επιτροπή Υγείας ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Στον ισχύοντα κώδικα ∆ήµων και Κοινοτήτων αναφέρεται ρητά ότι κύριος
στόχος κοινωνικής πολιτικής είναι η προστασία της υγείας των δηµοτών µε
µέτρα πρόληψης και πρωτοβάθµιας περίθαλψης.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρώτου βαθµού, λόγω της αρχής της εγγύτητας, δηλ.
ως ο πιο κοντινός στο δηµότη αυτοδιοικητικός θεσµός, οφείλει να προσεγγίζει
ολιστικά το ζήτηµα της Υγείας της κοινότητας και να παρεµβαίνει σε όλους
τους τοµείς, που την προσδιορίζουν και την επηρεάζουν (εργασία, κατοικία,
διατροφή, θέρµανση, καθαρό περιβάλλον, συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας
στον χώρο εργασίας, κοινωνικές σχέσεις, κοινωνικά δίκτυα υποστήριξης κλπ).
Ο ∆ήµος αποτελεί το ανάχωµα στην οικονοµική και κοινωνική κρίση, ο
υποστηρικτής της αξιοπρέπειας των πολιτών, όχι ο µηχανισµός εκτόνωσης της
δυσαρέσκειάς τους, µέσα από µικροπολιτικές και τακτικές ελεηµοσύνης. Στο
νοµικό πλαίσιο του Καλλικράτη, οι αρµοδιότητες που µεταφέρονται στην Τοπική
Αυτοδιοίκηση στον τοµέα της δηµόσιας υγείας και πρόνοιας, στην προστασία
της παιδικής και τρίτης ηλικίας & των Α.Μ.Ε.Α, στην καταπολέµηση του
κοινωνικού αποκλεισµού (άνεργοι, ανασφάλιστοι, κοινωνικά ευάλωτοι), δεν
ακολουθούνται από αντίστοιχους οικονοµικούς πόρους. Αντίθετα, η κατά 60%
περικοπή των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (Κ.Α.Π), η υποχρηµατοδότηση των
προνοιακών δοµών και προγραµµάτων (Βοήθεια στο Σπίτι, Κέντρο
∆ηµιουργικής Απασχόλησης Παιδιών, ΚΗΦΗ) και η υποβάθµισή τους, καθώς
και η µη ένταξη στο µόνιµο προσωπικό του ∆ήµου των εργαζοµένων σ’ αυτά,
σκοπίµως τα οδηγεί σε επιβάρυνση των συνταξιούχων και των ταµείων τους
και σε λύσεις ιδιωτικοποίησης.
Τα τρία χρόνια διακυβέρνησης του ∆ήµου από τη νυν δηµοτική αρχή, κανένας
προϋπολογισµός δεν είχε προνοιακό χαρακτήρα και δεν πρόσφερε
αλληλεγγύη προς τον πολίτη που ζούσε την οικονοµική κρίση. Με την
υπηρεσία Πρόνοιας του ∆ήµου υποστελεχωµένη, η ∆ηµοτική Αρχή έστησε ένα
θλιβερό κοινωνικό παντοπωλείο που λειτούργησε περιστασιακά και χωρίς
δεοντολογία.

25Επιτροπή Υγείας ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Η χρηµατοδότηση της ∆ηµοτικής Κοινωφελούς Επιχείρησης µε 150.000 ευρώ,
έφτασε για να λειτουργήσουν οικονοµικά υποβαθµισµένα οι δοµές Κ.Α.Π.Η,
Βοήθεια στο Σπίτι, Κ.Η.Φ.Η και Κ.∆.Α.Π, να ξεχρεώσει τις οφειλές της
προηγούµενης ∆ηµοτικής Αρχής στο Ι.Κ.Α και να περιορισθεί σε κάποιες
πολιτιστικές δράσεις.
Η ∆ηµοτική Αρχή του Μ. Μαργαρίτη χρωστά στο “ΘΗΣΕΑ” [εταιρεία κοινωνικής
πρόληψης και Τµήµα του Ο.Κ.Α.Ν.Α, µε συνεχή δράση τα τελευταία χρόνια, που
αναπτύσσει προγράµµατα πρόληψης στους γονείς και µαθητές στο νησί] περί
τα 12.000 €, δείγµα υποστήριξης των προγραµµάτων πρόληψης.

Η ∆ηµοτική Κίνηση Πολίτες για τα Νησιά Μας, πιστεύει στον ουσιαστικό ρόλο
της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο χώρο της δηµόσιας υγείας, της αλληλεγγύης
και της κοινωνικής πρόνοιας. Αυτόν το ρόλο θα τον επαναπροσδιορίσει και
θα τον αναπτύξει, δηµιουργώντας τα κατάλληλα εργαλεία και δοµές:

1. Στο επίπεδο οργάνωσης των υπηρεσιών του ∆ήµου:
• Αναµόρφωση του οργανισµού του ∆ήµου µε ανάκτηση των θέσεων
που καταργήθηκαν µε τον νόµο 4024/2011 (ιατρών, µαίας, κοινωνικών
λειτουργών, επισκεπτών υγείας, νοσηλευτών κ.λ.π).
• ∆ιαµόρφωση προϋπολογισµών µε άξονα τις κοινωνικές ανάγκες σε
συνθήκες οικονοµικής κρίσης.
• ∆ηµιουργία ∆ηµοτικής Επιτροπής Υγείας και στελέχωση του τοµέα
Πρόνοιας.
• ∆ηµιουργία ∆ηµοτικού Κοινωνικού ∆ικτύου µε συµµετοχή των φορέων
της εκπαίδευσης των επιστηµών υγείας, των προνοιακών δοµών, των
φορέων πρόληψης και ψυχικής υγείας, των κοινωνικών λειτουργών, της
εκκλησίας, κ.λ.π, µε στόχο την χαρτογράφηση και ιεράρχηση των
αναγκών των πολιτών κάτω από τις συνθήκες της οικονοµικο-
κοινωνικής κρίσης, καθώς και την αντιµετώπιση – διαχείρισή τους.
• ∆ηµιουργία του Υγειονοµικού Χάρτη του ∆ήµου και της Κάρτας Υγείας
του ∆ηµότη.
26Επιτροπή Υγείας ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• Αξιοποίηση του Επιχειρησιακού Προγράµµατος Ε.Σ.Π.Α [άξονας
ανάπτυξης ανθρώπινου δυναµικού] για την εξυπηρέτηση των
παραπάνω στόχων.
• Συµπληρωµατική ενίσχυση των δοµών Πρωτοβάθµιας Φροντίδας
Υγείας, κυρίως στις ορεινές και νησιωτικές δηµοτικές κοινότητες
(κοινωνικό ιατρείο περιοχής Φιλωτίου, διεκδίκηση πλωτού
ασθενοφόρου) και λειτουργική διασύνδεσή τους µε το Ε.Σ.Υ.
• Ενίσχυση δράσεων εθελοντών και οργανώσεων (λ.χ. “ ΘΗΣΕΑΣ ”), που
δραστηριοποιούνται στο χώρο της υγείας και πρόνοιας.
• ∆ιεκδίκηση της αυτόνοµης ανάπτυξης του Νοσοκοµείου Νάξου, στο
πλαίσιο µιας δωρεάν και ποιοτικής δηµόσιας υγείας (µε νέο σύγχρονο
οργανισµό, στελέχωση, λειτουργία αιµοδοσίας, χειρουργείου, τεχνητού
νεφρού, διασφάλιση ασφαλών εφηµεριών και διακοµιδών κ.α.).

2. Σε επίπεδο σχεδιασµού δράσεων:
• Εφαρµογή πολιτικών ή συµµετοχή σε δράσεις και προγράµµατα, που
στοχεύουν στη µέριµνα, υποστήριξη και φροντίδα ευπαθών κοινωνικών
οµάδων µε την παροχή υπηρεσιών υγείας και προαγωγή ψυχικής
υγείας [δηµοτικά ή κοινοτικά ιατρεία, κέντρα αγωγής υγείας, υποστήριξη
και αποκατάσταση ατόµων µε ειδικές ανάγκες, κέντρα ψυχικής υγείας,
συµβουλευτικής υποστήριξης των θυµάτων ενδοοικογενειακής βίας, και
βίας στα σχολεία, κέντρα πρόληψης κατά της εξάρτησης (ουσίες,
διαδίκτυο), ενίσχυση ανασφάλιστων, ανέργων και θυµάτων της κρίσης].
• Ενίσχυση και υποστήριξη των δοµών και προγραµµάτων στα Κ.Α.Π.Η,
Βοήθεια στο Σπίτι, Κ.Η.Φ.Η, Κ.∆.Α.Π. Αναβάθµιση λειτουργίας τους,
στελέχωση µε εξειδικευµένο προσωπικό και ένταξη του προσωπικού στο
µόνιµο προσωπικό του ∆ήµου.
• Λειτουργία του Κοινωνικού Παντοπωλείου εξασφαλίζοντας συνθήκες
δεοντολογίας και ανεξαρτησίας από τη ∆ηµοτική Αρχή.

27Επιτροπή Υγείας ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• Ανάπτυξη προγραµµάτων προαγωγής υγείας µε στόχο την προστασία
και τη βελτίωση της κατάστασης της υγείας των δηµοτών και την
επίδρασή τους στο οικογενειακό και ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον,
µέσω των δεξιοτήτων και των γνώσεών τους (διατροφή, παχυσαρκία
ανηλίκων, εµβολιασµοί, θηλασµός, οδοντιατρική φροντίδα,
οικογενειακές σχέσεις κ.λ.π).
• Ανάπτυξη πρωτοβουλιών στον χώρο της κοινωνικής αλληλεγγύης και
κοινωνικής οικονοµίας [συνεταιριστικές πρωτοβουλίες, ανταλλακτικά
παζάρια, τράπεζες χρόνου, κοινωνικά ιατρεία, φαρµακεία,
φροντιστήρια, οργανώσεις καταναλωτών µε κατάργηση µεσαζόντων]
παρέχοντας χώρο, νοµική κάλυψη, εργαλεία και τεχνογνωσία.

Β. Νοσοκοµειακή Περίθαλψη στο ∆ήµο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων
Με τις πρόσφατες ρυθµίσεις, το Νοσοκοµείο της Νάξου υποβαθµίστηκε,
καθώς στον οργανισµό λειτουργίας του περιλαµβάνονται πλέον µόνο 19
θέσεις γιατρών αντί 46. Οι γιατροί φεύγουν ο ένας µετά τον άλλο, λόγω της
υποχρηµατοδότησης και της µη λειτουργίας των υφιστάµενων δοµών. Αυτή τη
στιγµή στο Νοσοκοµείο εργάζονται µόνο 15 γιατροί. Με αυτό το δυναµικό η
24ωρη λειτουργία του καταρρέει και οι εφηµερίες είναι επισφαλείς. Τµήµατα
συγχωνεύονται, υπηρεσίες δυσλειτουργούν, οι νέες προσλήψεις έχουν
παγώσει και 12 διορισµοί εκκρεµούν εδώ και ενάµιση και πλέον χρόνο.
Το Νοσοκοµείο των αλλεπάλληλων εγκαινίων αναµένει τη λειτουργία του, µε το
σύγχρονο χειρουργείο κλειστό, µε τον εξοπλισµό να σαπίζει χρόνια στα κουτιά,
µε τις έξι θέσεις τεχνητού νεφρού να περιµένουν προσωπικό, µε την αιµοδοσία
στα χαρτιά και την αίθουσα τοκετού ανεκµετάλλευτη.
Αιτία για τα παραπάνω είναι η περικοπή των πιστώσεων κατά 50%, στο βωµό
της χρηµατοπιστωτικής σταθερότητας.
Η ζωή και η Υγεία µας αντιµετωπίζονται µε όρους κοστολόγησης,
παζαρεύονται και ανταλλάσσονται µε ισοδύναµα δηµοσιονοµικά µέτρα.

28Επιτροπή Υγείας ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Το Νοσοκοµείο – Κ.Υ. Νάξου καλύπτει υγειονοµικά το ευρύτερο νησιωτικό
σύµπλεγµα (Αµοργός, Πάρος και Ν. Κυκλάδες) που ξεπερνά τους 100.000
κατοίκους κατά τους θερινούς µήνες. Η διασύνδεση των νησιών αυτών αλλά
ακόµη και των ορεινών οικισµών της Νάξου µε τις υπηρεσίες υγείας είναι
τουλάχιστον προβληµατική.
Το Νοσοκοµείο της Σύρου λόγω της προβληµατικής ακτοπλοϊκής σύνδεσης
µεταξύ των νησιών δεν κατέστη ποτέ Κεντρικό Νοσοκοµείο Αναφοράς. Η
ανάπτυξή του Νοσοκοµείου Νάξου αποτελεί για τους ΠΟΛΙΤΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΝΗΣΙΑ
ΜΑΣ στρατηγικό στόχο. Ζητούµενο είναι η σύµπραξη υπηρεσιών υγείας µεταξύ
Νάξου και Πάρου, χρησιµοποιώντας από τη µία µεριά τις υπηρεσίες ενός καλά
οργανωµένου Νοσοκοµείου Νάξου και από την άλλη τις διακοµιδές ασθενών
µέσω του πτητικού µέσου του Βελέντζιου Ιδρύµατος στην Πάρο.
Οι κάτοικοι των νησιών έχουν τα ίδια δικαιώµατα πρόσβασης στην υγεία µε
τους άλλους κατοίκους της Ελλάδας και της Ευρώπης. Οι πολίτες – δηµότες
(αλλά και οι επισκέπτες των νησιών µας) θα πρέπει να εξυπηρετούνται επί
τόπου, άµεσα, µε ασφάλεια, κάθε ώρα, µε κάθε καιρό, χωρίς ταλαιπωρία και
χωρίς κόστος.
Η νησιωτικότητα είναι δικαίωµα συνταγµατικά κατοχυρωµένο. Πέρα από τους
κινδύνους για την υγεία των νησιωτών, η υπολειτουργία του Νοσοκοµείου
Νάξου υποβαθµίζει επίσης το τουριστικό προϊόν (που αποτελεί πλέον τη
σηµαντικότερη οικονοµική δραστηριότητα των κατοίκων της), καθώς για
σηµαντικό αριθµό εν δυνάµει επισκεπτών της Νάξου και των Μικρών Κυκλάδων
(όπως λ.χ. οι συνταξιούχοι), η αδυναµία υγειονοµικής κάλυψης αποτελεί
περιοριστικό παράγοντα.
Η ύπαρξη και σωστή λειτουργία αυτόνοµου Νοσοκοµείου στη Νάξου συνιστά
καθοριστικό παράγοντα επιβίωσης στα νησιά µας.





29Επιτροπή Υγείας ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Για τους παραπάνω λόγους διεκδικούµε:
• Την άµεση ανάκληση της Υπουργικής Απόφασης διασύνδεσης του
Γενικού Νοσοκοµείου – Κ.Υ. Νάξου µε αυτό της Σύρου.
• ∆ιοικητική αυτονοµία του Γ. Νοσοκοµείου – Κ.Υ. Νάξου.
• Νέο σύγχρονο Οργανισµό µε όλες τις απαραίτητες θέσεις για την
λειτουργία των δοµών του, µε άµεση στελέχωση και εξοπλισµό, ώστε
να µπορέσει να ανταποκριθεί στις υγειονοµικές ανάγκες κατοίκων και
επισκεπτών στην περιοχή ευθύνης του.
• ∆ιασφάλιση ασφαλών εφηµεριών και διακοµιδών.
E.K.A.B στην περιφέρειά µας – Πλωτό ασθενοφόρο.

Γ. Εξωνοσοκοµειακή Πρωτοβάθµια Φροντίδα Υγείας
Η “µεταρρύθµιση” του Εθνικού Οργανισµού Παροχής Υπηρεσιών Υγείας
(Ε.Ο.Π.Υ.Υ.) σε Περιφερειακό Εθνικό ∆ίκτυο Υγείας (Π.Ε.∆.Υ.), δηλαδή η
µετατροπή του από πάροχο και αγοραστή υπηρεσιών Υγείας, αποκλειστικά σε
αγοραστή από τον ιδιωτικό τοµέα, προκειµένου “να τοποθετηθεί ο πολίτης στο
επίκεντρο της υγειονοµικής φροντίδας”, αποτελεί µια ακόµα διολίσθηση προς
την κατεύθυνση απαξίωσης του δηµόσιου χαρακτήρα της Υγείας στη χώρα
µας. ∆εικτική της οργανωτικής σύλληψης και της λειτουργικότητας αυτού του
“εγχειρήµατος” αλλά και της συνολικότερης πολιτικής αξιοπιστίας απέναντι
στους έχοντες ανάγκη, αποτέλεσε το προσωρινό κλείσιµο των υφιστάµενων
δοµών. Σε µια πραγµατική µεταρρύθµιση του συστήµατος, δεν θα
προβλέπονταν το κλείσιµο των µέχρι τώρα δοµών, ούτε για µια µέρα. Αυτό που
αποδεικνύεται καθηµερινά, από τις πολιτικές που ακολουθούνται τα τελευταία
χρόνια, συνοψίζεται στα εξής:
• Οι 8.500 εργαζόµενοι του πρώην Ε.Ο.Π.Υ.Υ αντιµετωπίζονται σαν
δεξαµενή διαθεσιµότητας και απολύσεων.
• Η ∆ηµόσια Πρωτοβάθµια Φροντίδα Υγείας κατεδαφίζεται πλήρως, µε
την κατάργηση των υγειονοµικών µονάδων και την περιστολή των
παροχών προς τους ασφαλισµένους.

30Επιτροπή Υγείας ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• Η Πρωτοβάθµια Φροντίδα Υγείας µετατρέπεται σε προνοµιακό χώρο
επενδυτικής δραστηριότητας, για το µεγάλο ιδιωτικό κεφάλαιο. Πακτωλοί
χρηµάτων των ασφαλισµένων κατευθύνονται σε ξένες εταιρείες (3,9 εκατ.
ευρώ, για την “µεταρρύθµιση” στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ). Ήδη, στη χώρα µας
καταγράφονται ρεκόρ αυξήσεων στα συµβόλαια των ιδιωτικών
ασφαλιστικών εταιριών για τους κλάδους Υγείας.


Αυτό λοιπόν είναι το στρατηγικό σχέδιο:
Η Υγεία και το κοινωνικό κράτος να ιδιωτικοποιηθούν στο µέγιστο βαθµό,
αποτελώντας µέρος της άκρατης νεοφιλελεύθερης αναδιοργάνωσης της
κοινωνίας και της οικονοµίας. Με δυο λόγια εφεξής προβλέπονται:

• ΕΛΑΧΙΣΤΟΙ ΓΙΑΤΡΟΙ.
• ΣΕ ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ∆ΟΜΕΣ.
• ΓΙΑ ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΠΑΡΟΧΕΣ.

∆εν είµαστε αυτοί που θα υπερασπιστούν την προηγούµενη κατάσταση, όπως
αυτή είχε οργανωθεί και εξελιχθεί στη Χώρα µας τις τελευταίες δεκαετίες, καθώς
βρίθει παθογενειών και στρεβλώσεων που ουσιαστικά τις προκάλεσαν οι ίδιοι
οι σηµερινοί ”µεταρρυθµιστές” της. Παρά ταύτα, οι προηγούµενες δοµές των
ασφαλιστικών Ταµείων (και του Ε.Ο.Π.Υ.Υ αργότερα) τουλάχιστον κάλυπταν
∆ΩΡΕΑΝ:
• Την ιατρική παρακολούθηση των χρονίως πασχόντων.
• Την παιδιατρική παρακολούθηση και τους εµβολιασµούς.
• Την οδοντιατρική περίθαλψη κατά µεγάλο µέρος.
• Μέρος του εργαστηριακού ελέγχου και άλλων διαγνωστικών εξετάσεων.
• Τη συνταγογράφηση.
Αξίζει να σηµειώσουµε ότι, εκτός των άλλων, όλες αυτές οι δοµές
λειτουργούσαν σαν δίχτυ για την προστασία του Νοσοκοµείου Νάξου, έτσι
ώστε να µη µετατραπεί σε Πρωτοβάθµιο Πολυιατρείο.
31Επιτροπή Υγείας ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Αυτή τη στιγµή, µετά την πλήρη αποδόµηση των ασφαλιστικών ταµείων µε την
καταλήστευση των αποθεµατικών τους (µε δοµηµένα οµόλογα και
“κουρέµατα”) και την “άρον–άρον” ένταξή τους αρχικά στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ και
ύστερα στο Π.Ε.∆.Υ, η κατάσταση που βιώνουµε στη Νάξο και τα Νησιά µας
είναι η ακόλουθη:
• Γιατροί, που υπηρέτησαν τη ∆ηµόσια περίθαλψη εκτός Νοσοκοµείου για
20-25 χρόνια, σε ηλικίες άνω των 50 ετών, “πετιούνται” κυριολεκτικά στο
δρόµο, χωρίς ασφαλιστικά δικαιώµατα, χωρίς αποζηµίωση και
οδηγούνται στον ωµό εκβιασµό επιλογής ανάµεσα σε µια οκτάµηνη
εργασιακή σχέση ή στην απόλυση.
• Η παράλληλη κατάρρευση του Ε.Σ.Υ, µε ένα Νοσοκοµείο µε 15 µόνο
γιατρούς στον οργανισµό του, υποστελεχωµένο, που λειτουργεί χάρις
στις προσπάθειες των εργαζοµένων σε αυτό, ολοκληρώνει την εικόνα.
Το κενό που δηµιουργείται είναι η καθηµερινότητα του Ναξιώτη και των
κατοίκων των Νησιών µας.
• Στο Νοσοκοµείο ένας (1) παιδίατρος καλείται να καλύψει τα επείγοντα
και έκτακτα περιστατικά και τους εµβολιασµούς όλου του παιδικού
πληθυσµού, αδυνατώντας να παρέχει άµεσα υπηρεσίες. Έτσι οι γονείς
πρέπει µέσα στην κρίση να επιβαρυνθούν µε το κόστος των επισκέψεων
στους ιδιώτες πλέον γιατρούς, (το οποίο, ιδιαίτερα στα πρώτα χρόνια
των παιδιών, είναι µεγάλο λόγω της συχνότητας των εµβολιασµών).
• Ανάλογη είναι η κατάσταση και µε τους χρονίως πάσχοντες, οι οποίοι
αφορούν, σύµφωνα µε µελέτες, το 38% του πληθυσµού, των οποίων
έχει µειωθεί η πρόσβαση στην αναγκαία ιατροφαρµακευτική φροντίδα
κατά 60%. Αναλυτικά στοιχεία δεν υπάρχουν για τα νησιά µας και γι’
αυτό η Κίνηση ΠΟΛΙΤΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΝΗΣΙΑ ΜΑΣ κρίνει ως επιτακτική την
ανάγκη καταγραφής της υφιστάµενης κατάστασης και προτείνει τη
δηµιουργία ενός Υγειονοµικού Χάρτη µε τη βοήθεια του ∆ήµου, όπως
αναλύσαµε σε προηγούµενη παράγραφο.



32Επιτροπή Υγείας ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


∆. Φαρµακευτική Περίθαλψη
Ένας ακόµα τοµέας που κάλυπταν δωρεάν οι πρώην δοµές του
Ε.Ο.Π.Υ.Υ, ήταν η συνταγογραφία. Το µεγάλο θέµα της φαρµακευτικής
περίθαλψης και της διαχείρισης του φαρµάκου. Αυτή τη στιγµή η αγορά του
φαρµάκου στη χώρα µας βρίσκεται σε πλήρη απορρύθµιση. Καινοτόµα
φάρµακα που κυκλοφορούν σε όλη την Ευρώπη, έχουν να τιµολογηθούν στη
χώρα µας εδώ και τρία χρόνια, ενώ παρατηρούνται τεράστιες ελλείψεις
βασικών και αναντικατάστατων φαρµάκων (λόγω των παράλληλων
εξαγωγών από φαρµακαποθήκες). Η κείµενη νοµοθεσία προβλέπει µεν τον
εφοδιασµό της ελληνικής αγοράς µε συγκεκριµένο αριθµό σκευασµάτων ανά
αδειοδοτούµενο φάρµακο, αλλά πρακτικά δεν εφαρµόζεται και οι
συγκεκριµένες νοµοθετικές προβλέψεις ανάγονται στη σφαίρα της φαντασίας.
Όλα τα παραπάνω αποτελούν συνέπειες της κατά 50% µείωσης της τιµής των
φαρµάκων, η οποία σε καµιά περίπτωση δεν οδήγησε σε ελάφρυνση της
επιβάρυνσης των ασφαλισµένων. Αντίθετα, ο ασφαλισµένος ζει την παράνοια
του πολυδιαφηµιζόµενου (από τον Κο Υπουργό) φτηνού φαρµάκου και την
πραγµατικότητα της καταβολής µιας υπέρογκης συµµετοχής στα φάρµακά
του (κατά µέσο όρο ≈ 50% της αξίας τους), αν επιλέξει τα φάρµακα της χρόνιας
θεραπείας του και δεν καταφύγει στην (πολλές φορές αναγκαστική λόγω των
οικονοµικών δεδοµένων) επιλογή αµφιβόλου ποιότητας γενόσηµων.
Προφανώς και είναι απαραίτητη η διακίνηση και χρήση γενοσήµων φαρµάκων,
που έχουν υποστεί τους απαραίτητους ελέγχους και είναι αποδεδειγµένα
ασφαλή, γιατί είναι σηµαντικά φθηνότερα. Παρά ταύτα, η απαιτούµενη
ελεγκτική διαδικασία είναι αδύνατο να επιτελεσθεί από τον Εθνικό Οργανισµό
Φαρµάκων (Ε.Ο.Φ.) που διαθέτει δύο αρµόδιους υπάλληλους για τον έλεγχο
της πληµµυρίδας των φαρµάκων, που εισάγονται από χώρες του Τρίτου
Κόσµου και διακινούνται από πολυεθνικές εταιρείες (κυρίως ισραηλινών και
αµερικανικών συµφερόντων). Αποτέλεσµα της αθρόας εισαγωγής αυτών των
πάµφθηνων µεν αλλά αµφιβόλου ποιότητας φαρµάκων, πέρα από την
επιβάρυνση του ασθενούς (λόγω του ότι ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ αποζηµιώνει πλέον µόνο
την αξία των γενοσήµων), είναι η δραστική περιστολή του κύκλου εργασιών
της εγχώριας φαρµακοβιοµηχανίας, ενός πολύ δυναµικού κλάδου της
33Επιτροπή Υγείας ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


οικονοµίας µας, µε παραγωγή αξιόπιστων προϊόντων και σηµαντική εξαγωγική
δράση. Καθίσταται δε σαφές ότι αν και αυτός ο κλάδος (ένας από τους λίγους
εναποµείναντες υγιείς µεταποιητικούς κλάδους) οδηγηθεί µε µαθηµατική
ακρίβεια στο κλείσιµο όπως ισχυρίζονται οι εκλεγµένοι φορείς εκπροσώπησής
του, τότε θα συµπαρασύρει στην ανεργία και στην εξαθλίωση ένα σηµαντικό
µέρος των εργαζοµένων σε αυτόν, ενισχύοντας το “σπιράλ ύφεσης” που
αποδυναµώνει σταδιακά την εθνική µας οικονοµία.
Εξετάζοντας οικονοµικά το πρόβληµα, το ζήτηµα του κόστους της
φαρµακευτικής περίθαλψης είναι πολύ σηµαντικό. Η επί χρόνια
ακολουθούµενη ανορθολογική κοστολόγηση των φαρµάκων (στη βάση της
συναλλαγής και της αδιαφάνειας), χρέωσε τα ασφαλιστικά ταµεία, τους
ασφαλισµένους και τον κρατικό προϋπολογισµό για δεκαετίες µε τεράστια
ποσά. Υπουργοί και υπουργοί παρέλασαν, υπέγραψαν αποφάσεις και δελτία
τιµών φαρµάκων και “ούτε γάτα, ούτε ζηµιά”. ∆υστυχώς την “τρύπα” στα
δηµόσια οικονοµικά δεν την προκάλεσαν µόνο τα εξοπλιστικά προγράµµατα.
Εµπεριστατωµένες µελέτες, έχουν επανειληµµένα αποδείξει ότι το µεγαλύτερο
χτύπηµα στην πολυφαρµακία και στη συνεπακόλουθη υπέρογκη
φαρµακευτική δαπάνη µπορεί να δοθεί, µόνο από µια σωστά οργανωµένη
Πρωτοβάθµια Φροντίδα Υγείας, µε έµφαση στην πρόληψη και την Κάρτα
Υγείας του ασθενούς.
Αντίθετα, µε τις σηµερινές “µνηµονιακές συνταγές”, παρατηρούµε ότι και το
φάρµακο (µετά τα ύδατα και την ενέργεια), από κοινωνικό αγαθό και δικαίωµα
µετατρέπεται σε καταναλωτικό αγαθό, αντικείµενο διαφήµισης και προώθησης
από τα ράφια των super markets, µε προφανείς σοβαρές συνέπειες για την
υγεία των πολιτών.
Τα παραπάνω αποτελούν τη σύνοψη µιας ζοφερής πραγµατικότητας, στην
οποία δυστυχώς είναι πρακτικά αδύνατον να παρέµβει ένας περιφερειακός –
νησιωτικός ∆ήµος µε σκοπό να τα διορθώσει. Μπορεί όµως να λειτουργήσει
ως “αιχµή του δόρατος” των διεκδικήσεων των ∆ηµοτών που εκπροσωπεί (την
ευηµερία των οποίων έχει ηθική και νοµική υποχρέωση να προστατεύει) και
παράλληλα να λειτουργήσει ενωτικά και σε πνεύµα συνεργασίας αφενός µε
34Επιτροπή Υγείας ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


τους γειτονικούς ∆ήµους και αφετέρου µε το σύνολο των ΟΤΑ Α και Β βαθµού
της χώρας, ώστε να επιτευχθεί η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των
πολιτών.
Ιδιαίτερα στον τοµέα του φαρµάκου, ένας ∆ήµος είναι δυνατόν να αναλάβει
δράσεις αυτόνοµα αναφορικά µε το ζήτηµα της διαχείρισης και διάθεσης των
αχρησιµοποίητων και των ληγµένων φαρµάκων που εντοπίζονται στην
επικράτειά του. Ειδικά για το δικό µας πολυνησιακό ∆ήµο, η Κίνηση ΠΟΛΙΤΕΣ
ΓΙΑ ΤΑ ΝΗΣΙΑ ΜΑΣ προτείνει την ανάληψη των ακόλουθων δράσεων:
• Φάρµακα που δεν έχουν χρησιµοποιηθεί και παραµένουν στα οικιακά
µας φαρµακεία ως “κάβα για µια ώρα ανάγκης”, να συγκεντρώνονται
και να προωθούνται µέσω των φαρµακοποιών ή των ίδιων των
συµπολιτών µας στο Νοσοκοµείο (και στα συνδεδεµένα µε αυτό
αγροτικά ιατρεία) ή σε δοµές αλληλεγγύης όπως οι “Γιατροί του
Κόσµου”, τα πολυιατρεία “Πράξις”, τα κοινωνικά ιατρεία. Επί του
παρόντος η δράση υλοποιείται µεµονωµένα από κάποιους
φαρµακοποιούς. Ο ∆ήµος µπορεί να πρωτοστατήσει ενηµερώνοντας
την κοινωνία και οργανώνοντας αυτή τη δράση µε τριπλό όφελος: (α)
τη συγκέντρωση και αποστολή πολύτιµων φαρµάκων σε ανθρώπους
που τα έχουν ανάγκη, (β) την προστασία του περιβάλλοντος από την
ανεξέλεγκτη απόρριψή τους (αφού τελικά λήξουν) και (γ) τη συµβολή
στην ανάπτυξη δεσµών ανάµεσα στα µέλη της κοινωνίας µας.
• Τα ληγµένα φάρµακα, θα πρέπει να προωθούνται σε ειδικά πράσινα
κουτιά, που διατηρούν οι φαρµακοποιοί στα καταστήµατά τους. Ο
∆ήµος που εξ αρµοδιότητας κρατά τα κλειδιά τους και έχει την
υποχρέωση της προώθησης των ληγµένων φαρµάκων για
καταστροφή, θα πρέπει να µεριµνήσει αφενός για την περιοδική
ενηµέρωση των ∆ηµοτών αναφορικά µε το θέµα (σε συνεργασία µε
τους φαρµακοποιούς) και αφετέρου για την άµεση σύναψη σύµβασης
µε αδειοδοτηµένη εταιρεία συλλογής, µεταφοράς και επεξεργασίας
τους. Ακολούθως θα πρέπει να µεριµνά για την έγκαιρη και περιοδική
εκτέλεση των όρων της σύµβασης.
35Επιτροπή Υγείας ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Σηµειώνεται ότι επί του παρόντος (εδώ και ένα τουλάχιστον χρόνο) τα
ειδικά πράσινα κυτία στα φαρµακεία είναι υπερπλήρη και δεν έχουν
ακόµα κενωθεί του περιεχοµένου τους προς µεταφορά και επεξεργασία.

Ε. Ανασφάλιστοι
Σύµφωνα µε δηλώσεις του Προέδρου του Ε.Ο.Π.Υ.Υ, κ Κοντού, 3.000.000
περίπου άµεσα και έµµεσα ασφαλισµένοι, 30% του συνολικού πληθυσµού
έχουν χάσει και τυπικά το δικαίωµα της ασφάλισης. Παράλληλα σύµφωνα µε
στοιχεία Απριλίου 2014, ο αριθµός των συνταξιούχων ανέρχεται σε 2.645.672.
Όταν ο αριθµός των ανασφάλιστων πολιτών ξεπερνά ή (ακόµα και στην
καλύτερη των περιπτώσεων) είναι συγκρίσιµος µε τον αριθµό των ανθρώπων
που έχουν κατοχυρώσει σύνταξη, τότε τα δεδοµένα είναι πραγµατικά δυσοίωνα.
Αυτή η διαδικασία αποασφάλισης του πληθυσµού είναι πρωτοφανής για τα
ευρωπαϊκά δεδοµένα και εξελίσσεται ταυτόχρονα µε το µεγάλο πλήγµα που
δέχονται οι δηµόσιες µονάδες περίθαλψης. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί µια
πραγµατική υγειονοµική βόµβα και απειλεί µε δραµατική υποβάθµιση των
δεικτών υγείας του πληθυσµού και µε διάρρηξη και του ελάχιστου δικτύου
ασφάλειας, για την επιβίωση της κοινωνίας.
Οικονοµική και κοινωνική κρίση παράγουν αρρώστια. Η ανεργία, η εργασιακή
επισφάλεια έχουν σηµαντικές αρνητικές επιπτώσεις στη σωµατική και ψυχική
υγεία. Σε έρευνα που έγινε σε 13 Ευρωπαϊκές χώρες παρατηρήθηκε σοβαρή
σχέση ανάµεσα στην ανεργία και τη θνησιµότητα. Αύξηση της ανεργίας κατά
1% συνεπάγεται αύξηση της θνησιµότητας κατά 2,8%. Μελέτη του Harvard,
καταδεικνύει ότι οι άνεργοι έχουν 40% µεγαλύτερη πιθανότητα θανάτου. Ο
κατάλογος σχετικών στοιχείων είναι µακρύς, αύξηση κατά 34% της βρεφικής
θνησιµότητας από το 2008 έως το 2012, περισσότεροι θάνατοι από γεννήσεις
από το 2011 και µετά (3.800 το 2011, 9690 το 2012 !!!!).
Στα νησιά µας οικοδόµοι, απασχολούµενοι σε συναφή επαγγέλµατα, εποχιακά
εργαζόµενοι και ασφαλισµένοι του Ο.Α.Ε.Ε (πρώην Τ.Ε.Β.Ε.), βρίσκονται σε
µεγάλο ποσοστό έξω από την περίθαλψη, λόγω ανεργίας, ανασφάλιστης
εργασίας ή αδυναµίας καταβολής των εισφορών τους. Άνθρωποι, που επί
36Επιτροπή Υγείας ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


χρόνια ήταν συνεπείς στις υποχρεώσεις τους βρίσκονται χωρίς κανένα
δικαίωµα. Αντίθετα, αν παραστεί ανάγκη νοσηλείας σε Νοσοκοµείο, ο ασθενής
χρεώνεται µε τα Κλειστά Ενοποιηµένα Νοσήλεια (Κ.Ε.Ν.) είτε αυτά παρέχονται εξ
ολοκλήρου είτε όχι –όπως συµβαίνει και στο Νοσοκοµείο µας– και σε
περίπτωση αδυναµίας εξόφλησης, βεβαιώνονται σαν οφειλή στην ∆ΟΥ.
Άποψή µας είναι πως είναι άδικο και ανήθικο τα Νοσοκοµεία να µην ανοίγουν
τις πόρτες τους σε κάθε πολίτη ασφαλισµένο ή ανασφάλιστο, γιατί αυτή τη
στιγµή ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ οφείλει στα δηµόσια Νοσοκοµεία 1,5 δις ευρώ και αυτά
λειτουργούν µόνο µε την κρατική επιχορήγηση, δηλαδή µε χρήµατα των
φορολογούµενων και των ασφαλισµένων. Υποστηρίζουµε λοιπόν µια
καθολική και δωρεάν πρόσβαση των πολιτών στις υπηρεσίες Υγείας και
είµαστε εναντίον κάθε επιχειρηµατικής και εισπρακτικής λογικής σε αυτό το
χώρο. Οι ανασφάλιστοι δεν είναι αριθµοί, είναι άνθρωποι. Ο ∆ήµος µας είναι
υποχρεωµένος να τους καταγράψει και να προχωρήσει σε προνοιακά
προγράµµατα σε συνεργασία µε τις µονάδες Πρωτοβάθµιας Φροντίδας Υγείας
του Ε.Σ.Υ και το Ίδρυµα Στήριξης του Νοσοκοµείου.
Παράλληλα υπενθυµίζουµε ότι µέσα σε συνθήκες έντονης κρίσης παραµένει
ιατροτεχνολογικός εξοπλισµός µεγάλης αξίας αχρησιµοποίητος στο
Νοσοκοµείο, ενώ ήδη λειτουργούν στο νησί µας δύο ιδιωτικά διαγνωστικά
κέντρα. Την ώρα της ασθένειας και της ανάγκης κανείς δεν πρέπει να
επιβαρύνεται οικονοµικά. Πολλώ δε µάλλον οι ανασφάλιστοι και οι
αναξιοπαθούντες.

Στ. Ψυχική Υγεία
Η πολιτική για την ψυχική Υγεία είναι µια υπόθεση, που απασχολεί το
ελληνικό Κράτος µόλις την τελευταία 30ετία. Μετά τη δηµοσιοποίηση των
µεσαιωνικών πρακτικών στο Άσυλο της Λέρου, η ευρωπαϊκή Κοινότητα
αναγκάστηκε να πάρει µέτρα και έτσι ξεκίνησε το πρόγραµµα “Ψυχαργώς”, το
οποίο τρέχει µέχρι σήµερα. Βασικός του στόχος ήταν η “ψυχιατρική
µεταρρύθµιση”, δηλαδή η µετάβαση από το µακροχρόνιο εγκλεισµό σε εκείνο
της κοινωνικής, κοινοτικής ψυχιατρικής και της έµφασης στην πρόληψη,
δηλαδή στην ανάγκη ύπαρξης πρωτοβάθµιας φροντίδας Υγείας.
37Επιτροπή Υγείας ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Στο πρώτο άρθρο του ν.2716/1999, που αφορά τις γενικές Αρχές παροχής
Υπηρεσιών Υγείας, αναφέρεται πολύ καθαρά ότι το κράτος έχει την ευθύνη για
την παροχή υπηρεσιών ψυχικής Υγείας, µε στόχο την πρόληψη, τη διάγνωση,
τη θεραπεία καθώς και την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση και κοινωνική
επανένταξη ενηλίκων, παιδιών και εφήβων µε ψυχικές διαταραχές και
διαταραχές αυτιστικού τύπου και µαθησιακών προβληµάτων.

Στις παρούσες συνθήκες κρίσης τα διαθέσιµα στοιχεία µιλάνε για:
• τετραπλασιασµό των ανθρώπων µε κατάθλιψη ανάµεσα στα έτη 2008 –
2012
• αύξηση κατά 50% των περιστατικών µείζονος κατάθλιψης ανάµεσα στο
2011 και το 2012 (∆αφνής. καθ. Ιατρικής Παν/µιο Κρήτης).
• παιδιά σε κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισµού 30,4% το 2011
και 35,4% το 2012. (∆.∆ασκαλάκης ΕΚΠΑ)
• αύξηση χρήσης ναρκωτικών και εξαρτήσεων

Έτσι γίνεται άµεσα κατανοητή η ανάγκη υποστήριξης του πληθυσµού σε αυτόν
τον τοµέα και ιδιαίτερα των παιδιών και των εφήβων.
Αυτή τη στιγµή καµιά δηµόσια δοµή δεν υπάρχει στη Νάξο και τα Νησιά µας.
Οι κυβερνώντες εδώ και δεκαετίες, αντί να δηµιουργήσουν δοµές στα δηµόσια
νοσοκοµεία, δηµιούργησαν ένα δίκτυο Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας, που σε
µεγάλο βαθµό βασίζεται σε µη κερδοσκοπικές δοµές µε ελαστικές σχέσεις
εργασίας. Μια τέτοια δοµή είναι και η Κινητή Μονάδα “Κλίµακα”, η οποία αυτή
στην παρούσα φάση υπολειτουργεί. Η χρηµατοδότησή της προέρχεται από το
Ε.Σ.Π.Α και λήγει το 2015. Ο αριθµός των συµπολιτών µας που έχει επισκεφθεί
την Κινητή Μονάδα, είναι ενδεικτικός της µεγάλης ανάγκης που υπάρχει στον
τόπο µας για αυτού του είδους τη φροντίδα.
Ιδιαίτερα για τα παιδιά και τους εφήβους το σύστηµα της ψυχικής υγείας
προκειµένου να είναι αποτελεσµατικό πρέπει να εστιάζει στη πρόληψη και την
προαγωγή ψυχικής υγείας. Αυτή τη στιγµή στο Νοσοκοµείο Νάξου έρχεται µία
φορά το χρόνο παιδοψυχίατρος από το Νοσοκοµείο Σύρου, όχι για να εξετάσει
38Επιτροπή Υγείας ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


και να διαγνώσει, πράγµα αδύνατο, λόγω της ιδιαίτερης θεραπευτικής σχέσης
που απαιτούν τα ψυχικά νοσήµατα, αλλά για να εγκρίνει παραπεµπτικά (για
λογοθεραπείες, εργοθεραπείες κ.λ.π.) σε περισσότερα από 50 παιδιά κάθε
φορά.
Πιστεύουµε ότι ο ∆ήµος µας, σε συνεργασία µε τους άλλους ∆ήµους της
περιφέρειας µας µπορεί να στοχεύσει στη διεκδίκηση των αναγκαίων σε κάθε
γεωγραφική περιφέρεια Παιδοψυχιατρικών Τµηµάτων και Κοινοτικών Κέντρων
Ψυχικής Υγείας Παιδιού και Εφήβου. Είναι γνωστή η ταλαιπωρία των γονιών
προκειµένου να πάρουν διάγνωση, αρχικά και ύστερα να αντιµετωπίσουν το
“Γολγοθά” της συνέχειας της φροντίδας που τους οδηγεί συχνά σε
µετανάστευση στην Αθήνα.
Ο ∆ήµος σε συνεργασία µε το Νοσοκοµείο και το Ίδρυµα στήριξης να
διεκδικήσει Π.Φ.Υ που να περιλαµβάνει δηµόσιες δοµές, πρόσληψη ψυχιάτρου,
Κέντρο Ψυχικής Υγείας, στήριξη Κινητής µονάδας, αξιοποίηση προγραµµάτων
του Ε.Σ.Π.Α για επανένταξη και κοινωνικοποίηση ασθενών µέσω της εργασίας,
αξιοποίηση του θεσµού των Κοινωνικών Συνεταιρισµών Περιορισµένης
ευθύνης κ.λ.π.

Για να επιτευχθούν όλα τα παραπάνω, πιστεύουµε ότι είναι απαραίτητος ένας
∆ήµος, που θα διαθέτει συγκροτηµένη επιστηµονική οµάδα µε αποκλειστικό
αντικείµενο την Υγεία των ∆ηµοτών του, θα αξιοποιεί και θα ενθαρρύνει τις
δοµές κοινωνικής αλληλεγγύης και αυτοοργάνωσης της κοινωνίας.
Οι ΠΟΛΙΤΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΝΗΣΙΑ ΜΑΣ αγωνίζονται για έναν ∆ήµο που θα υποστηρίζει
την υγεία σαν κοινωνικό αγαθό και όχι σαν εµπόρευµα, που θα αγωνίζεται για
να µπει φρένο στην αποδόµηση του κράτους πρόνοιας και θα αντιπαλεύει τις
µνηµονιακές επιταγές περιστολής και εξάλειψης δαπανών απαραίτητων για τη
διαβίωση µας.

39Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014


facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com
























ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΣ ΣΧΕ∆ΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Κοινή απαίτηση για την έξοδο από την παρατεταµένη κρίση, αποτελεί η
παραγωγική ανασυγκρότηση της σε βαθιά ύφεση βυθιζόµενης χώρας µας.
Όµως αυτή η πολυπόθητη ανασυγκρότηση, σχετίζεται άµεσα µε τον
χωροταξικό σχεδιασµό σε υπερτοπικό µα κυρίως σε τοπικό (δηµοτικό)
επίπεδο. Οι λόγοι είναι πολλοί.
Κατ' αρχή όλες οι προσπάθειες των τελευταίων 40 χρόνων να διατυπωθεί
ένα στοιχειώδες χωροταξικό σχέδιο, µε τη συµµετοχή των πολιτών,
εγκαταλείφτηκαν ή και πολεµήθηκαν από τις τοπικές αρχές, µερικώς λόγω
της άγνοιας της αναγκαιότητάς του ως εργαλείο σχεδιασµού και ανάπτυξης,
αλλά κυρίως επειδή η ύπαρξή του θα απέκλειε δυνατότητες διαπλοκής µε
ατοµικά ή και οµαδικά µικρο-συµφέροντα.
40Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Η σύνταξη ενός χωροταξικού σχεδίου για την περιοχή του καλλικρατικού
µας ∆ήµου, πρέπει να είναι η πρώτη µας προτεραιότητα στην προσπάθεια
ανασυγκρότησής του και στο επίκεντρο κάθε αντιπαράθεσης – συζήτησης,
ακόµα κι αν οι περισσότεροι από µας δεν έχουµε συνειδητοποιήσει τη
σηµασία της. Η χωροταξία έχει άµεση σχέση µε την ανάπτυξη, όποια µορφή
και αν έχει αυτή η ανάπτυξη που επιθυµούµε, προσδοκούµε και επιδιώκουµε
σαν κοινωνία σε τοπικό επίπεδο. To “Τι”, το “Πώς” και το “Που” θα γίνει κάτι
στον τόπο µας, πρέπει να προκύψει από συζητήσεις που θα γίνουν εδώ,
στη Νάξο και τις Μικρές Κυκλάδες και όχι στα γραφεία κάποιων “σοφών” ή
από την κεντρική εξουσία.

1. Τι είναι χωροταξικός σχεδιασµός; Τι είναι χωροταξία;
Ο όρος Χωροταξία καθιερώθηκε στην Ελλάδα από τον Κων. Α.
∆οξιάδη, µεταφράζοντας αντίστοιχους από τα γερµανικά (Raumordnung
και Landesplanung). ∆ιατυπώθηκε ο όρος Χωροταξία και όχι Χωρονοµία
που µια άλλη οµάδα προσπαθούσε να προβάλει, µε την ηθεληµένη διπλή
σηµασία του: “φέρνω τάξη στο χώρο” που σήµαινε βέβαια, χώρο κάθε
κλίµακας και επίσης “φέρνω τάξη στη χώρα”{ δηλαδή εθνικό
προγραµµατισµό. Πρόκειται για την ακριβή µετάφραση του γερµανικού
Raumordnung = χώρου-τάξη µε µερική υπόµνηση του όρου Landesplanung
= χώρας-σχεδιασµός.
Για να αποφύγουµε την µυθοποίηση του όρου, πρέπει να σηµειώσουµε ότι
κοιτώντας στο παρελθόν, “οι µεγάλες εποχές της χωροταξίας
δηµιουργήθηκαν από µη πολεοδόµους”. Στην αρχαία Ελλάδα ήταν ο
Ιππόδαµος που δηµιούργησε πολλές πόλεις και (σύµφωνα µε τον
Αριστοτέλη) εφηύρε τον τρόπο οικοδόµησής τους. Ο Ιππόδαµος ήταν
νοµικός και κοινωνιολόγος. Αργότερα ο Μ. Αλέξανδρος, που δηµιούργησε
ένα µεγάλο αριθµό πόλεων και ένα νέο πρότυπο ζωής, συνοδευόταν από
έναν γεωγράφο που αποφάσιζε για τη δηµιουργία και το σχεδιασµό των
πόλεων. Στη Ρωµαϊκή Εποχή, υπήρχαν οι µηχανικοί του στρατού, οι οποίοι
ανελάµβαναν την οικοδόµηση των πόλεων. Αργότερα στο Μεσαίωνα και
στη συνέχεια στην Αναγέννηση, έρχονται στο προσκήνιο και πάλι οι ειδικοί
41Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


στα στρατιωτικά ζητήµατα. Οχυρωµατικά έργα και σχέδια πόλεων
αποφασίζονται από στρατιωτικούς. Στην Αναγέννηση συναντάµε µέχρι και
ζωγράφους και γλύπτες που συµµετέχουν στο σχηµατισµό των πόλεων.
Στην περιοχή του Αιγαίου κατά την περίοδο από τον 17ο αιώνα και µετά,
ζητήµατα χωροταξίας και πολεοδοµίας διαχειρίστηκαν κυρίως οι κατά
τόπους νησιωτικές κοινοτικές αρχές, ρυθµίζοντας θέµατα υγιεινής
διαβίωσης εντός των οικιστικών συνόλων και προστατεύοντας
κοινόχρηστους πόρους εντός και εκτός πόλεων.

2. Τι εννοούµε εµείς µε τον όρο Ανάπτυξη;
Σίγουρα για 'µας τους Πολίτες για τα Νησιά µας, η έννοια της
ανάπτυξης δεν ταυτίζεται µε τη επιτακτικής σηµασίας (µε κάθε τρόπο)
δηµιουργία οικονοµικού πλεονάσµατος, στα πλαίσια υλοποίησης του
προϋπολογισµού του ∆ήµου.
Αντίθετα σηµαίνει απόλυτη κάλυψη των ανθρώπινων αναγκών των
συµπολιτών µας, και όσων επισκέπτονται τα νησιά του ∆ήµου µας για
προσωρινή η παρατεταµένη διαµονή. Κάλυψη ανθρώπινων αναγκών
σηµαίνει δηµιουργία συνθηκών αξιοπρεπούς διαβίωσης, δηλαδή
διασφάλιση µόνιµης εργασίας, µόνιµης και ιδιόκτητης κατοικίας, δωρεάν
παροχής υπηρεσιών υγείας, παιδείας και πολιτισµού, ύπαρξη ελεύθερου
χρόνου, δυνατοτήτων προγραµµατισµού και πραγµάτωσης προσωπικών
επιλογών, χωρίς εξαρτήσεις και υποταγές σε πολιτικά κέντρα.
Ανάπτυξη για 'µας είναι η δυνατότητα αξιοποίησης των φυσικών πόρων
του τόπου µας προς όφελος του συνόλου της κοινωνίας των νησιών µας,
χωρίς διακρίσεις και αποκλεισµούς, µε απόλυτο σεβασµό στο φυσικό,
ανθρωπογενές, οικιστικό και πολιτισµικό περιβάλλον, στα πλαίσια της
αειφορίας, σε βαθµό δηλαδή που δεν θα απειλούνται ή καταστρέφονται οι
δυνατότητες αναπαραγωγής ή διατήρησης αυτών των πόρων, και
επιµένουµε, αξιοποίηση µόνο για την κάλυψη των αναγκών µας.
42Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Ανάπτυξη δεν είναι η ανάθεση κατασκευής µεγάλων έργων σε εργολάβους
για να µετακινούν γαίες και να σκυροδετούν µε σκοπό της συσσώρευση
κερδών.
Ανάπτυξη είναι η κατασκευή έργων και υποδοµών για τις ανάγκες µας,
στην κλίµακα και στα όρια της φέρουσας ικανότητας των νησιών µας.
Ανάπτυξη είναι έργα για την ορθολογική διαχείριση των φυσικών και
πολιτισµικών µας πόρων, έργα για τις µετακινήσεις και την επικοινωνία των
συµπολιτών µας, έργα για την παιδεία, την υγεία τον αθλητισµό, έργα για τη
δηµιουργική αξιοποίηση του ελεύθερού µας χρόνου.

3. Υφιστάµενη κατάσταση στο ∆ήµο
Η διάχυση της αστικής και παραθεριστικής δόµησης και της
ανάπτυξης δραστηριοτήτων τριτογενούς χαρακτήρα στα νησιά του ∆ήµου
µας και ιδιαίτερα στην παράκτια ζώνη της Ν∆ Νάξου, έχει πλέον επιφέρει µια
ανεπανόρθωτη µορφολογική αλλοίωση των χαρακτηριστικών του τόπου.
Ζητήµατα σχετιζόµενα µε τον περιβαλλοντικό και κοινωνικό χώρο,
οξύνθηκαν κυρίως από τη συνεχώς αυξανόµενη σηµασία των
παραθεριστικών και τουριστικών δραστηριοτήτων στην περιοχή. Ο
τουρισµός έχει αναµφισβήτητα συµβάλλει στην οικονοµική ανάπτυξη του
νησιού έστω και ανισόρροπα, όµως την ίδια στιγµή, και σε ότι αφορά τους
φυσικούς και πολιτισµικούς πόρους, η επιρροή του είχε δραµατικά
αποτελέσµατα στη καταπόνηση των φυσικών οικοσυστηµάτων και στην
αλλοίωσή τους. Αυτό συνέβη κυρίως λόγω της έλλειψης πρότερης
πρόνοιας/σχεδιασµού και υλοποίησης τεχνικών υποδοµών για την
υποστήριξη των προς εγκατάσταση χρήσεων στην περιοχή και
δευτερευόντως εξαιτίας της “αναγκαιότητας” για αποσπασµατική και
κατεπείγουσα υλοποίηση των υποδοµών αυτών για την υποστήριξη
δραστηριοτήτων που εν τω µεταξύ υπερσυγκεντρώθηκαν ραγδαία στο
συγκεκριµένο χώρο.

43Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Τα προβλήµατα που σχετίζονται µε τον περιβαλλοντικό, κοινωνικό και
οικονοµικό χώρο, δηλαδή τα προβλήµατα χωροταξικού σχεδιασµού,
µπορούν κατ’ αρχή να καταταγούν σε δύο κατηγορίες: σε αυτά που
ανακύπτουν λόγω ανυπαρξίας σχεδιασµού και στα προβλήµατα που
προκύπτουν από κακό - λανθασµένο σχεδιασµό. Mia σύνοψη των
θεσµικών παρεµβάσεων που θα µπορούσαν να “βάλουν τάξη στο χώρο”
είναι οι εξής:
• Στα πλαίσια της Επιχείρησης Πολεοδοµικής Ανασυγκρότησης (Ε.Π.Α.)
του 1983 (Α. Τρίτσης), το 1986 εγκρίθηκε και δηµοσιεύτηκε το Γενικό
Πολεοδοµικό Σχέδιο (Γ.Π.Σ.) για την πόλη της Νάξου και το 1988
Προεδρικό ∆ιάταγµα Ζωνών Οικιστικού Ελέγχου (Ζ.Ο.Ε.) που ρύθµιζε
στοιχειωδώς χρήσεις γης στον ευρύτερο περιαστικό της χώρο, µέχρι
την περιοχή του “Ορκού”. Το υπόλοιπο νησί αφέθηκε κυριολεκτικά
στην (κακή) του τύχη. Η πολεοδόµηση της πόλης, αυτό δηλαδή για το
οποίο ξεκίνησε η Ε.Π.Α, ξεχάστηκε.
• Την ίδια περίοδο θεσπίστηκαν µε αποφάσεις του Νοµάρχη όρια για
τους περισσότερους οικισµούς του Νησιού µε τις εντελώς
απαραίτητες, πολεοδοµικές ρυθµίσεις. Ήταν ρυθµίσεις για την
προστασία και την ανάδειξη των αξιόλογων χαρακτηριστικών που
διέθεταν ως αρχιτεκτονικά σύνολα, πολλές φορές και ως µνηµεία.
Πόσο βοήθησαν αυτές οι ρυθµίσεις στην ανάδειξη και την
προστασία αυτών των οικισµών; Μάλλον καθόλου. Αντί για την
ανάδειξη και την προστασία τους, σήµερα αδυνατούµε να τους
αναγνωρίσουµε, αφού η άναρχη “ανάπτυξη” ορισµένων αλλά και η
εγκατάλειψη άλλων αλλοίωσαν εντελώς τα χαρακτηριστικά που
διέθεταν µέχρι τη δεκαετία του 1980.
• Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, µια σοβαρή προσπάθεια
ρύθµισης χωροταξικών θεµάτων στην κατεύθυνση µιας αειφόρου
διαχείρισης των αγροτικών και παράκτιων περιοχών, η περίφηµη
Ειδική Χωροταξική Μελέτη (Ε.Χ.Μ.) σε επίπεδο νησιού, διακόπηκε βίαια
(όπως και η Ε.Π.Α.). Η τότε πολιτική ηγεσία του Υπουργείου
44Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και ∆ηµοσίων Έργων (Υ.ΠΕ.ΧΩ.∆.Ε.),
φοβούµενη να αναλάβει το ενδεχόµενο πολιτικό κόστος από τη
θεσµοθέτηση µέτρων και περιοριστικών όρων, αρνήθηκε να
συµπεριλάβει στο Προεδρικό ∆ιάταγµα (Π.∆.) θεσµοθέτησής της,
παρατηρήσεις του Συµβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ). Αυτή η αρνητική
στάση της ηγεσίας του Υ.ΠΕ.ΧΩ.∆.Ε στηρίχτηκε σε παρεµβάσεις –
παραστάσεις των Οργανισµών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) της
Νάξου και ιδιαίτερα του ∆ήµου Νάξου στην κατεύθυνση της µη
αποδοχής των προαναφερόµενων παρατηρήσεων του ΣτΕ. Παρά τις
µικροελλείψεις και αδυναµίες της, η Ε.Χ.Μ θα µπορούσε να
αποτελέσει ένα πλαίσιο προστασίας της φυσιογνωµίας του νησιού,
ώστε σήµερα 20 χρόνια µετά την εκπόνησή της να είχαµε την ευχέρεια
µιας απλής αναθεώρησής της αντί να ξεκινάµε από την αρχή.
• Να αναφέρουµε εδώ ότι στις αρχές του 2000, ενδιάµεσες αναθέσεις
που περιελάµβαναν σύνταξη Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π στο πρώτο και
κτηµατολογίου µε πολεοδοµική µελέτη στο δεύτερο, πριν την
ολοκλήρωση του γενικού πολεοδοµικού, πάγωσαν. Οι συµβάσεις
λύθηκαν και το µόνο που έµεινε είναι η ακριβοπληρωµένη ταχυµετρική
αποτύπωση χιλιάδων στρεµµάτων του οικισµού της Χώρας και των
περιαστικών περιοχών της, οι υποσχέσεις δηλαδή των εντάξεων,
αποτύπωση που στο µεταξύ έχει καταστεί ανεπίκαιρη.
• Κατόπιν της Καποδιστριακής διοικητικής διαίρεσης του νησιού,
σήµερα “ευρίσκεται σε εξέλιξη” για τον τέως ∆ήµο Νάξου, η σύνταξη
νέου Γ.Π.Σ και Σχεδίου Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής
Πόλης (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.). Τη β1’ Φάση της συγκεκριµένης µελέτης
αρνήθηκαν µε αποφάσεις τους και τα δυο προηγούµενα ∆ηµοτικά
Συµβούλια να αποδεχτούν. Προσφάτως παρελήφθη από το ∆ήµο
Νάξου & Μικρών Κυκλάδων υπόµνηµα του µελετητή επί των
παρατηρήσεων που είχε υποβάλει επί της β1 φάσης της µελέτης ο
Σύλλογος Μηχανικών Νάξου και η κατάσταση έχει κυριολεκτικά
πολυκαιρίσει. Παράλληλα προχώρησε αυτόνοµα η σύνταξη νέου
Γ.Π.Σ – Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π από το πανεπιστήµιο Αιγαίου για τον πρώην ∆ήµο
45Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


∆ρυµαλίας (έχει παραληφθεί η Α φάση) καθώς και αντίστοιχες
µελέτες για τη ∆ονούσα (έχει εγκριθεί η µελέτη και αναµένεται η
έκδοση Φ.Ε.Κ) και το Κουφονήσι. Καθίσταται σαφές ότι µε την
Καποδιστριακή κατάτµηση της Νάξου σε 2 “µεγάλους” ∆ήµους και
την αυτόνοµη αντιµετώπιση του χωροταξικού σχεδιασµού σε αυτούς,
η πρόβλεψη για Ε.Χ.Μ που θα παρείχε όρους προστασίας για
ολόκληρο το νησί, µετατράπηκε σε ένα µακρινό όνειρο ή µια ακόµα
ευκαιρία που χάθηκε. Με αυτή την αποσπασµατική αντιµετώπιση δεν
είναι δυνατόν να διασφαλιστεί απολύτως “η προστασία της φυσικής
και πολιτιστικής ιδιαιτερότητας κάθε νησιού ξεχωριστά και του δήµου
στο σύνολό του, και να αποτελέσει τον πυρήνα ενός ολοκληρωµένου
Νησιώτικου σχεδιασµού”. Απαιτείται, και έτσι θα διεκδικήσουµε να
υλοποιηθεί, ενιαία αντιµετώπιση του χωροταξικού σχεδιασµού σε
επίπεδο νησιών και ∆ήµου.
• Μέσα σε όλα τα ηµιτελή παραπάνω δεδοµένα, θα πρέπει να
αναφέρουµε ότι (κατ΄ εφαρµογή του άρθ. 8 του Ν. 2742/99) βρίσκεται
σε εξέλιξη η εκπόνηση µελέτης αξιολόγησης, αναθεώρησης και
εξειδίκευσης του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασµού
και Αειφόρου Ανάπτυξης Νοτίου Αιγαίου. Μια διαδικασία στην οποία
κάθε νησιωτικός ∆ήµος της Περιφέρειας µας οφείλει να έχει λόγο και
να υποβάλλει τις τεκµηριωµένες απόψεις του. Ο ∆ήµος Νάξου και
Μικρών Κυκλάδων οφείλει να χαράξει αναπτυξιακό πλάνο και αυτό
να το εντάξει µέσα στο πλάνο ανάπτυξης της Περιφέρειας, ώστε
συµπλέοντας µε αυτή να επιτύχει τη µέγιστη δυνατή απορρόφηση
κονδυλίων και το βέλτιστο ρυθµό ανάπτυξης για ταχύτερη έξοδο από
την κρίση. Η διαδικασία αναθεώρησης και εξειδίκευσης του
Χωροταξικού Σχεδιασµού της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου έχει ενταχθεί
στο ΕΣΠΑ (Πρ. ΕΠΠΕΡΑΑ του Υ.ΠΕ.Κ.Α.) µε χρονοορίζοντα
ολοκλήρωσης το τέλος του 2015. Κρίνεται επιβεβληµένη η συµµετοχή
του ∆ήµου Νάξου σε αυτή τη διαδικασία για να µη χαθεί ακόµα µία
ευκαιρία.

46Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


4. Γιατί χρειάζεται σχεδιασµός (πολιτικά και πρακτικά)
Προκύπτει λοιπόν αβίαστα από τα παραπάνω, ότι ένας, τουλάχιστον
στοιχειώδης σχεδιασµός είναι άκρως απαραίτητος, προκειµένου:
• να καλυφτούν οι ανθρώπινες ανάγκες ορθολογικά και επαρκώς,
• να αξιοποιηθούν και προστατευτούν οι φυσικοί πόροι του τόπου
µας, επίσης ορθολογικά,
• να κατασκευαστούν έγκαιρα και συντονισµένα τα απαραίτητα
έργα υποδοµών, χωρίς να αλληλεπικαλύπτονται ή
αλληλοϋπονοµεύονται,
• να αποκλειστεί η πολιτική εκµετάλλευση και η ανάπτυξη σχέσεων
διαπλοκής µε την τοπική και κεντρική εξουσία (οικόπεδα εντός ή
εκτός, διανοίξεις οδών αµφίβολης νοµιµότητας για την επίτευξη
πρόσβασης, έργα ύδρευσης που αν και λογίζονται δηµοτικά
πληρώνονται και εκτελούνται από ιδιώτες, επεκτάσεις δικτύων
ηλεκτροφωτισµού κατόπιν πιέσεων κ.λ.π.).
Ακολουθούν µερικά χαρακτηριστικά παραδείγµατα κατασκευής σηµαντικών
τοπικών έργων, που η έλλειψη χωροταξίας καθιστά διαχρονικά
προβληµατική τη λειτουργία τους:
1ο παράδειγµα: Το υπουργείο Γεωργίας µελέτησε από µόνο του την
κατασκευή δυο φραγµάτων και µιας Λιµνοδεξαµενής. Κατασκεύασε το
φράγµα της Φανερωµένης και την Λιµνοδεξαµενή των Εγγαρών. Στόχος του
ήταν η άρδευση κυρίως γεωργικών εκτάσεων στις Εγγαρές, µετά την
υπεράντληση, την υφαλµύρωση κλπ του τοπικού υπόγειου υδροφορέα.
Τελικά και τα δύο έργα χρησιµοποιούνται κυρίως για την ύδρευση της πόλης
της Νάξου και της παράκτιας τουριστικής Ζώνης στα Ν∆ του νησιού. Μια
χωροταξική µελέτη όµως θα µπορούσε να καταλήξει, σχετικά µε τη
διαχείριση των υδατικών πόρων, στην πρόταση για κατασκευή δικτύου
µικρών υπέργειων η και υπόγειων ταµιευτήρων, που να καλύπτει το σύνολο
του νησιού και φυσικά όλες τις υπάρχουσες ανάγκες, που δεν είναι βέβαια
µόνο αυτές της ύδρευσης των τουριστικών περιοχών και µάλιστα µόνο µιας
47Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


περιοχής του ∆ήµου. Θα εξοικονοµούσαµε έτσι τεράστιους πόρους, θα
καλύπταµε τις ανάγκες όλου του ∆ήµου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, δεν
θα ετίθετο το ζήτηµα της µεταφοράς άρα θα εξοικονοµούσαµε και τεράστιες
ποσότητες ενέργειας, θα ανακόπταµε δε και την χειµαρρώδη απορροή,
εµπλουτίζοντας ταυτόχρονα τους υπόγειους υδροφορείς κλπ.
(Αντιδιαβρωτικό πρόγραµµα, MEDSPA 92, στ’ Απεράθου). Εσχάτως
προχωρεί η κατασκευή και του τρίτου φράγµατος (Τσικαλαριού ή Ποταµιάς
ή Γαρίνου) χωρίς πάλι να έχει ξεκαθαρίσει η σκοπιµότητα υλοποίησής του
(µόνο άρδευση; µεικτή χρήση; κ.λ.π) και τα συνοδά αυτού έργα.
2ο παράδειγµα: Κατασκευάστηκαν και λειτουργούν τα τελευταία χρόνια οι
Βιολογικοί Καθαρισµοί των Λυµάτων (ΒΙΟΚΑ) στους πρώην ∆ήµους Νάξου
και ∆ρυµαλίας εξυπηρετώντας µέρος µόνο των οικισµών αυτών. Η µελέτη
για τον πρώην ∆ήµο Νάξου ξεκίνησε το 1974 µε αντικείµενο την κατασκευή
ενός συλλεκτηρίου αγωγού στην παραλία της Χώρας µε αντίστοιχο
συλλεκτήριο φρεάτιο (µεγάλη πηγάδα στην παραλία). Μετά από 20 χρόνια η
µελέτη ολοκληρώθηκε για να κατασκευαστεί ένα έργο εντελώς άλλο από
αυτό που είχαν φανταστεί οι δηµοτικές αρχές το 1974. Τότε ακριβώς
συνειδητοποίησαν και οι αρχές των πεδινών κοινοτήτων ότι πρέπει και αυτές
να διαθέσουν τα υγρά τους απόβλητα, (για τα στερεά ήταν νωρίς)….
Ξανατροποποιήθηκε η µελέτη ώστε να συµπεριληφθούν οι εγγύτεροι εξ
αυτών κ.λ.π κ.λ.π. Σήµερα τα επεξεργασµένα λύµατα του ΒΙΟΚΑ του
Λιβαδιού διατίθενται µέσω καταθλιπτικού αγωγού (που κατασκευάστηκε και
πρόσφατα ανακατασκευάστηκε) στη θάλασσα, ενώ αν είχε προβλεφθεί εξ
αρχής στάδιο προχωρηµένης επεξεργασίας στο ΒΙΟΚΑ, θα µπορούσαν να
διατεθούν: (α) για έµµεσο τεχνητό εµπλουτισµό των υπόγειων υδροφορέων
σε περιοχές µε καλές διαπερατότητες (β) για άµεσο τεχνητό εµπλουτισµό των
υπόγειων υδροφορέων σε περιοχές µε έντονη υφαλµύρινση µέσω άµεσης
διάθεσης σε πηγάδια και γεωτρήσεις και (γ) για επαναχρησιµοποίηση στη
γεωργία και άλλες αστικές ή και περιαστικές χρήσεις. Παράλληλα εκτελείται
νέο µεγάλο έργο διασύνδεσης των παραλιακών οικισµών της Ν∆ Νάξου
(από Μ. Βίγλα – Ορκό µέχρι Αγ. Προκόπη) µε το ΒΙΟΚΑ, ενώ αναµένεται
προσεχώς να “ζητηθεί” και νέα επέκταση του δικτύου προσαγωγής
48Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


λυµάτων προς τους οικισµούς Μέλανες, Κινιδάρος, Ποταµιά. Ουκ έστιν
αριθµός … (και τέλος).
Με το Βιολογικό στο λεκανοπέδιο της Τραγαίας ισχύει πάνω κάτω το ίδιο
σενάριο. Εξυπηρετεί ένα σηµαντικό τµήµα της Κεντρικής Νάξου (Φιλότι,
Χαλκί, Καλόξυλος, Χείµαρος, Τσικαλαριό) και µετά τις καταστροφές της
θεοµηνίας του 2003, οπότε όλοι οι αγωγοί προσαγωγής των λυµάτων (από
τους οικισµούς στη θέση του ΒΙΟΚΑ) οι οποίοι κείνταν εντός της κοίτης
ρεµάτων κυριολεκτικά αποξηλώθηκαν από τη µανία της φύσης,
διατάχθηκαν νέοι αγωγοί επί υφιστάµενης οδοποιίας. Τότε συνδέθηκαν στο
ΒΙΟΚΑ και οι λοιποί οικισµοί της περιοχής (Μονή, Ράχη, ∆αµαριώνας,
∆αµαλάς, τµήµα του Φιλωτίου, Κεραµί, Ακάδηµοι, Μετόχι) καθώς και
σηµαντικές µεταποιητικές µονάδες για την ανάπτυξη της περιοχής (όπως ο
ΒΙΟΚΑ του ∆ηµοτικού Σφαγείου στη θέση Ρείκες). Παρά ταύτα ο
συγκεκριµένος ΒΙΟΚΑ δεν διαθέτει το σύνολο των απαιτούµενων
αδειοδοτήσεων. Παράλληλα θεσµοθετηµένος υδάτινος αποδέκτης της
εκκροής του ΒΙΟΚΑ αποτελεί το ρέµα Γαρίνου. Αν κατασκευαστεί το φράγµα
του Τσικαλαριού, ο ΒΙΟΚΑ που εξυπηρετεί πρακτικά όλο το λεκανοπέδιο της
Τραγαίας θα καταργηθεί; Η εκκροή του θα µεταφερθεί εκτός λεκάνης
κατάκλυσης του φράγµατος, ή εκ των πραγµάτων θα αναγκαστούµε να
χρησιµοποιήσουµε το δυναµικό ενός τεράστιου ταµιευτήρα αποκλειστικά
και µόνο για άρδευση;
Αναφορικά µε τη διάθεση των λυµάτων των λοιπών οικισµών, που στις
περισσότερες περιπτώσεις χύνονται σε παρακείµενα ρέµατα έχει γίνει ήδη
αρκετή συζήτηση στις τοπικές κοινωνίες. Ποιος δεν θυµάται τους
προβληµατισµούς που αναπτύχθηκαν για τη διάθεση των λυµάτων του
Κινιδάρου και τον τελικό αποδέκτη αυτής της απορροής;

3ο παράδειγµα: Η λυµατολάσπη που προκύπτει από τη λειτουργία των
ΒΙΟΚΑ προβλέπεται (στις εγκεκριµένες Μελέτες Περιβαλλοντικών
Επιπτώσεων) να διατίθεται σε Χ.Υ.Τ.Α, που στη Νάξο επί του παρόντος δεν
υπάρχει και δεν γνωρίζουµε πότε θα ολοκληρωθεί η κατασκευή του.
Παλαιότερα µεταφέρονταν προς διάθεση στους τοπικούς ΧΑ∆Α, όπου
49Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


εξυπηρετούσαν και τις ανάγκες επικάλυψης του συσσωρευόµενου
απορριµµατικού ανάγλυφου, µε άγνωστες συνέπειες για την παρακείµενη
χλωρίδα και πανίδα και τις επιφανειακές απορροές της περιοχής. Πλέον
διατίθενται σε ειδικό λάκκο στο µόνο ενεργό ΧΑ∆Α σε επίπεδο νησιού, στη
θέση “Τίµιος Σταυρός”, της οποίας τις συνθήκες γειτνίασης όλοι
γνωρίζουµε…

Τα παραδείγµατα προβληµάτων λόγω έλλειψης χωροταξικού σχεδιασµού ή
και κακού σχεδιασµού είναι άπειρα. Βρίσκονται παντού γύρω µας. Όταν
κατασκευάστηκε το αεροδρόµιο µας δεν υπήρξε πρόνοια δέσµευσης
επαρκούς τµήµατος για ανάγκη µελλοντικής επέκτασης και τώρα
“τρέχουµε”…. Ο Κινίδαρος, το Κουρουνοχώρι και άλλοι οικισµοί υποφέρουν
από τη διέλευση φορτηγών που µεταφέρουν µάρµαρα και λοιπά υλικά
εξόρυξης µέσα από το συνεκτικό τους τµήµα. ∆ίπλα σε ένα βουστάσιο ή µια
κτηνοτροφική µονάδα ή γεωργική αποθήκη στη θεσµοθετηµένη ΖΟΕ
“1δ”(περιλαµβάνει γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας στο Λιβάδι),
ξεφυτρώνει νόµιµα µία βίλα. Από την προφανή σύγκρουση χρήσεων γης
ποιος θα βγει κερδισµένος;
Αν υπήρχε όµως ένα χωροταξικό σχέδιο για το νησί µας;
Θα γνωρίζαµε την οικιστική ζήτηση και τις προβλεπόµενες µελλοντικές
επεκτάσεις και θα σχεδιάζαµε ορθολογικά το πλήθος των απαιτούµενων
ΒΙΟΚΑ, τις θέσεις τους και την όδευση των συλλεκτήριων αγωγών σε αυτούς
µε κατάλληλο χρονοπρογραµµατισµό και δυνατότητα εξεύρεσης των
απαιτούµενων πιστώσεων. Σε όσους ΒΙΟΚΑ γειτνιάζουν µε αξιοποιήσιµες
γεωργικές εκτάσεις θα προβλέπαµε εξ αρχής τα κατάλληλα στάδια
επεξεργασίας των αστικών λυµάτων, ώστε τα επεξεργασµένα λύµατα να
µπορούν να διατεθούν για εµπλουτισµό υπόγειων υδροφορέων ή για
άρδευση, ενισχύοντας τους γεωργούς. Η λυµατολάσπη συνδυαζόµενη µε
το οργανικό κλάσµα των στερεών αποβλήτων και άλλα ειδικά ρεύµατα
βιοαποδοµήσιµων αποβλήτων θα οδηγείτω σε µια αδειοδοτηµένη µονάδα
προς ενεργειακή αξιοποίηση και θα κατέληγε ως εδαφοβελτιωτικό για τη
50Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


στήριξη της αγροτικής παραγωγής και το κυριότερο, µεγάλες περιοχές του
νησιού θα µπορούσαν να αποδοθούν καθαρές στους πολίτες, για κάθε
είδους αξιοποίηση. Με καθορισµένες λατοµικές ζώνες και οδικό δίκτυο
εξυπηρέτησης αυτών, οι οικισµοί δεν θα υπέφεραν από τον κυκλοφοριακό
φόρτο και το θόρυβο βαρέων οχηµάτων. Θα αποφεύγαµε τις χρονοβόρες
και αντιπαραγωγικές συγκρούσεις χρήσεων γης. Και θα απολαµβάναµε
πολλά πολλά άλλα πλεονεκτήµατα…
5. Τι κάνουµε εµείς – Οι προτάσεις µας:
Αναγνωρίζοντας ως αξίωµα την αναγκαιότητα ύπαρξης
χωροταξικού σχεδιασµού, προτείνουµε άµεσες, βραχυχρόνιες και
µακροχρόνιες δράσεις. Πιο συγκεκριµένα:
• Συµµετέχουµε άµεσα και ενεργά µε προτάσεις και παρεµβάσεις στην
αναθεώρηση του χωροταξικού σχεδιασµού της Περιφέρειας Νοτίου
Αιγαίου, που είναι σε εξέλιξη.
• Ολοκληρώνουµε άµεσα τα σε εξέλιξη επιµέρους Χωροταξικά Σχέδια
(τα 2 της Νάξου και των νησιών των Μικρών Κυκλάδων) σε επίπεδο
καλλικρατικού ∆ήµου, εντάσσοντας σε αυτό τον σχεδιασµό έργα και
δραστηριότητες για:
1. Τον πρωτογενή τοµέα µε καθορισµό λατοµικών ζωνών, µε
ταυτοποίηση γεωργικών γαιών υψηλής µέσης και απλής
προτεραιότητας, µε καθορισµό αλιευτικών ζωνών και
κατασκευές ιχθυοσκάλων, µε µεταποίηση προϊόντων κάθε
τοµέα.
2. Το δευτερογενή τοµέα καθορίζοντας βιοµηχανικές – βιοτεχνικές
ζώνες µε χωρικό εντοπισµό ανάλογα µε τις παραγωγικές
δυνατότητες και τις ανάγκες µεταφορών.
3. Τον τριτογενή τοµέα οργανώνοντας υπηρεσίες για την πόλη, τα
χωριά, την ύπαιθρο, τον τουρισµό µε τις ειδικές µορφές του και
λαµβάνοντας υπόψη τις ανάγκες σχεδιασµού και δράσεων
συσχέτισης όλων των παραπάνω.
51Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• Στα πλαίσια αυτού του σχεδιασµού θα δοθεί η δυνατότητα να
διευθετηθούν ζητήµατα χωροθέτησης και τελικά να
προγραµµατιστούν, να µελετηθούν και να εκτελεστούν έργα
υποδοµής για: την ενέργεια, τις µεταφορές (λιµάνι – αεροδρόµιο,
οδικό δίκτυο), τις ακτοπλοϊκές γραµµές στις Κυκλάδες και στο κεντρικό
Αιγαίο, τη διαχείριση των υδατικών πόρων, τη διαχείριση των
λυµάτων και των απορριµµάτων, τις επικοινωνίες, καθώς και
δράσεις για την ανάδειξη και προστασία της πολιτισµικής µας
κληρονοµιάς.
• Ακολούθως προχωράµε σε άµεση πολεοδόµηση όλων των
οικισµών του δήµου µετά τις αναοριοθετήσεις τους στα πλαίσια του
Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π και σε ανάδειξη του κυκλαδίτικου χαρακτήρα τους, µε
την ολοκλήρωση του γενικού πολεοδοµικού. Οικιστικές ανάγκες
έχουν αναγνωριστεί ότι υπάρχουν από τους µελετητές "Τσεκούρας και
συνεργάτες" στην α' και β' φάση της µελέτης τους (Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.),
όµως ο κυκλαδίτικος χαρακτήρας των οικιστικών µας συνόλων
συµµετέχει συµπαντικά στη διαµόρφωση της συνολικής εµπειρίας του
επισκέπτη, δηλαδή στη διαµόρφωση του λεγόµενου “τοπικού
τουριστικού προϊόντος” ή του “τοπικού τουριστικού
πλεονεκτήµατος”.
• Στο πλαίσιο αυτής της µελέτης θα καθοριστούν και στη συνέχεια θα
θεσµοθετηθούν οι φορείς διαχείρισης όλων των φυσικών,
οικιστικών και πολιτισµικών πόρων του δήµου, όπως και οι τρόποι
χρηµατοδότησης όλων δράσεων.
• Τέλος, στα πλαίσια του χωροταξικού σχεδιασµού θα πρέπει να γίνει
σαφής πρόβλεψη χωροθέτησης εγκαταστάσεων ανανεώσιµων
πηγών ενέργειας, πάντοτε βάσει των τοπογεωγραφικών
ιδιαιτεροτήτων του νησιωτικού ∆ήµου µας και µε γνώµονα τις
ανάγκες των πολιτών. Προς αυτήν την κατεύθυνση, ο ∆ήµος θα
πρέπει να συνδράµει µε στοιχεία και να πιέσει για την ολοκλήρωση
της Μελέτης Εξειδίκευσης του Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου των
Α.Π.Ε για τις Κυκλάδες και τα ∆ωδεκάνησα, που τελεί υπό εκπόνηση
52Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


από το Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας µετά από ανάθεση της Περιφέρειας
Νοτίου Αιγαίου. Ακολούθως, ο ∆ήµος σε συνεργασία µε τους
λοιπούς ∆ήµους των Κυκλάδων και των ∆ωδεκανήσων υπό την
σκέπη της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, θα πρέπει να διεκδικήσουν
κεντρικά τη θεσµοθέτηση και την εφαρµογή του για την εγκατάσταση
µονάδων Α.Π.Ε στη γεωγραφική µας περιφέρεια.
6. Πως θα χρησιµοποιούµε τη χωροταξία ως µοχλό ανάπτυξης:
Από τη στιγµή που η αναγκαιότητα εφαρµογής του σχεδίου έχει γίνει
κατανοητή από το σύνολο της κοινωνίας των νησιών µας, αυτό θα
διαµορφωθεί µε την ενεργή συµµετοχή των δηµοτών και θα θεσµοθετηθεί. Η
εφαρµογή του σχεδιασµού από όλους καθίσταται τελικά εφικτή στο πλαίσιο
της σύνταξης των συµµετοχικών προϋπολογισµών. Η εφαρµογή του θα
ελέγχεται ή θα αναθεωρείται από την ίδια την κοινωνία µε τους φορείς της. Η
πολιτική παρέµβαση θα έχει νόηµα µόνο για την εξασφάλιση οικονοµικών
πόρων από την κεντρική εξουσία. Η χρηµατοδότηση της υλοποίησης θα
εξασφαλιστεί από τον εξορθολογισµό των δαπανών σε τοπικό επίπεδο,
από τις πάγιες χρηµατοδοτήσεις της κεντρικής διοίκησης, από τοµεακά
προγράµµατα των υπουργείων και από την επιχειρηµατική δραστηριότητα
φορέων διαχείρισης των τοπικών φυσικών και πολιτισµικών µας πόρων. Σε
έναν ∆ήµο που οι δηµότες θα ευηµερούν, ο ίδιος θα είναι σε θέση να
διασφαλίζει µια αέναη αναβάθµιση της ποιότητας της ζωής τους.

53Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014


facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com
























ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ
Στις µέρες µας πλέον είναι δεδοµένο, ότι η γεωργική παραγωγή παίρνει µία
καθαρά επιχειρηµατική µορφή και οργανώνεται µε σύγχρονα επιχειρηµατικά
κριτήρια, ώστε να είναι ανταγωνιστική και οικονοµικά βιώσιµη.
Σε µικρούς κλήρους, όπου επικρατεί ο πολυτεµαχισµός των καλλιεργούµενων
εκτάσεων και µε ψηλό κόστος παραγωγής και µεταφοράς εφοδίων και
προϊόντων, όπως στα Κυκλαδονήσια, το ζητούµενο είναι ο συλλογικός
σχεδιασµός της αγροτικής ανάπτυξης και η συνεργασία µε τους άλλους τοµείς
(µεταποίηση, υπηρεσίες, τουρισµός, µεταφορές, εµπόριο) που ευνοούνται από
τις τοπικές µας συνθήκες.
Είναι εποµένως απαραίτητη η πρωτοβουλία σε επίπεδο ∆ήµου, για τον
συντονισµό αυτής της προσπάθειας, προς µια ισόρροπη ανάπτυξη.
54Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014


facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Ένας τέτοιος σχεδιασµός βιώσιµης ανάπτυξης, είναι απαραίτητο να γίνεται µε
βάση την εµπειρία του τοπικού δυναµικού, εποµένως και µε την
συµπαράσταση των αυτοδιοικητικών θεσµών (∆ήµος – Περιφέρεια), παρά από
γραφειοκράτες υπαλλήλους υπουργείων, για την αξιοποίηση των συγκριτικών
πλεονεκτηµάτων των πεδινών και ορεινών περιοχών της Νάξου και των Μικρών
Κυκλάδων.
Στην περιοχή µας, ο αγροτικός τοµέας διαδραµατίζει σηµαντικό ρόλο στην
τοπική οικονοµία και υπάρχουν µεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης και εξεύρεσης
συνεργειών µε τους λοιπούς τοµείς της οικονοµικής δραστηριότητας.
Η προσπάθεια θα πρέπει να εντοπιστεί στον στόχο της παραγωγής ακόµη
υψηλότερης ποιότητας γεωργικών προϊόντων, µε ταυτόχρονη ελάττωση του
κόστους παραγωγής που αποτελεί τη βασικότερη παράµετρο βιωσιµότητας
κάθε γεωργικής εκµετάλλευσης.

Προς την κατεύθυνση αυτή ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ τις ακόλουθες δράσεις:

1. Να προωθηθεί πλήρης αποτύπωση των ζωνών χρήσης γης του
πρωτογενούς τοµέα στο ∆ήµο και να αναδειχθούν οι γεωργικές ζώνες
υψηλής, µέσης και χαµηλής παραγωγικότητας, στο πλαίσιο του
υλοποιούµενου χωροταξικού σχεδιασµού. Στο προς έκδοση σχέδιο
απόφασης, να περιλαµβάνονται µέτρα προστασίας των γαιών αυτών,
ανάλογα µε τη βαθµονόµηση – αποτίµηση της παραγωγικότητάς τους.
2. Να γίνει καταγραφή και επανασχεδιασµός της αγροτικής οδοποιίας µε
έµφαση στις καλλιεργούµενες ζώνες (όπως αυτές θα προκύψουν από
την ολοκλήρωση του χωροταξικού σχεδιασµού).
3. Να προταθούν και αφού αποφασιστούν να στηριχθούν ήπιες
παρεµβάσεις για βελτίωση των υποδοµών, ιδιαίτερα στον τοµέα της
άρδευσης. Στο πλαίσιο ενός ορθολογικού σχεδιασµού των υδάτινων
υποδοµών του νησιού, προτείνεται στις µεµακρυσµένες αγροτικές
περιοχές να κατασκευαστούν µικρά φράγµατα ανάσχεσης του
βρόχινου νερού και στις εγγύτερες στους οικισµούς να προκριθούν
λύσεις επαναχρησιµοποίησης των επεξεργασµένων λυµάτων
Βιολογικών Καθαρισµών (κατόπιν αναβάθµισής τους και ενσωµάτωσης
55Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014


facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


τεχνικών προχωρηµένης επεξεργασίας των αστικών λυµάτων µε
υπερδιήθηση), για άρδευση και εµπλουτισµό του υδροφόρου ορίζοντα
µε στόχο τη µείωση της αλµυρότητας των εδαφών (ιδιαίτερα στην
περιοχή του Λιβαδιού).
4. Τα δίκτυα µετακίνησης προϊόντων εντός του ∆ήµου να
επανασχεδιαστούν και να προωθηθεί η κατασκευή νέου λιµανιού που
θα διαθέτει εµπορικό κλάδο.
5. Μέριµνα για τη µείωση των εξόδων µεταφοράς από και προς τα µεγάλα
αστικά κέντρα αλλά και προς τις γειτονικές νησιωτικές (Κυκλαδίτικες)
αγορές µε ∆ηµοτική παρέµβαση (π.χ. µέσω οµαδοποίησης προϊόντων).
6. ∆ηµιουργία µικρού ακτοπλοϊκού δικτύου µετακίνησης προϊόντων,
τουριστών και ασθενών µεταξύ των κοντινών νησιών των Κυκλάδων,
για όλη την περίοδο του έτους, εκµεταλλευόµενοι διαδηµοτικές
συνεργασίες και συνέργειες.
7. Ανάληψη πρωτοβουλιών για παραγωγή προϊόντων ποιότητας
(βιολογικά προϊόντα, Π.Ο.Π., παραδοσιακές ποικιλίες φρούτων και
λαχανικών). ∆ηµοτική υποστήριξη στις οµάδες παραγωγών για τη
διαδικασία πιστοποίησης των προϊόντων τους (π.χ. για την επιστηµονική
καταγραφή και τεκµηρίωση του παραδοσιακού τρόπου τυροκόµισης
στην ορεινή Νάξο µε σκοπό την πιστοποίηση των προϊόντων αυτών).
8. Με ∆ηµοτική µέριµνα να γίνει ενηµέρωση και προσανατολισµός των
αγροτών και σε νέες ξηρικές καλλιέργειες (µονοετείς και πολυετείς) οι
οποίες αφενός χαρακτηρίζονται από πολύ θετικές προβλέψεις ζήτησης
της παραγωγής στις αγορές και αφετέρου ευνοούνται από τις
εδαφοκλιµατικές µας συνθήκες, εκµεταλλευόµενοι γαίες µέσης ή και
χαµηλής παραγωγικότητας, που µέχρι τώρα έµεναν ακαλλιέργητες και
µη εκµεταλλεύσιµες.
9. Οµοίως να υπάρξει στοχευµένος προσανατολισµός για καλλιέργεια
ζωοτροφών, µε ταυτόχρονη αναβάθµιση βοσκοτόπων µε παράλληλη
εναλλαγή βόσκησης - καλλιέργειας για µεγάλα χρονικά διαστήµατα σε
δηµόσιες ή δηµοτικές εκτάσεις µε την επιπρόσθετη συνολική
απαγόρευση βόσκησης σε προστατευόµενες περιοχές. Αεροσπορά
στις συγκεκριµένες περιοχές.
56Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014


facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


10. Να προστατευθούν όλοι οι φυσικοί πόροι των νησιών από άστοχες και
καταστροφικές παρεµβάσεις (π.χ. πυρκαγιές για αναχλόαση των
βοσκοτόπων).
11. Να προκριθούν ενέργειες και δράσεις αποκατάστασης του
κατεστραµµένου αγροτικού τοπίου, ιδιαίτερα στις ορεινές περιοχές και
στα µικρά νησιά (τράφοι αγροτικών περιοχών και κτηµάτων, µονοπάτια,
κίνητρα για τα παλιά µιτάτα) και να ληφθεί µέριµνα για την
αντιδιαβρωτική προστασία αυτών των εκτάσεων (αναβαθµίδες).
12. Να γίνεται χρήση των δηµοτικών υπηρεσιών και του εξοπλισµού για την
αποκατάσταση µικρών ζηµιών των υποδοµών της παραγωγής.
13. Σε συνεργασία µε τον τοπικό µετεωρολογικό σταθµό της Νάξου, να
εξεταστεί η δυνατότητα έκδοσης τακτικών και έκτακτων δελτίων
γεωργικών προειδοποιήσεων που θα εκπέµπονται από τα τοπικά
ραδιοφωνικά ΜΜΕ.
14. Να στηριχθεί η σταδιακή προώθηση της ενεργειακής αυτονοµίας των
συνεταιρισµών και των παραγωγών των νησιών του ∆ήµου µε
ανανεώσιµες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ). Ιδιαίτερη έµφαση να δοθεί σε
ενεργοβόρες χρήσεις όπως η άντληση νερού προς άρδευση από
γεωτρήσεις.
15. Να γίνει αναπροσαρµογή των δηµοτικών τιµολογίων νερού που
διατίθεται για την εξυπηρέτηση της αγροτικής παραγωγής,
λαµβάνοντας υπόψη τα τοπικά κριτήρια και τα έξοδα παραγωγής και
µεταφοράς των προϊόντων.
16. Να στηριχθεί η ανάπτυξη νέων συνεταιρισµών και οµάδων παραγωγών
ανά περιοχή ή ανά προϊόν για κοινή χρήση µηχανηµάτων παραγωγής
και κοινή διάθεση των προϊόντων τους τοπικά, αλλά και σε όλες τις
Κυκλάδες, στο πλαίσιο ενδυνάµωσης των υποδοµών που
προαναφέρθηκαν.
17. Συνεργασία µε Πανεπιστήµια για τη βελτίωση ζώων σε νέα πρότυπα
αγροκτήµατα και δηµιουργία οµάδων εκτροφέων φυλών, µε στόχο τις
διασταυρώσεις για σειρά ετών ώστε να εκτιµηθούν τα επιδιωκόµενα
αποτελέσµατα µε την επιλογή των επιθυµητών ζώων παραγωγής.
(∆αµιράλειο κληροδότηµα).
57Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014


facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


18. Σύνδεση της εκπαίδευσης µε την αγροτική παραγωγή µέσω
συνεργασιών µε πανεπιστηµιακά ιδρύµατα προς λειτουργία θερινών
τµηµάτων στα νησιά της επικράτειας του ∆ήµου και διοργάνωση
χειµερινών εργαστηρίων. Σε συνεργασία µε άλλα ιδρύµατα (ινστιτούτα
γεωργικής έρευνας, δηµόσιοι και ιδιωτικοί οργανισµοί, κρατικές σχολές)
µπορούν να αξιολογηθούν πορίσµατα της έρευνας που ενδιαφέρουν
όλες τις παραγωγικές διαδικασίες στην ευρύτερη περιοχή των Κυκλάδων
και να συνδεθούν µε τις εφαρµοζόµενες γεωργικές δραστηριότητες. Η
εξέλιξη της γεωργικής έρευνας είναι συνεχής και γρήγορη, είναι
εποµένως αναγκαία η συνεχής ενηµέρωση και εκπαίδευση των
γεωργών, όλων των ηλικιών, και ιδιαίτερα των νέων, για συνεχή
βελτίωση της παραγωγής και σε έµµεση σχέση µε τις αρµόδιες
υπηρεσίες της Περιφέρειας Νότιου Αιγαίου. Έτσι επιτυγχάνεται αλλαγή
της συµπεριφοράς των γεωργών ως προς τη νέα τεχνολογία και
αποκτούν σύγχρονη επαγγελµατική αντίληψη, µέσα από µία
οργανωµένη συλλογική προσπάθεια.
19. Σε συνεργασία µε αρµόδιους φορείς, δηµιουργία τράπεζας γενετικού
υλικού (σπόρων και κλώνων) από τοπικές παραδοσιακές ποικιλίες και
από ποικιλίες όλου του Αιγαίου. Αυτό µπορεί να συνδυαστεί µε την
καλλιέργεια και πολλαπλασιασµό των σπόρων σε δηµοτικούς
πρότυπους αγρούς (πχ. ΚΕΓΕ, παράλληλα µε την εκπαίδευση των
αγροτών). Υπάρχουν συγκεκριµένα, πολλές πολυετείς καλλιέργειες στη
Νάξο, που µπορούν, όχι µόνο λόγω των ιδιαίτερων οργανοληπτικών
τους χαρακτηριστικών, αλλά και µε την κατάλληλη µεταποιητική
διαδικασία από οµάδες (ανά προϊόν) παραγωγών, να αποτελέσουν
µοναδικής ποιότητας προϊόντα (πχ. ποικιλίες αχλαδιών, σύκα,
δαµάσκηνα, κίτρα, αµπέλι, κ.α). Παράλληλα θα πρέπει να εξασφαλιστεί,
µε πρωτοβουλία του ∆ήµου, η πλήρης καθαρότητα του νησιού από την
παρουσία γενετικώς τροποποιηµένων (µεταλλαγµένων), είτε ως
σπόρος για καλλιέργεια, είτε ως ζωοτροφές.
20. Προτείνεται η λειτουργία ∆ηµοτικού χώρου – έκτασης µε τον κατάλληλο
εξοπλισµό ή συστέγαση µε το ΚΕΓΕ Νάξου για: α) διαρκή γεωργική
εκπαίδευση των αγροτών, β) επεξεργασία σχεδίων παραγωγής,
58Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014


facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


γ) ενδοδηµοτικό συντονισµό όλων των παραγωγών (συνελεύσεις,
συζητήσεις, ενηµερώσεις), δ) δηµιουργία «αποδεικτικών» αγρών
φυτικής και ζωικής παραγωγής και ε) εφαρµογή νέων τεχνολογιών.
Προς αυτήν την κατεύθυνση θα πρέπει να διερευνηθεί η δυνατότητα
ενεργοποίησης του ∆αµιράλειου Κληροδοτήµατος.
21. Κατασκευή δηµοτικού τυροκοµείου στην ορεινή Νάξο σε συνεργασία µε
ντόπιους παραγωγούς και οµάδες παραγωγών. Η συγκεκριµένη
µεταποιητική µονάδα θα λειτουργεί σύµφωνα µε τις τεκµηριωµένες
διαδικασίες που θα υποδειχθούν στη φάση της πιστοποίησης που
προαναφέρθηκε και θα εξασφαλίζει τον έλεγχο της ποιότητας του
γάλακτος και την (σύµφωνα µε το πρότυπο που θα εκδοθεί)
προβλεπόµενη τυροκόµηση, ωρίµανση, συντήρηση και συσκευασία
των ναξιακών τυριών, βασισµένα στις παραδοσιακές µεθόδους. Με
αυτόν τον τρόπο θα επιτευχθεί η ανάδειξη των τυροκοµικών προϊόντων
της Νάξου, ως µοναδικής ποιότητας προϊόντα µε ονοµασία
προέλευσης.
22. Ενίσχυση του δευτερογενούς τοµέα (µεταποίηση) και στη φυτική
παραγωγή. Μέχρι τώρα η τοπική µεταποιητική δραστηριότητα είναι
περιορισµένη. Λόγω της πολύ καλής ποιότητας της πρωτογενούς
(φυτικής και ζωικής) παραγωγής, η ενίσχυση της µεταποιητικής
διαδικασίας (οικοτεχνία, βιοτεχνία) είναι απαραίτητη για την αύξηση της
προστιθέµενης αξίας των παραγόµενων προϊόντων, τη βελτίωση της
εµπορευσιµότητας τους σε νέες αγορές και σε συσκευασίες προς
προώθηση µέσω του τριτογενούς τοµέα (πχ. τουρισµός, e-shops, κ.α)
Έτσι, η ίδρυση µεταποιητικών µονάδων σε µικρά χωριά και νησιά, από
οµάδες παραγωγών (ή και µεµονωµένα) θα επιφέρει προστιθέµενη αξία.
Ο δευτερογενής τοµέας αποτελεί τον πιο ισχυρό «συγκολλητικό» κρίκο
για τη σύνδεση της αγροτικής παραγωγής µε την τουριστική ανάπτυξη
των νησιών (λειτουργώντας ενισχυτικά και συµπληρωµατικά). Εκτός
από κάποια πολύ γνωστά Ναξιακά προϊόντα (πχ. πατάτα, γραβιέρα),
µικρή σηµασία έχει δοθεί στα άλλα τοπικά µας προϊόντα που µπορούν
να προσφέρουν διέξοδο σε πολλά αγροτικά νοικοκυριά και σε µικρές
επιχειρήσεις µεταποίησης, αφού είναι γνωστό ότι ο επισκέπτης θέλει να
59Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014


facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


γνωρίσει πέρα από τις παραλίες των νησιών µας, την ιστορία του τόπου,
τις πολιτιστικές παραδόσεις του αλλά και γαστρονοµική φυσιογνωµία
του. Εποµένως πρέπει να προκριθούν δράσεις που ενσωµατώνουν τον
πρωτογενή, το δευτερογενή τοµέα, τον τουρισµό, τον πολιτισµό και την
οικολογία. Ένα τέτοιο µοντέλο προϋποθέτει κοινωνική συµφωνία
(Τοπικό Σύµφωνο Ποιότητας), δηλαδή κοινή συµφωνία µε αµοιβαίο
όφελος µεταξύ επιχειρήσεων, φορέων και παραγωγών της Νάξου και
των Μικρών Κυκλάδων που έχει ως στόχο: α) την εξασφάλιση
ορισµένων ελάχιστων κριτηρίων σχετικών µε τις συνθήκες λειτουργίας
τους, την ποιότητα των παραγόµενων προϊόντων και των παρεχόµενων
υπηρεσιών, β) να διαφυλάττει τα παραδοσιακά, αισθητικά και
καταναλωτικά πρότυπα των νησιών του ∆ήµου µας και την πολιτιστική
τους κληρονοµιά, γ) να προστατεύει το περιβάλλον από αρνητικές
τουριστικές δραστηριότητες αλλά και τους καταναλωτές επισκέπτες από
κερδοσκοπικές πρακτικές, δ) να θεµελιώνει αξιοπρεπείς συνθήκες
εργασίας και ασφάλειας των εργαζοµένων σ’αυτές τις επιχειρήσεις
(διαρκής έλεγχος) και ε) να αναδεικνύει τον αγροτικό πολιτισµό και να
ενσωµατώνει τα τοπικά και παραδοσιακά αγροτικά προϊόντα στην
προσφερόµενη εστίαση και στους χώρους διαµονής (πρωινά, κλπ).
Αποτέλεσµα θα είναι η κοινή προβολή όλων των τοµέων ανάπτυξης του
νησιού, η διεύρυνση της τουριστικής περιόδου και η οργάνωση νέων
δραστηριοτήτων των επισκεπτών (αγροτουρισµός).
23. Ειδικά για την αµπελουργία και τις δυνατότητες µεταποίησης που
σχετίζονται µε αυτή, ο ∆ήµος θα διεκδικήσει την αλλαγή του ισχύοντος
θεσµικού πλαισίου ανάπτυξης της αµπελοκαλλιέργειας µε στόχο την
παραγωγή και τυποποίηση κρασιού από τοπικές ποικιλίες στην πατρίδα
του ∆ιόνυσου.
24. Για την προώθηση της εµπορίας των γεωργικών προϊόντων (νωπά,
µεταποιηµένα) προτείνονται ακόµα οι παρακάτω πρωτοβουλίες σε
επίπεδο ∆ήµου: α) λειτουργία λαϊκών αγορών σε επιλεγµένες θέσεις,
όλο το χρόνο, µε την κατάλληλη υποδοµή και συνδυασµός των χώρων
αυτών µε πολεοδοµικές αναπλάσεις των δηµόσιων χώρων των
οικισµών, β) λαϊκή αγορά µε παραγωγούς όλων των Κυκλάδων
60Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014


facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


σε τακτά χρονικά διαστήµατα και πρόγραµµα για ανάπτυξη του θεσµού
µε παραγωγούς της Μεσογείου, γ) συµφωνίες µε άλλους ∆ήµους της
Μεσογείου για ανταλλαγή προϊόντων, δ) διαφήµιση και προώθηση
προϊόντων στις ελληνικές αλλά και στις αγορές του εξωτερικού µε
χρήση του διαδικτύου, στα e-shops, αγροδιατροφικών προϊόντων,
αξιοποιώντας την τεχνολογία ώστε να γίνουν γνωστά τα παραγόµενα
προϊόντα στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Να δηµιουργηθεί, δηλαδή,
κατάλληλη ιστοσελίδα (πολύγλωσσο site) όπου ο επισκέπτης µπορεί να
βρει και να παραγγείλει από το «ηλεκτρονικό ράφι» ότι παράγει η Νάξος
και οι Μικρές Κυκλάδες.
25. Για την αλιεία προτείνονται οι ακόλουθες δράσεις: α) επανασχεδιασµός
του αλιευτικού χάρτη γύρω από τα νησιά του ∆ήµου µε γνώµονα την
ανάπτυξη πολλών και ευέλικτων σκαφών µε στόχο το δίκαιο
καταµερισµό του πλούτου της θάλασσας, β) σύνδεση της αλιείας µε τις
νέες δηµοτικές λαϊκές αγορές (ψαραγορά µε ψυκτικούς θαλάµους), γ)
δηµιουργία προστατευόµενων ζωνών (θαλάσσια πάρκα) για την
προστασία της θαλάσσιας πανίδας και των ειδών που βρίσκονται στο
χείλος της εξαφάνισης και η σύνδεσή τους µε τουριστικές
δραστηριότητες οικολογικής παρατήρησης και τέλος δ) δράσεις και
κίνητρα για την ανάπτυξη του αλιευτικού τουρισµού (ιδιαίτερα στις
Μικρές Κυκλάδες).
26. Για τις εξορυκτικές δραστηριότητες µε τη συνδροµή ή και τη µέριµνα του
∆ήµου προτείνεται: α) η συνεργασία µε πανεπιστήµια και ερευνητικά
κέντρα για την πιστοποίηση των διαθέσιµων κοιτασµάτων,
πετρωµάτων, µεταλλευµάτων και ορυκτών, β) η συνακόλουθη
εκπόνηση οικονοµοτεχνικής µελέτης και η τεκµηρίωση του βέλτιστου
τρόπου εξόρυξης κάθε εκµεταλλεύσιµου κοιτάσµατος µε ιδιαίτερη
έµφαση στη Νάξια σµύριδα, γ) σε περίπτωση θετικής αποτίµησης η
διεκδίκηση συνέχισης λειτουργίας του ορυχείου σµύριδας προς
όφελος των κατοίκων της ορεινής Νάξου και κατ’ επέκταση της τοπικής
οικονοµίας, δ) η διερεύνηση τρόπων εγκατάστασης – ανάπτυξης
µεταποιητικής µονάδας επεξεργασίας της σµύριδας για τη επαύξηση
της εµπορικής της αξίας, ε) η διεκδίκηση καθορισµού λατοµικών
61Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014


facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


ζωνών µαρµάρου, αδρανών υλικών και σχιστολιθικών πλακών στη
Νάξο, ώστε αφενός να είναι σαφές το πεδίο εξόρυξης κάθε ζώνης και
υποπεριοχής και αφετέρου να αποφεύγονται συγκρούσεις χρήσεων
γης και στ) η ενσωµάτωση δράσεων ανακύκλωσης των υπολειµµάτων
των εξορυκτικών δραστηριοτήτων στο πλαίσιο της κείµενης
νοµοθεσίας περί ανακύκλωσης των αποβλήτων εκσκαφών κατασκευών
και κατεδαφίσεων (Α.Ε.Κ.Κ.).

Ο πρωτογενής τοµέας περιλαµβάνει δραστηριότητες που παραδοσιακά
ασκούνται στη Νάξο και τις Μικρές Κυκλάδες συνεισφέροντας για αιώνες στην
τοπική οικονοµία και προσδίδοντας στον τόπο την ιδιαιτερότητα που
αλλεπάλληλα του αναγνωρίζεται τον τελευταίο καιρό από τους επισκέπτες των
νησιών µας και της χώρας µας. Ένας τόπος που δεν βασίζεται στη
«µονοκαλλιέργεια» του τουρισµού αλλά έχει να προσφέρει πολλαπλές
συγκινήσεις και εναλλαγές τοπίων και παραγωγικών δραστηριοτήτων.
Για το λόγο αυτό και αποτυπώνοντας τη σηµασία που έχει για την Κίνηση
Πολίτες για τα Νησιά Μας η ισόρροπη ανάπτυξη και η διατήρηση της
παραγωγικής, πληθυσµιακής και πολιτισµικής ταυτότητας των νησιών µας,
προτείνουµε τη θεσµοθέτηση και λειτουργία Επιτροπής Πρωτογενούς Τοµέα
(σε αντιστοιχία µε την τουριστική επιτροπή).
Αρµοδιότητα αυτής της επιτροπής θα είναι η ανάλυση των θεµάτων, η
υποβολή εξειδικευµένων προτάσεων στο ∆ήµο, ο συντονισµός των δράσεων
του ∆ήµου µας µε φορείς, συλλογικότητες, συνεταιρισµούς, οµάδες
παραγωγών και απλούς δηµότες για την εφαρµογή των προτάσεων και
δράσεων, καθώς και η κινητοποίηση των πολιτών για την προώθηση των
διεκδικήσεων µας προς τα ανώτερα θεσµικά όργανα του κράτους.


62∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014

facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com

63Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014


facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com

























ΕΝΕΡΓΕΙΑ & ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Όλο το αναπτυξιακό πρόγραµµα της ∆ηµοτικής Κίνησης Πολίτες για τα Νησιά
µας για την επόµενη πενταετία, βασίζεται αφενός στη µέριµνα άµεσης
καταγραφής και συντήρησης των υφιστάµενων υποδοµών και δικτύων του
∆ήµου µας και αφετέρου σε δράσεις ενίσχυσής τους, µε σκοπό αυτές να
εξυπηρετούν τις αναπτυξιακές προοπτικές και στοχεύσεις µας στον πρωτογενή,
το δευτερογενή και τον τριτογενή τοµέα.



64Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Η πλειονότητα των δράσεων που περιγράφονται αναλυτικά στις επί µέρους
ενότητες του προγράµµατός µας, χρήζουν ενεργειακής υποστήριξης. Ιδιαίτερα
η µεταποίηση, από την ανάπτυξη της οποίας αποσκοπούµε να επιτύχουµε
ανάδειξη και αξιοποίηση των τοπικών προϊόντων της πρωτογενούς
παραγωγής, αλλά και οι µεταφορές, παράµετρος ιδιαίτερα σηµαντική για την
εξασφάλιση τουριστικού ρεύµατος στα νησιά µας και τη διάχυση των
επισκεπτών µας (αλλά και των προϊόντων µας) σε όλη τη νησιωτική µας
επικράτεια, είναι τοµείς που απαιτούν ενέργεια. Τέλος η παρατεταµένη ύφεση
και οικονοµική κρίση, έχει οδηγήσει σε περιστολή των δαπανών θέρµανσης (ή
και δροσισµού) µεγάλου µέρους των νοικοκυριών στα νησιά µας (οικιακός
τοµέας), ενώ και οι αγρότες µας αντιµετωπίζουν πλέον σοβαρές δυσκολίες
κάλυψης του ενεργειακού κόστους στην παραγωγή τους (ηλεκτροδοτούµενα
αντλιοστάσια άρδευσης κ.α.).
Συνεπώς, συνεκτιµώντας τις αλλεπάλληλες αυξήσεις στα τιµολόγια της
ηλεκτρικής ενέργειας και των καυσίµων καθώς και τις µαζικές ιδιωτικοποιήσεις
που προωθούνται εσχάτως και στον ενεργειακό τοµέα, η ενεργειακή στήριξη
της προσδοκώµενης πολύπλευρής – ισόρροπης ανάπτυξης στα νησιά µας
αποτελεί ένα κεφαλαιώδες ζήτηµα που πρέπει να αντιµετωπιστεί έγκαιρα. Μέσα
σε αυτό το ”ζοφερό” περιβάλλον της παρατεταµένης ύφεσης, η διεκδίκηση
φθηνότερης ενέργειας για την στήριξη των παραγωγικών φορέων και την
πολυπόθητη επανεκκίνηση της οικονοµίας, αναφύεται ως κοινό αίτηµα, η
ικανοποίηση του οποίου παραπέµπεται στις “µνηµονιακές καλένδες”. Ούτως, η
ενσυνείδητη προώθηση και ενδυνάµωση δράσεων εξοικονόµησης ενέργειας
αποτελεί πρακτικά µονόδροµο, καθώς πέραν της προφανούς περιστολής
δαπανών και οικονοµικών πόρων, συνεισφέρει σηµαντικά στην ξεκάθαρη
στόχευσή µας για πορεία της νησιωτικής µας κοινωνίας στο µέλλον µε ένα
ορθολογικό «περιβαλλοντικό αποτύπωµα». Με ορθολογικότερη κατανάλωση
ενέργειας θα διασφαλιστεί η αειφορία των φυσικών µας πόρων και τα νησιά
του ∆ήµου µας θα διατηρήσουν την περιβαλλοντική, οικοτοπική, παραγωγική
και πολιτισµική φυσιογνωµία τους, παραµένοντας ένας ζηλευτός παράδεισος
πρώτιστα για εµάς τους κατοίκους τους και ύστερα για τους επισκέπτες.
65Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Για τους παραπάνω λόγους, η διαχείριση της ενέργειας σε τοπικό επίπεδο
αποτελεί ξεχωριστή ενότητα στο πρόγραµµά µας, καθώς αδιαπραγµάτευτος
στόχος της Κίνησης µας είναι η υποβολή και η υλοποίηση ορθολογικών
πολιτικών βάσει των βιωτικών και αναπτυξιακών αναγκών της τοπικής
κοινωνίας, µε την ενεργό συµµετοχή των δηµοτών.
Στο πλαίσιο αυτό η ενεργειακή πολιτική που θεωρούµε επιβεβληµένο να
εφαρµοστεί την επόµενη πενταετία από το ∆ήµο µας, βασίζεται στους
ακόλουθους άξονες:

1. Αξιοποίηση του ευρωπαϊκού ενεργειακού forum “Σύµφωνο των
Νησιών” στο οποίο συµµετέχει ήδη ο ∆ήµος µας και στόχευση στην
κάλυψη των υποχρεώσεων που απορρέουν από αυτή τη συµµετοχή,
ώστε να προκύψουν τα προσδοκώµενα οφέλη. Πιο συγκεκριµένα:
• Ενδυνάµωση του ρόλου του Ενεργειακού Υπευθύνου του ∆ήµου µε
κατάλληλη αναµόρφωση του οργανογράµµατος και ανάθεση
αρµοδιοτήτων καταγραφής της κατάστασης και υποβολής
σχετικών εισηγήσεων.
• Χρήση των ενεργειακών εργαλείων που αναπτύχθηκαν και τήρηση
µητρώου ενεργειακής κατανάλωσης (συµβατική ηλεκτρική ενέργεια,
καύσιµα, άλλες µορφές) τόσο σε επίπεδο δηµοτικών υποδοµών
όσο και σε επίπεδο ∆ήµου.
• Εντοπισµός των πιο “ενεργοβόρων” δηµοτικών υποδοµών
(διυλιστήρια νερού, αντλιοστάσια, µονάδες επεξεργασίας λυµάτων,
αφαλατώσεις κ.α.) και αναλυτική καταγραφή της χρονικής
διακύµανσης της ενεργειακής τους κατανάλωσης.
• Περιοδική σύνταξη Σχεδίου ∆ράσης για την Αειφόρο Ενέργεια
(Σ.∆.Α.Ε.) σύµφωνα µε την υποχρέωση του Συµφώνου, στο οποίο
θα αποτυπώνονται οι εκτιµήσεις για την ενεργειακή κατανάλωση σε
επίπεδο ∆ήµου και θα προτείνονται δράσεις εξοικονόµησης αλλά
και παραγωγής ενέργειας από ήπιες µορφές, ώστε να
εξασφαλίζεται η στόχευση για περιστολή του «ενεργειακού –
περιβαλλοντικού αποτυπώµατος».
66Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


2. Στο πλαίσιο του προηγούµενου άξονα, θα πρέπει να ληφθεί άµεση
µέριµνα για την ενεργειακή αποτίµηση όλων των ∆ηµοτικών Κτιρίων και
των λοιπών ακίνητων και κινητών υποδοµών του. Ακολούθως θα
συνταχθούν µελέτες – προτάσεις για την ενεργειακή τους αναβάθµιση,
περιλαµβάνοντας σε αυτές πρωτίστως δράσεις εξοικονόµησης και
δευτερευόντως υποδοµές παραγωγής ενέργειας. Για την υλοποίηση των
σκοπούµενων δράσεων θα γίνει εκµετάλλευση όλων των διαθέσιµων
εγχώριων και ευρωπαϊκών πηγών χρηµατοδότησης (π.χ. πρόγραµµα
Εξοικονοµώ ΙΙ κ.α.) Πιο συγκεκριµένα, οι δράσεις που προτείνονται
περιλαµβάνουν:
• Ενεργειακή αξιολόγηση και έκδοση ενεργειακών πιστοποιητικών για
όλα τα δηµοτικά κτίρια (Κοινοτικά καταστήµατα, σχολικά κτίρια,
κτίρια ΒΙΟΚΑ κ.α.).
• Σε όσα από τα δηµοτικά κτίρια προκύψει αρνητικό ενεργειακό
αποτύπωµα, άµεση σύνταξη ενεργειακών µελετών για την
ενσωµάτωση δράσεων εξοικονόµησης ενέργειας (π.χ.
αντικατάσταση κουφωµάτων, ενίσχυση µονώσεων, τοποθέτηση
σκιάστρων, αντικατάσταση των πετρελαϊκών συστηµάτων
θέρµανσης µε σαφώς αποδοτικότερα και οικονοµικότερα όπως οι
αντλίες θερµότητας κ.α.). Προτεραιότητα να δοθεί στα σχολικά
κτίρια ώστε να εξασφαλίζονται συνθήκες θερµικής άνεσης στους
µαθητές και το διδακτικό προσωπικό καθώς και στα κτίρια που
στεγάζουν δηµοτικές υπηρεσίες.
• Εκπόνηση µελετών και υποβολή προτάσεων για ενσωµάτωση
µονάδων παραγωγής από Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.)
σε όσες από τις “ενεργοβόρες” δηµοτικές υποδοµές επιτρέπεται
από το ισχύον θεσµικό πλαίσιο (π.χ. Φ/Β και µικρές ανεµογεννήτριες
στις µονάδες αφαλάτωσης των Μικρών Κυκλάδων, στα κτίρια
ΒΙΟΚΑ του ∆ήµου, στα ∆ηµοτικά Γυµναστήρια κ.α.), για την
αντιστάθµιση τόσο του περιβαλλοντικού τους αποτυπώµατος όσο
και του κόστους λειτουργίας τους, που επιβαρύνει το ∆ηµοτικό
67Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


προϋπολογισµό. Άµεση πρόβλεψη ενσωµάτωσης τέτοιων
συστηµάτων στις µελέτες κάθε νέου συναφούς έργου.
• Μελέτη, προµήθεια και εγκατάσταση χωρητικών φίλτρων για την
αντιστάθµιση της κατανάλωσης αέργου ισχύος σε όλα τα
υφιστάµενα αντλιοστάσια (υδάτων και λυµάτων) για την περιστολή
της ενεργειακής και οικονοµικής σπατάλης σε αυτό τον τοµέα.
Άµεση πρόβλεψη τέτοιων συστηµάτων στις µελέτες κάθε νέου
συναφούς έργου.
• Εκτίµηση της κατανάλωσης καυσίµων κίνησης των δηµοτικών
οχηµάτων και µελέτη σε συνεργασία µε το (προτεινόµενο προς
ενσωµάτωση στον οργανισµό του ∆ήµου) Γραφείο Κίνησης, για τον
ανασχεδιασµό των δροµολογίων µε στόχο την περιστολή των
δαπανών. Μακροπρόθεσµο στόχο µας αποτελεί η υποκατάσταση
του πετρελαίου ως καυσίµου κίνησης µε άλλα φιλικότερα προς το
περιβάλλον καύσιµα και πρόνοια για µελλοντικές προµήθειες
οχηµάτων που θα βασίζονται στην ηλεκτροκίνηση (π.χ. υβριδικά
µικρά λεωφορεία για τη ∆ηµοτική Συγκοινωνία, ηλεκτρικά οχήµατα
για την Τεχνική Υπηρεσία κ.λ.π).
• Πρόνοια για ενίσχυση της χρήσης ποδηλάτου ως µέσου
υποκατάστασης των συµβατικών οχηµάτων από τους ∆ηµότες και
τους επισκέπτες, ιδιαίτερα εντός της Χώρας της Νάξου, µε την
πιλοτική ένταξη ποδηλατοδρόµου και την προµήθεια συστήµατος
λήψης – απόθεσης ποδηλάτων από τους χρήστες του συστήµατος.
Μακροπρόθεσµος στόχος µας είναι η σταδιακή ανάπτυξη δικτύου
ποδηλατοδρόµων στην επικράτεια του ∆ήµου και η ενηµέρωση των
πολιτών για τα οφέλη χρήσης του συγκεκριµένου µέσου,
αποσκοπώντας παράλληλα στην αξιοποίηση των συγκεκριµένων
υποδοµών για την προσέλκυση εναλλακτικών τουριστών που
επιθυµούν να γνωρίσουν τις οµορφιές της περιοχής που
επισκέπτονται µε τη χρήση ποδηλάτου.

68Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


3. Πρόνοια για εγκατάσταση µονάδων ελεγχόµενης (συνεχούς) και όχι
ασύγχρονης ηλεκτροπαραγωγής Ανανεώσιµων Πηγών Ενέργειας
(σταθµοί βιοµάζας, γεωθερµία, ηλιοθερµία κ.λπ.) στα νησιά µας µε τη
συµµετοχή και του ∆ήµου σε αυτές. Στο πλαίσιο του συγκεκριµένου
άξονα προτείνεται ενδεικτικά (και ουχί περιοριστικά):
• Εκµετάλλευση των ειδικών ρευµάτων στερεών ή και υγρών
βιοαποδοµήσιµων αποβλήτων που παράγονται από µονάδες του
πρωτογενούς και δευτερογενούς τοµέα στο νησί, για ενεργειακή
αξιοποίηση παράγοντας βιοαέριο και εδαφοβελτιωτικό. Μια τέτοια
µονάδα αναερόβιας χώνευσης είναι δυνατόν να τροφοδοτείται µε
απόβλητα κτηνοτροφικών µονάδων (κοπριά), τυροκοµείων (τσίρος
– ορός λακτόζης), ελαιοτριβείων (κατσίγαρος), σφαγείων (µη
επικίνδυνα ζωικά υπολείµµατα), υπολείµµατα ξυλουργείων (πριονίδι)
κ.α, καλύπτοντας ουσιαστικά την νοµοθετική υποχρέωση όλων των
προαναφερόµενων µεταποιητικών µονάδων ή και εγκαταστάσεων
του πρωτογενούς τοµέα για αυτόνοµη διαχείριση των αποβλήτων
τους σε µία κεντρική µονάδα επεξεργασίας που θα παρέχει ο ∆ήµος.
Μια τέτοια µονάδα θα µετατρέπει βιοαποδοµήσιµα απόβλητα σε
βιοαέριο, το οποίο θα οδηγείται σε µηχανή εσωτερικής καύσης για
την παραγωγή ηλεκτρισµού και θερµότητας σε συνεχή βάση. Η
ηλεκτρική ενέργεια θα εγχέεται (πωλείται) στο τοπικό δίκτυο
διανοµής του ∆.Ε.∆.∆.Η.Ε, λειτουργώντας ευεργετικά για την
ενεργειακή αυτονοµία του νησιού, ενώ η θερµότητα είναι δυνατόν
να διοχετεύεται (και αυτή δυνάµενη να πωληθεί) µε δίκτυο
τηλεθέρµανσης σε γειτονικές της µονάδας χρήσεις (λ.χ. θερµοκήπια,
θερµαινόµενοι χώροι σχολείων, κλειστά κολυµβητήρια, κ.λ.π.). Τέλος
σηµαντικό προϊόν της βιολογικής επεξεργασίας µιας τέτοιας
µονάδας αποτελεί το εξαιρετικά σταθεροποιηµένο εδαφοβελτιωτικό
που προκύπτει, το οποίο θα διατίθεται στους γεωργούς για
εφαρµογή στις καλλιέργειες. Η στόχευση µιας τέτοιας δράσης είναι
προφανής. Θα παράγει έσοδα για το ∆ήµο από την πώληση της
ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο, απαλλάσσοντας τους
69Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


παραγωγούς αποβλήτων από την ανάγκη διαχείρισης αυτών
(στηρίζοντας ουσιαστικά τη βιωσιµότητά τους) και επιστρέφοντας
στους γεωργούς χρήσιµο υλικό για τη λίπανση των χωραφιών τους
καθώς και θερµότητα όπου αυτή είναι αναγκαία.
• Ενεργειακή αξιοποίηση στη συγκεκριµένη µονάδα πλήθους λοιπών
δηµοτικών αποβλήτων όπως κλαδέµατα από τα δηµοτικά άλση,
φύκια και άλγη από τους καθαρισµούς παραλιών και ακτών,
στερεά υπολείµµατα από καταστήµατα µαζικής εστίασης
(αποφάγια), ιδιαίτερα σε περίπτωση που στο πρόγραµµα
ολοκληρωµένης διαχείρισης απορριµµάτων που τελικά θα
υιοθετηθεί, δεν περιλαµβάνεται η εγκατάσταση κεντρικής (ή
κεντρικών) µονάδας επεξεργασίας του βιοαποδοµήσιµου
κλάσµατος των αστικών στερεών αποβλήτων.
4. Ενίσχυση – προώθηση των δράσεων εξοικονόµησης ενέργειας στον
οικιακό και στον τριτογενή τοµέα. O συγκεκριµένος άξονας αποσκοπεί
στον περιορισµό της ζήτησης ενέργειας για την κάλυψη των αναγκών
σε επίπεδο ∆ήµου και την εξοικονόµηση πόρων για τα νοικοκυριά και τις
παραγωγικές οντότητες της περιοχής µας. Εντοπίζεται δε περισσότερο
στους προαναφερόµενους τοµείς, καθώς η µεταποίηση και ο
πρωτογενής τοµέας χαρακτηρίζονται από ενεργειακές ανάγκες που
είναι περισσότερο “ανελαστικές”. Το σκοπούµενο αποτέλεσµα θα
επιτευχθεί:
• Με ενηµέρωση των δηµοτών και των επιχειρήσεων αναφορικά µε
τις διαθέσιµες τεχνικές δυνατότητες περιστολής στην κατανάλωση
ενέργειας. Η ενηµέρωση θα είναι πολύπλευρη και θα περιλαµβάνει
πληροφορίες αναφορικά µε:
o τις προτεινόµενες παρεµβάσεις στα κτίρια και στον εµπλεκόµενο
εξοπλισµό,
o τις δυνατότητες ενσωµάτωσης των προτεινόµενων
παρεµβάσεων σύµφωνα µε τις ισχύουσες νοµοθετικές
προβλέψεις και τους τοπικούς (πολεοδοµικούς ή και λοιπούς)
περιορισµούς,
70Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


o τα υφιστάµενα εργαλεία χρηµατοδοτικής ενίσχυσης των
προαναφερόµενων παρεµβάσεων και τις προϋποθέσεις ένταξης
– χρήσης αυτών, και θα επιτελείται µέσω της ιστοσελίδας του
∆ήµου, ενηµερωτικών φυλλαδίων αλλά και εκδηλώσεων που θα
διοργανώνει περιοδικά ο ∆ήµος στα χωριά, στους συλλογικούς –
επιχειρηµατικούς φορείς, στα κέντρα πολιτισµού κ.α,
αποκεντρώνοντας τα σηµεία επαφής µε τους ∆ηµότες και τους
επιχειρηµατίες.
• Με υποστήριξη των δηµοτών και των επιχειρήσεων στην εφαρµογή
– ενσωµάτωση τέτοιων δράσεων µέσω:
o παροχής τεχνικής βοήθειας στους δηµότες (και ιδιαίτερα στους
ασθενέστερους οικονοµικά) και τους επιχειρηµατίες µέσω των
υπηρεσιών του, για την συγκέντρωση δικαιολογητικών και την
υποβολή των απαιτούµενων αιτήσεων,
o ανάδειξης των πάροχων υπηρεσίας (µηχανικών κ.α) και των
εµπορικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται τοπικά στους
τοµείς της µελέτης, προµήθειας, εγκατάστασης και κατασκευής
των έργων που περιλαµβάνουν αυτές οι δράσεις, µέσω ειδικού
µητρώου στο οποίο οι συµµετέχοντες θα δηλώνουν συµµετοχή
εθελοντικά και το οποίο θα αναρτάται στην ιστοσελίδα του
∆ήµου και θα κοινοποιείται µε κάθε πρόσφορο τρόπο στους
ενδιαφερόµενους (ενισχύοντας παράλληλα την τοπική οικονοµία)
o διεκδικήσεων σε Κεντρικό και Περιφερειακό Επίπεδο, για
επέκταση υφιστάµενων χρηµατοδοτικών προγραµµάτων (όπως
λ.χ. το “Εξοικονοµώ Κατ΄Οίκον”) ή και για σχεδιασµό νέων, ώστε
αυτά αφενός να παρέχουν ουσιαστικά κίνητρα στους
δικαιούχους της δικής µας κλιµατικής ζώνης (νησιά Αιγαίου) και
αφετέρου να εξειδικευτούν παρεµβάσεις δυνάµενες να
εφαρµοστούν και σε παραδοσιακούς οικισµούς (που αποτελούν
µεγάλο µέρος του οικιστικού δυναµικού των νησιών µας).

71Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


5. Ενίσχυση των δηµοτών και των τοπικών παραγωγικών οντοτήτων για
εγκατάσταση µικρών αποκεντρωµένων µονάδων ηλεκτροπαραγωγής
(ή και αυτοπαραγωγής), που συνολικά επιτυγχάνουν σηµαντική µείωση
της ζήτησης κεντρικά παραγόµενης ηλεκτρικής ενέργειας και µοιράζουν
τα οφέλη στην κοινωνία. Πιο συγκεκριµένα προτείνονται δράσεις:
• Ενηµέρωσης των ∆ηµοτών, των επιχειρήσεων και των συλλογικών
φορέων κάθε τοµέα παραγωγής αναφορικά τις τρέχουσες
νοµοθετικές προβλέψεις και τους υφιστάµενους (πολεοδοµικούς ή
και λοιπούς) περιορισµούς. Η ενηµέρωση θα υλοποιείται µε τα µέσα
που αναφέρθηκαν στον προηγούµενο άξονα.
• Υποστήριξης των ενδιαφεροµένων, µε την παροχή τεχνικής
βοήθειας και τη χρήση του προαναφερόµενου µητρώου τοπικών
µελετητών, προµηθευτών και εγκαταστατών.
• Σταδιακή προώθησης – στήριξης (ακόµα και µε παροχή κινήτρων
που θα συγκεκριµενοποιηθούν και θα αποφασιστούν από το ∆.Σ.)
της ενεργειακής αυτονοµίας των συνεταιρισµών και των
παραγωγών των νησιών του ∆ήµου µε χρήση µονάδων
αυτοπαραγωγής από Α.Π.Ε. Ιδιαίτερη έµφαση θα πρέπει να δοθεί σε
“ενεργοβόρες χρήσεις”, όπως λ.χ. η άντληση νερού άρδευσης από
γεωτρήσεις, αποσκοπώντας στον περιορισµό του κόστους
παραγωγής.
 Σηµειώνεται ότι σε εθνικό επίπεδο, κατά την προηγούµενη διαχειριστική
περίοδο του Ε.Σ.Π.Α (2007–2013) µέσω των προγραµµάτων ”Εξοικονοµώ Κατ’
Οίκον” και ”Εξοικονοµώ ΙΙ” διατέθηκαν αντίστοιχα, 800.000.000€ σε δράσεις
εξοικονόµησης ενέργειας στις κατοικίες (αφορούν σε περίπου 70.000
νοικοκυριά που επέτυχαν µέση µείωση των ενεργειακών τους δαπανών της
τάξης του 30 – 35%) και 263.000.000€ σε αντίστοιχες δράσεις σε δηµοτικά κτίρια,
σχολεία, νοσοκοµεία και υποδοµές 230 ∆ήµων. Έχει ήδη ανακοινωθεί κεντρικά
ότι στη νέα προγραµµατική περίοδο (Σ.Ε.Σ 2014 – 2020), αποφασίστηκε η
συνέχιση και επέκταση των παραπάνω δράσεων µε συνολική δηµόσια και
ιδιωτική δαπάνη ύψους 1,5 δις ευρώ. Παράλληλα οι ∆ήµοι, διά της συµµετοχής
τους στο “Σύµφωνο των Νησιών” έχουν τη δυνατότητα άντλησης απ’ ευθείας
72Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Ευρωπαϊκής χρηµατοδότησης για παροχή τεχνικής βοήθειας και εκτέλεση
οµαδοποιηµένων έργων. Συνεπώς, η προσεχής ∆ηµοτική Αρχή θα πρέπει να
σπεύσει ώστε να επιτύχει υψηλό βαθµό ωριµότητας προτάσεων και δράσεων
για έγκαιρη υποβολή στα διαθέσιµα χρηµατοδοτικά εργαλεία.

Αναφορικά µε την εξασφάλιση ενεργειακής επάρκειας για το µέλλον της
νησιωτικής µας κοινωνίας, αλλά και τις σκοπούµενες ιδιωτικές ενεργειακές
επενδύσεις στη Νάξο και τα γειτονικά Κυκλαδονήσια, η Κίνηση Πολίτες για τα
Νησιά Μας έχει έγκαιρα διατυπώσει σαφείς θέσεις. Αυτές συνοψίζονται
ακολούθως:
1. ∆ιεκδίκηση της χωρίς καθυστέρηση υλοποίησης του κρατικού έργου
διασύνδεσης των Κυκλάδων µε το Εθνικό Σύστηµα Μεταφοράς
Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ), όπως αυτό περιλαµβάνεται στο
∆εκαετές Πρόγραµµα Ανάπτυξης του ΕΣΜΗΕ της περιόδου 2015 – 2024
που δηµοσίευσε ο Ανεξάρτητος ∆ιαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής
Ενέργειας (Α.∆.Μ.Η.Ε.) καθώς:
• Η υλοποίηση της υποδοµής αυτής είναι απαραίτητη για την
εξασφάλιση της οµαλής, αξιόπιστης και µε οικονοµικό τρόπο
τροφοδότησης µε ηλεκτρική ενέργεια των νησιών Σύρος, Μύκονος,
Πάρος και Νάξος.
• Προκαλεί µείωση της επιβάρυνσης που προκαλείται στο
περιβάλλον των νησιών από τους υφιστάµενους πετρελαϊκούς
σταθµούς παραγωγής που λειτουργούν πλησίον κατοικηµένων και
τουριστικών περιοχών, µε το σταδιακό περιορισµό της λειτουργίας
τους και τη µελλοντική αποµάκρυνση τους.
• Το έργο επιφέρει βελτίωση της δυνατότητας εκµετάλλευσης του
αυξηµένου αιολικού και ηλιακού δυναµικού των νησιών.
• Η κοινωνικοοικονοµική ανάλυση της επένδυσης διαπιστώνει ότι το
έργο αναµένεται να αποδώσει σηµαντικές κοινωνικές και
οικονοµικές ωφέλειες και να συνεισφέρει στην οικονοµική ανάπτυξη
των Κυκλάδων, αλλά και γενικότερα της Χώρας.
73Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• Έχει ήδη προχωρήσει η διαγωνιστική διαδικασία της Α΄ φάσης του
έργου και έχουν εξασφαλιστεί πόροι στο νέο ΕΣΠΑ για τη
χρηµατοδότησή του.
2. Η εκµετάλλευση του υψηλού αιολικού δυναµικού της περιοχής µέσω
χερσαίων αιολικών σταθµών “λογικής κλίµακας” είναι αποδεκτή, αλλά
αφορά σε θέσεις που θα προκύψουν από τον (προς επείγουσα
ολοκλήρωση) χωροταξικό σχεδιασµό σε τοπικό επίπεδο (Νάξος και
Μικρές Κυκλάδες) και σύµφωνα µε τα συµπεράσµατα της µελέτης του
περιφερειακού χωροταξικού σχεδιασµού ΑΠΕ που ανέθεσε η
Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου στο Πανεπιστήµιο Θεσσαλίας (αναµένεται η
παράδοσή της). Οι προθέσεις ιδιωτικών συµφερόντων για µαζική –
άκριτη εκµετάλλευση του αιολικού δυναµικού της περιοχής µε µοναδικό
σκοπό τη µεγιστοποίηση του κέρδους και µοναδικό αντιστάθµισµα για
τις τοπικές κοινωνίες το (νοµοθετικά θεσµοθετηµένο) 3% των καθαρών
τους κερδών και τα οφέλη της πόντισης υποθαλάσσιου καλωδίου για τη
µεταφορά της παραγόµενης ηλεκτρικής ενέργειας στην ηπειρωτική
Ελλάδα, µας βρίσκουν αντίθετους. Έργα, των οποίων το «κυκλώπειο»
µέγεθος απειλεί άµεσα τα τοποµορφολογικά χαρακτηριστικά των
νησιών µας, αποδίδοντάς τους εικόνα βιοµηχανικού τοπίου και
αλλοιώνοντας ανεπανόρθωτα το φυσικό, το ανθρωπογενές
περιβάλλον και τα πολιτιστικά χαρακτηριστικά τους που τα καθιστούν
περιζήτητα ως τουριστικό προορισµό παγκοσµίως, δεν µπορεί να είναι
αποδεκτά.
3. Συνδροµή του ∆ήµου στις απαιτούµενες µελέτες εκµετάλλευσης του
συνόλου του ενεργειακού δυναµικού των νησιών µας και ειδικά της
Νάξου. Εξέταση της δυνατότητας συµµετοχής του ∆ήµου σε
κοινοπρακτικά σχήµατα ήπιας εκµετάλλευσης του ενεργειακού
δυναµικού των νησιών µας, κατόπιν ευρύτατης κοινωνικής συναίνεσης,
προς όφελος της νησιωτικής µας κοινωνίας και µε σεβασµό στο φυσικό,
ανθρωπογενές και πολιτισµικό περιβάλλον µας.

74Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


4. ∆ιοχέτευση της τοπικά παραγόµενης ενέργειας µέσω κρατικού
καλωδίου διασύνδεσης και εγρήγορση – κινητοποίηση της τοπικής
κοινωνίας ώστε ο φορέας διαχείρισης του δικτύου µεταφοράς
ηλεκτρικής ενέργειας να παραµείνει κρατικός. Οι συνέπειες της κρίσης,
που ήδη ζούµε και στον πολυνησιακό δήµο µας, δεν αντιµετωπίζονται
εκχωρώντας κρατικές υποχρεώσεις και υποδοµές ζωτικής σηµασίας για
τις νησιωτικές µας κοινωνίες στην ”καλή θέληση ιδιωτών”. Η διαχείριση
της ηλεκτρικής ενέργειας (και η συνεπακόλουθη τιµολόγηση αυτής) από
ιδιώτες, νοµοτελειακά θα επηρεάσει το κόστος της
αγροτοκτηνοτροφικής παραγωγής και των τουριστικών υπηρεσιών ενώ
παράλληλα θα δυσχεράνει την χωρίς διακρίσεις δυνατότητα ανάπτυξης
µεταποιητικών δραστηριοτήτων στα νησιά µας. Καλούµε τους πολίτες-
δηµότες σε εγρήγορση ώστε όλοι µαζί, µε το ∆ήµο “αιχµή του δόρατος”,
να αποτρέψουµε πολιτικές και αποφάσεις, οι οποίες ενώ
προπαγανδίζονται ως αναπτυξιακά επωφελείς, στην πραγµατικότητα
αλλοιώνουν τη φυσιογνωµία των νησιών µας και επιβάλλουν ένα
µοντέλο «ανάπτυξης» που δεν αφουγκράζεται τις ανάγκες και τις
στοχεύσεις της κοινωνίας.

75Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014


facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com
























∆ΙΚΤΥΑ ΚΑΙ ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ

Το βασικότερο εργαλείο για την προώθηση της πολύπλευρης ανάπτυξης που
προσδοκούµε στο ∆ήµο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων είναι οι υποδοµές και τα
δίκτυα που ουσιαστικά υποστηρίζουν αυτήν την ανάπτυξη.
Με τον όρο υποδοµές αναφερόµαστε:
• Στον κτιριακό τοµέα που περιλαµβάνει όλα τα δηµοτικά κτίρια όπου
στεγάζονται δηµοτικές υπηρεσίες ή παρέχονται υπηρεσίες στους
δηµότες. (δηµαρχείο, κοινοτικά καταστήµατα, εκπαιδευτήρια,
βρεφονηπιακοί σταθµοί, δοµές υγείας και κοινωνικής πρόνοιας,
αθλητικές εγκαταστάσεις, κ.α.).
76Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• Στις πηγές υδροδότησης για την απόληψη και την προσωρινή
αποθήκευση υδάτων µε σκοπό την υδροδότηση οικισµών και
δραστηριοτήτων και την άρδευση για την υποστήριξη της πρωτογενούς
παραγωγής (φράγµατα, λιµνοδεξαµενές, διυλιστήρια νερού,
γεωτρήσεις, µονάδες αφαλάτωσης, δεξαµενές προσωρινής
αποθήκευσης υδάτων, κ.α.).
• Στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυµάτων που είναι απαραίτητες για
την συλλογή, διαχείριση και διάθεση των αστικών υγρών αποβλήτων
που προκύπτουν από τους οικισµούς και τις λοιπές δραστηριότητες
όλων των τοµέων της οικονοµικής ζωής του τόπου (Ε.Ε.Λ. ή ΒΙΟΚΑ,
αντλιοστάσια προσαγωγής λυµάτων και διάθεσης επεξεργασµένων
υγρών αποβλήτων).
• Στις εγκαταστάσεις συλλογής, µεταφοράς, επεξεργασίας, προσωρινής
αποθήκευσης και διάθεσης των δηµοτικών στερεών αποβλήτων
(αστικά απορρίµµατα) που είναι δυνατόν να περιλαµβάνουν: σταθµούς
µεταφόρτωσης απορριµµάτων (Σ.Μ.Α), χώροι συγκέντρωσης και
προσωρινής αποθήκευσης ανακυκλώσιµων υλικών, χώροι
υγειονοµικής ταφής (Χ.Υ.Τ), εγκαταστάσεις παρασκευής
εδαφοβελτιωτικού (compost) από προδιαλεγµένο – διαχωρισµένο
οργανικό κλάσµα αστικών στερεών αποβλήτων.
• Στις εγκαταστάσεις – υποδοµές εξυπηρέτησης των χερσαίων,
θαλάσσιων και εναέριων µεταφορών όπως: χώροι στάθµευσης,
σταθµοί εξυπηρέτησης οχηµάτων (καύσιµα), επιβατικοί και εµπορικοί
λιµένες, αλιευτικά καταφύγια, µαρίνες, υδατοδρόµια, αεροδρόµια,
ελικοδρόµια, κ.α.
• Στις ενεργειακές υποδοµές όπως υποσταθµοί ανύψωσης και
υποβίβασης της τάσης του ηλεκτρικού ρεύµατος, εγκαταστάσεις Α.Π.Ε.
(αιολικά πάρκα, φωτοβολταϊκοί σταθµοί, ηλιοθερµικά, γαιοθερµικοί
σταθµοί, σταθµοί βιοµάζας – βιοαερίου)
77Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• Στις υποδοµές τηλεπικοινωνιών όπως κέντρα εκποµπής λήψης
σήµατος, σταθµοί βάσης κινητής τηλεφωνίας, αναµεταδότες
τηλεοπτικού σήµατος, ψηφιακά κέντρα για την τηλεφωνία και το
διαδίκτυο.
Με τον όρο δίκτυα αναφερόµαστε:
• Στον δηµοτικό φωτισµό που περιλαµβάνει το φωτισµό πλατειών,
κοινόχρηστων χώρων, του εσωτερικού οδικού δικτύου των οικισµών,
των κεντρικών οδικών αρτηριών και των λοιπών προαναφερόµενων
υποδοµών.
• Στα δίκτυα προσαγωγής των υδάτων ύδρευσης και άρδευσης στις
δεξαµενές προσωρινής αποθήκευσής τους και από εκεί στους τελικούς
αποδέκτες – χρήστες των υδάτων (οικισµοί, αρδευόµενες εκτάσεις και
δραστηριότητες). Επιπρόσθετα περιλαµβάνονται τα εσωτερικά δίκτυα
διανοµής ύδατος στις υδροδοτούµενες χρήσεις (δίκτυα εντός οικισµών
και αρδευτικά δίκτυα).
• Στα δίκτυα συγκέντρωσης των αστικών λυµάτων από τους χώρους
παραγωγής τους (εσωτερικά δίκτυα οικισµών), τα δίκτυα προσαγωγής
των λυµάτων στη θέση κάθε ΒΙΟΚΑ και οι αγωγοί µεταφοράς των
επεξεργασµένων υγρών αποβλήτων στο επιλεγµένο πεδίο διάθεσής
τους.
• Στα δίκτυα και τον εξοπλισµό συλλογής και µεταφοράς των αστικών
απορριµµάτων (κάδοι συλλογής και απορριµµατοφόρα οχήµατα).
• Στα δίκτυα επικοινωνιών όπως οπτικές ίνες για τη µετάδοση δεδοµένων,
ενσύρµατη τηλεφωνία, ασύρµατο ή και δορυφορικό διαδίκτυο.
• Στα δίκτυα µεταφορών:
1. Στο συνολικό οδικό δίκτυο των νησιών µας που περιλαµβάνει τις
κεντρικές οδούς (επαρχιακές), τη δηµοτική οδοποιία (οδοί
σύνδεσης µεταξύ γειτονικών οικισµών), την αγροτική οδοποιία
78Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


(παρέχει πρόσβαση στις κτηµατικές περιφέρειες των οικισµών)
καθώς και ειδικές οδοί όπως οι πεζόδροµοι, οι ποδηλατόδροµοι
οι δασικές, οι δρόµοι πρόσβασης σε λατοµεία και εξορυκτικές
δραστηριότητες, η οδοποιία πρόσβασης σε εγκαταστάσεις Α.Π.Ε.
κλπ.
2. Στο δίκτυο των θαλάσσιων µεταφορών που περιλαµβάνει την
ακτοπλοΐα, τη µεταφορά καυσίµων, τη µεταφορά ορυκτών, τη
µεταφορά εµπορευµάτων και προϊόντων, τον αλιευτικό και
τουριστικό στόλο.
3. Στα δίκτυα εναέριων µεταφορών που περιλαµβάνουν την
αεροπλοΐα, τις αεροδιακοµιδές ασθενών, τα υδροπλάνα και το
πτητικό έργο ειδικού σκοπού όπως πυρόσβεση κ.α.

Όλα τα παραπάνω αποτελούν περιουσία της νησιωτικής µας κοινωνίας
την οποία έχει πληρώσει µε το υστέρηµά του ο Έλληνας φορολογούµενος
και την οποία πρέπει να διαφυλάξουµε ως κόρη οφθαλµού διότι δια αυτών
των υποδοµών και δικτύων λειτουργεί όλη η κοινωνική και οικονοµική ζωή
του τόπου µας.
Στις υπόλοιπες ενότητες του προγράµµατος της ∆ηµοτικής Κίνησης
ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας αποτυπώνονται οι θέσεις µας αναφορικά µε το
µοντέλο ανάπτυξης που προσδοκούµε για τον τόπο στο µέλλον (και όχι
µόνο για την επόµενη πενταετία). Ιδιαίτερη έµφαση δίνουµε στη διατήρηση
της φυσιογνωµίας και της ανθρωπογεωγραφίας των νησιών µας,
προκρίνοντας ως απολύτως αναγκαίες εκείνες τις δράσεις – ενέργειες που
θα διατηρήσουν τους συνδηµότες µας στα χωριά τους, που θα στηρίξουν
και θα αναπτύξουν τον πρωτογενή τοµέα και τη µεταποίηση για την
ανάδειξη και τυποποίηση τοπικών προϊόντων και θα επιφέρουν ισόρροπη
ανάπτυξη του τουρισµού και ενσωµάτωση στην τουριστική ταυτότητα των
νησιών µας όλων των τοπικών µας ιδιαιτεροτήτων και πλεονεκτηµάτων.
79Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Για την επίτευξη όλων των επιµέρους στόχων που έχουν αναλυτικά
διατυπωθεί στην πρότασή µας είναι απαραίτητο, αφενός να
διασφαλίσουµε την οµαλή, αποδοτική και επαρκή συνέχιση της λειτουργίας
των υφιστάµενων υποδοµών και δικτύων των νησιών µας και αφετέρου να
αφουγκραστούµε τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας και των επιµέρους
παραγωγικών φορέων και τάξεων, ώστε να συνδιαµορφώσουµε, να
ιεραρχήσουµε και να συναποφασίσουµε τον σχεδιασµό µας για νέες
υποδοµές και καινούργια δίκτυα που θα υποστηρίζουν τη µελλοντική µας
ανάπτυξη. Ακολούθως αποτυπώνεται η µεθοδολογία που προτείνουµε
αναφορικά µε τη διαχείριση των υφιστάµενων υποδοµών και δικτύων και
για την ανάπτυξη νέων.

1. ∆ιαχείριση υφιστάµενων υποδοµών και δικτύων
Για τη διασφάλιση της λειτουργικότητας των υφιστάµενων υποδοµών και
δικτύων, η ∆ηµοτική αρχή, ως εποπτεύουσα της λειτουργίας των
υπηρεσιών του ∆ήµου και έχουσα την ευθύνη του σχεδιασµού και του
προγραµµατισµού των δράσεών τους, θα πρέπει να προβεί στις
ακόλουθες ενέργειες εκχωρώντας όπου είναι απαραίτητο τις απαιτούµενες
αρµοδιότητες και δίνοντας σαφείς οδηγίες στις εµπλεκόµενες διευθύνσεις
σύµφωνα µε τον Ο.Ε.Υ. του ∆ήµου ώστε να επιτευχθούν τα παρακάτω:
• Πλήρης αποτύπωση των υφιστάµενων υποδοµών και δικτύων και
δηµιουργία διαδραστικής βάσης δεδοµένων στο ∆ήµο µε σκοπό τη
χρήση της ως εργαλείο ανάπτυξης – µελλοντικής επέκτασης –
διασύνδεσης των δικτύων αλλά και διαχείρισης – παρακολούθησης της
λειτουργίας αυτών.
• Άµεσες ενέργειες αδειοδότησης ή και ανανέωσης αδειοδότησης όπου
αυτό είναι αναγκαίο, για την εξασφάλιση των υφιστάµενων υποδοµών
και την αποτροπή «οικονοµικής αιµορραγίας» στα ούτως ή άλλως
πενιχρά οικονοµικά δεδοµένα του ∆ήµου µας, από την επιβολή
προστίµων οφειλόµενων σε «παλιές αµαρτίες» (π.χ. έργα παραλιακής
ζώνης Απόλλωνα, επέκταση παραλιακού µετώπου Χώρας Νάξου κ.λ.π.).
80Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• Συντήρηση υφιστάµενων υποδοµών και δικτύων
o Καταγραφή των αναγκών περιοδικής συντήρησης των
υφιστάµενων υποδοµών και δικτύων µέσω της αλληλεπίδρασης
της αρµόδιας διεύθυνσης µε τα κατά τόπους προβλεπόµενα
στον Ο.Ε.Υ. γραφεία συντήρησης υποδοµών, µε ταυτόχρονη
ενηµέρωση των τοπικών κοινοτήτων.
o Προγραµµατισµός εργασιών συντήρησης (έγκαιρη κατάρτιση
µελετών και τεχνικού προγράµµατος, προϋπολογισµού, σύνταξη
τεχνικών δελτίων προς υποβολή σε χρηµατοδοτικά
προγράµµατα, κλπ) µε διαφανείς διαδικασίες διαβούλευσης τόσο
στο στάδιο της ιεράρχησης των προτεραιοτήτων όσο και στο
στάδιο της διαγωνιστικής διαδικασίας (για όσες από τις εργασίες
δεν είναι τεχνικά εφικτό να εκτελεστούν από τις υπηρεσίες και τα
συνεργεία του ∆ήµου).
o Οργάνωση δηµοτικού συνεργείου αντιµετώπισης εκτάκτων
αναγκών – βλαβών ώστε µε το κατάλληλο ανθρώπινο δυναµικό
και την απαιτούµενη υλικοτεχνική υποδοµή να επιτυγχάνεται
αφενός άµεση αποκατάσταση στις παρεχόµενες στους δηµότες
υπηρεσίες και αφετέρου περιστολή της σπατάλης φυσικών
πόρων – περιορισµός περιβαλλοντικών οχλήσεων.
o Ενηµέρωση των ανώτερων φορέων διοίκησης (περιφέρεια,
αποκεντρωµένη διοίκηση, υπουργεία) καθώς και των λοιπών
κρατικών υπηρεσιών (πχ. ∆Ε∆∆ΗΕ, ΥΠΑ, κλπ) για τις φθορές και
τις ανάγκες συντήρησης – αποκατάστασης δικτύων και
υποδοµών που τελούν υπό την δική τους εποπτεία και διεκδίκηση
για την άµεση παρέµβασή τους.



81Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


2. Μεθοδολογία για την ανάπτυξη νέων υποδοµών και δικτύων
Βάσει του ολοκληρωµένου χωροταξικού σχεδιασµού για τα νησιά του
∆ήµου µας και τις αναπτυξιακές δυνατότητες – προοπτικές που
αποτυπώνονται σε αυτόν, προκύπτουν οι ανάγκες ανάπτυξης νέων
υποδοµών στο πλαίσιο συναρµογής – αξιοποίησης των υφιστάµενων
υποδοµών και δικτύων προς όφελος των τοπικών κοινωνιών. Στην
παράγραφο αυτή συνοψίζονται οι ενέργειες και η αλληλουχία µε την οποία
θα πρέπει να εκτελούνται:
• Βάσει των καταγεγραµµένων αναγκών ανάπτυξης νέων υποδοµών και
δικτύων, ιεράρχηση των δράσεων και ενεργειών κάλυψης τους µε
αµφίδροµη αλληλεπίδραση ∆ήµου (∆ηµοτικής αρχής και Υπηρεσιών)
και τοπικών κοινωνιών. Αποτύπωση της ιεράρχησης αυτής στα τεχνικά
προγράµµατα των δηµοτικών και τοπικών κοινοτήτων, στο συνολικό
τεχνικό πρόγραµµα και τελικά στον ετήσιο προϋπολογισµό του ∆ήµου.
• Εκπόνηση των απαιτούµενων υποστηρικτικών µελετών για την
ανάπτυξη νέων υποδοµών και δικτύων. Για όσες από τις µελέτες δεν
είναι εφικτό να εκπονηθούν από τις υπηρεσίες του ∆ήµου, ανάθεση µε
διαφανείς διαδικασίες διαβούλευσης τόσο στο στάδιο της ιεράρχησης
των προτεραιοτήτων όσο και στο στάδιο της διαγωνιστικής διαδικασίας.
• Άµεση υποβολή προτάσεων ένταξης αναπτυξιακών δράσεων στη
φάση σχεδιασµού κεντρικών χρηµατοδοτικών εργαλείων (ΕΣΠΑ 2014-
2020, κ.α.) ώστε να υπάρχει η δυνατότητα χρηµατοδότησης των
σκοπούµενων υποδοµών.
• ∆ιαρκής παρακολούθηση – ενηµέρωση των χρηµατοδοτικών
δυνατοτήτων σε περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο ώστε
κατόπιν έγκαιρης προετοιµασίας να υποβάλλονται ολοκληρωµένα
αιτήµατα άντλησης κάθε δυνατής χρηµατοδότησης µέσω δηµοτικής
υπηρεσίας που θα εποπτεύεται από αρµόδιο αντιδήµαρχο και της
οποίας η λειτουργία θα υποστηρίζεται από τους τοπικούς συλλογικούς
– επιστηµονικούς φορείς.
82Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• Εφαρµογή των αποφάσεων που προέκυψαν µε βάση τις αρχές του
συλλογικού – δηµοτικού προγραµµατισµού στην υλοποίηση νέων
δικτύων υποδοµών µε ταυτόχρονη ενηµέρωση της βάσης δεδοµένων
για την παρακολούθηση της λειτουργίας του συνόλου των υποδοµών
και δικτύων του ∆ήµου.
Εξειδικεύοντας το παραπάνω γενικό πλαίσιο αρχών και δράσεων, στους
ακόλουθους τοµείς προτείνονται:


ΚΤΙΡΙΑΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ & ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ

• Αναφορικά µε τα υφιστάµενα δηµοτικά κτίρια, ξεκάθαρος στόχος της
νέας δηµοτικής αρχής πρέπει να είναι η ενεργειακή αξιολόγηση,
αποτίµηση και µέριµνα για τις απαραίτητες παρεµβάσεις οι οποίες εκτός
από την εξοικονόµηση ενέργειας που θα προκαλέσουν, θα
συνεισφέρουν στην εξασφάλιση θερµικής άνεσης στους χρήστες τους.
Προτεραιότητα θα πρέπει να δοθεί στα εκπαιδευτήρια (δηµοτικά,
γυµνάσια, λύκεια, κλπ) ιδιαιτέρως της ορεινής Νάξου όπου και
εντοπίζονται τα περισσότερα προβλήµατα. Λεπτοµέρειες για τη
συγκεκριµένη δράση περιλαµβάνονται στις ενότητες της ενέργειας και
της παιδείας του προγράµµατος.
• Αποτίµηση της ανάγκης κατασκευής νέων σχολικών αιθουσών
πρωτοβάθµιας, δευτεροβάθµιας και ειδικής εκπαίδευσης και έγκαιρη
λήψη πρόνοιας για κατασκευή νέων σχολικών µονάδων.
Χαρακτηριστικό είναι ότι το 2ο Γυµνάσιο Νάξου στεγάζεται σήµερα σε
προκατασκευασµένες αίθουσες. Η αποτίµηση αυτή θα πρέπει να
εισαχθεί στον υπό ολοκλήρωση χωροταξικό / πολεοδοµικό σχεδιασµό
ώστε να είναι εφικτή η δέσµευση κατάλληλων γηπέδων.


83Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• Άµεση εξασφάλιση των κτιριακών αναγκών για τη στέγαση της
γεωργικής εκπαίδευσης στη Νάξο (ΚΕΓΕ), µε πρόνοια για ταχεία
ολοκλήρωση των απαιτούµενων µελετών, έκδοση οικοδοµικής άδειας
και δέσµευση πιστώσεων για την ολοκλήρωση του ΚΕΓΕ στο Σαγκρί
Νάξου.
• ∆ιασφάλιση του κοινόχρηστου – δηµοτικού χαρακτήρα της
παραχωρούµενης από το Υπουργείο Γεωργίας έκτασης του ΚΕΓΕ στη
Χώρα της Νάξου. Πρόνοια ώστε η συγκεκριµένη έκταση, ως ελεύθερος,
ανοιχτός, κοινόχρηστος χώρος θα εισαχθεί στον υπό ολοκλήρωση
χωροταξικό / πολεοδοµικό σχεδιασµό.
• Είναι αδιανόητη η εικόνα µετατροπής των σχολικών χώρων άθλησης και
των προαυλίων σε χώρους άναρχης στάθµευσης κατά τους θερινούς
µήνες. Ακόµα πιο αδιανόητη είναι η θεσµοθέτηση τέτοιων πρακτικών
στην εγκεκριµένη κυκλοφοριακή µελέτη της Χώρας Νάξου. Έτσι
απαιτείται η λήψη µέτρων για τη σταδιακή αποσυµφόρηση του
δοµηµένου ιστού της πόλης και των οικισµών των νησιών µας από τα
οχήµατα µε την πρόβλεψη δηµοτικών χώρων στάθµευσης στις
εισόδους τους. Κάθε τέτοια παρέµβαση θα γίνεται κατόπιν
διαβούλευσης µε την τοπική κοινωνία και ενδελεχούς σχεδιασµού,
λαµβάνοντας υπόψη τους κυκλοφοριακούς φόρτους και τις
παραµέτρους των οδικών δικτύων που παρέχουν πρόσβαση σε κάθε
οικιστικό σύνολο. Αυτονόητο είναι ότι τέτοιου είδους παρεµβάσεις θα
πρέπει να ληφθούν υπόψη στο πλαίσιο των προτάσεων για επέκταση
των ορίων των οικισµών που περιλαµβάνονται στη µελέτη Γ.Π.Σ. /
Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.
• Είναι πρώτιστα θέµα πολιτισµού η αντιµετώπιση των προβληµάτων
συµφόρησης και µερικής εγκατάλειψης των κοιµητηρίων σε σηµαντικό
αριθµό των οικισµών της Νάξου (Σκαδό, Κεραµωτή, Κορωνίδα, Σαγκρί,
Φιλώτι, κλπ). Λαµβάνοντας υπόψη τις νοµοθετικές προβλέψεις για
τήρηση αποστάσεων από τα προς επέκταση όρια οικισµών και λοιπών
84Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


χρήσεων θα πρέπει άµεσα να ληφθεί πρόνοια για την σταδιακή
κατασκευή νέων κοιµητηρίων στους οικισµούς όπου αυτά αναγκαιούν
µε παράλληλη ενηµέρωση των χωροταξικών µελετών ώστε να ληφθεί η
συγκεκριµένη παράµετρος υπόψη κατά τις επεκτάσεις των ορίων των
οικισµών αυτών.
• Είναι χρόνια η αναγκαιότητα κατασκευής ενός σύγχρονου δικαστικού
µεγάρου το οποίο θα συστεγάζει το Πρωτοδικείο και το Ειρηνοδικείο
Νάξου καθώς και το Υποθηκοφυλακείο και το Κτηµατολογικό Γραφείο
(που θα πρέπει να συσταθεί µέσα στην επόµενη ∆ηµοτική θητεία για την
ένταξη της Νάξου στο Κτηµατολόγιο). ∆ιαβούλευση µε τους
εµπλεκόµενους φορείς (δικηγορικός σύλλογος, ΤΑΧ∆ΙΚ, «ΘΕΜΙΣ»
Κατασκευαστική, κ.α.) για την έκδοση προδιαγραφών, την εξασφάλιση
των απαιτούµενων πιστώσεων και τη χωροθέτηση του κτιρίου που είναι
αναγκαίο µε παράλληλη ένταξή του ως πρόβλεψη στη µελέτη Γ.Π.Σ. /
Σ.Χ.Ο.Ο.Α.Π.
• Όπως αναδείχθηκε στην ενότητα «αθλητισµός» του προγράµµατος,
υπάρχει σηµαντική ανάγκη για συντήρηση και εκσυγχρονισµό των
υφιστάµενων δηµοτικών αθλητικών υποδοµών καθώς και για την
κατασκευή νέων προπονητηρίων τα οποία θα δώσουν συνολική
διέξοδο στην αθλούµενη νεολαία του ∆ήµου µας. Συνεπώς ανάµεσα
στις προτεραιότητες της επόµενης ∆ηµοτικής αρχής πρέπει να
συγκαταλέγεται η πρόνοια κάλυψης αυτών των αναγκών µε την
εκτέλεση των έργων που προδιαγράφηκαν ανωτέρω.







85Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com



ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ Υ∆ΡΕΥΣΗΣ – ΑΡ∆ΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ∆ΙΚΤΥΑ

Το νερό ως ζωτικό στοιχείο των ανθρώπινων δραστηριοτήτων αποτελεί
δηµόσιο αγαθό, η εξασφάλιση του οποίου αποτελεί για την Κίνηση µας
απόλυτη προτεραιότητα. Στόχευση της Κίνησης ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
αποτελεί η σταδιακή επίτευξη παροχής πόσιµου νερού κατάλληλου για
ανθρώπινη κατανάλωση σε κάθε βρύση της πόλης και των οικισµών του
∆ήµου µας. Η τιµολόγηση του νερού που διατίθεται στους δηµότες θα
απεµπλακεί από το κόστος επεξεργασίας και µεταφοράς του, αποσκοπώντας
στη θεσµοθέτηση ενιαίας τιµής σε όλη την επικράτεια του ∆ήµου. Τέλος, η
διασφάλιση της επάρκειας των υδατικών µας πόρων απαιτεί συνεχή
επαγρύπνηση και µέριµνα για την υποστήριξη της διαβίωσης στον τόπο µας.
Έτσι, αναφορικά µε τον τοµέα της ύδρευσης προτείνονται τα ακόλουθα:

• Καταγραφή και εξασφάλιση όλων των διαθέσιµων δηµοτικών
δεξαµενών αποθήκευσης νερού ανθρώπινης κατανάλωσης µε τακτική
δειγµατοληψία των ποιοτικών χαρακτηριστικών των διατιθέµενων
υδάτων και άµεση ενηµέρωση των πολιτών.
• Καταγραφή των καταναλώσεων και εκτίµηση της επάρκειας των πηγών
υδροδότησης και των δεξαµενών αποθήκευσης µε ταυτόχρονη εκτίµηση
της δυνατότητας κάλυψης των αναγκών στο µέλλον.
• Εκµετάλλευση των υφιστάµενων φραγµάτων και λιµνοδεξαµενών
(Φανερωµένης, Εγγαρών) και του σκοπούµενου φράγµατος
«Τσικαλαριού» όχι µόνο για αρδευτικές ανάγκες των περιοχών, αλλά και
για την υδροδότηση των γειτονικών σε αυτά οικισµών µε την πρόβλεψη
ταχυδιυλιστηρίων και αντλιοστασίων (Σαγκρί, Ποταµιά, Λεκανοπέδιο
Τραγαίας, Φιλώτι).


86Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• Εκπόνηση των απαιτούµενων µελετών για την εξεύρεση της βέλτιστης
λύσης υδροδότησης των οικισµών της ορεινής Νάξου µε τη µικρότερη
δυνατή περιβαλλοντική επίπτωση µέσω του κατάλληλου συνδυασµού
γεωτρήσεων, αντλιοστασίων και δεξαµενών (πχ. σύνδεση της Μέσης µε
τη γεώτρηση στη θέση «Ελιγµός»).
• Οι πεδινοί οικισµοί επί του παρόντος καλύπτονται επαρκώς από τις
υφιστάµενες πηγές υδροδότησης και οι µελλοντικές τους ανάγκες
δύναται να υποστηριχθούν από τον ταµιευτήρα του φράγµατος
«Τσικαλαριού». Θα πρέπει να εξεταστεί έγκαιρα η αναγκαιότητα
κατασκευής – διάταξης ταχυδιυλιστηρίου των υδάτων του φράγµατος.
• Σε όλους τους οικισµούς του ∆ήµου θα αξιολογηθεί η ποιότητα των
δικτύων προσαγωγής και διανοµής ύδατος και θα εκπονηθεί
πρόγραµµα σταδιακής αντικατάστασης τµηµάτων των δικτύων αυτών
καθώς και επέκτασης τους (όπου αυτό είναι αναγκαίο), ιεραρχώντας
ψηλότερα τα τµήµατα εκείνα που επιφέρουν δυσµενείς επιπτώσεις στα
ποιοτικά χαρακτηριστικά των προς διάθεση υδάτων. Στο πλαίσιο αυτό
θα χρειαστεί η άντληση χρηµατοδότησης από την επόµενη
προγραµµατική περίοδο του ΕΣΠΑ (2014 – 2020).
• Η υδροδότηση των Μικρών Κυκλάδων έχει ήδη δροµολογηθεί να
καλυφθεί µε την εγκατάσταση µονάδων αφαλάτωσης µε µέριµνα και
δαπάνες της Γ.Γ.Αιγαίου του Υπουργείου Ναυτιλίας (∆ονούσα,
Σχοινούσα και εσχάτως Ηρακλειά) και της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου
(Κουφονήσι). Πιο συγκεκριµένα:
o Κουφονήσι: Πρόνοια για άµεση θέση σε λειτουργία της µονάδας
αφαλάτωσης που ολοκληρώθηκε µε µέριµνα της Περιφέρειας
Νοτίου Αιγαίου.
o Σχοινούσα: Άµεση ολοκλήρωση έργων διασύνδεσης της
υφιστάµενης και της νέας µονάδας αφαλάτωσης (έχει λάβει
άδεια εγκατάστασης µε µέριµνα της Γ.Γ.Αιγαίου), ώστε να
προχωρήσει άµεσα η δοκιµαστική της λειτουργία και η έναρξη
87Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


τροφοδότησης του νησιού από αυτή. Αναφορικά µε την
υφιστάµενη µονάδα προέχει η εκτέλεση των απαραίτητων
ενεργειών αποκατάστασης της βλάβης της.
o ∆ονούσα: Άµεση ολοκλήρωση των µελετών συνοδών έργων,
ώστε η νέα µονάδα αφαλάτωσης που έχει ήδη µεταφερθεί στο
νησί (µε µέριµνα της Γ.Γ. Αιγαίου), να λάβει άδεια εγκατάστασης
και λειτουργίας για να ξεκινήσει η τροφοδότηση του νησιού από
αυτή.
o Ηρακλειά: Άµεση ολοκλήρωση των µελετών συνοδών έργων,
που έχει αναλάβει να εκπονήσει ο ∆ήµος, ώστε να προχωρήσει η
Γ.Γ.Αιγαίου σε προµήθεια και εγκατάσταση µονάδας
αφαλάτωσης για το νησί.
o Στελέχωση των γραφείων συντήρησης υποδοµών που
προβλέπονται στον ΟΕΥ του ∆ήµου για κάθε νησί από
κατάλληλα καταρτισµένα στελέχη για την παρακολούθηση,
συντήρηση, έγκαιρη προµήθεια αναλωσίµων και µεταφροντίδα
των συγκεκριµένων υποδοµών.
Σε περίπτωση βραχύχρονης αστοχίας των αυτόνοµων µονάδων
αφαλάτωσης, ο ∆ήµος πρέπει να έχει εκπονήσει σχέδιο για την
υποστήριξη των νησιών µε τη µεταφορά πόσιµου νερού σε αυτά.

Στον τοµέα της άρδευσης και για την ανακούφιση των υφιστάµενων πηγών
υδροδότησης (πχ. φράγµα Φανερωµένης και πληθώρα ιδιωτικών αρδευτικών
γεωτρήσεων)προτείνονται τα ακόλουθα:
• Με το ισχύον θεσµικό πλαίσιο είναι πλέον δυνατή η αξιοποίηση των
επεξεργασµένων υγρών αποβλήτων είτε για τεχνητό εµπλουτισµό
υφαλµυρισµένων υπόγειων υδροφορέων (άµεση µε διάθεση σε
γεωτρήσεις ή έµµεση µε διήθηση δια εδαφικού στρώµατος), είτε για
επαναχρησιµοποίηση προς άρδευση αστικού, περιαστικού πρασίνου ή
και καλλιεργειών.
88Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Ανάλογα µε την επιλογή του είδους επαναχρησιµοποίησης ή τεχνητού
εµπλουτισµού προβλέπονται ειδικές προδιαγραφές για το βαθµό
επεξεργασίας των αστικών λυµάτων σε ένα ΒΙΟΚΑ. Συνεπώς, µε
ενσωµάτωση σταδίου προχωρηµένης επεξεργασίας (µεµβράνες
υπερδιήθησης) στους υφιστάµενους ΒΙΟΚΑ, οδηγούµαστε σε
βελτιστοποίηση της ποιότητας των επεξεργασµένων υγρών αποβλήτων,
τα οποία µπορούν να αξιοποιηθούν για αρδευτικές χρήσεις. Η εν λόγω
δράση δύναται να µειώσει θεαµατικά την κατανάλωση νερού για
άρδευση, µε έµφαση την καλοκαιρινή περίοδο κατά την οποία η αύξηση
ζήτησης νερού και η παραγωγή υγρών αποβλήτων παρουσιάζουν
ταυτόχρονη αύξηση. Η συγκεκριµένη δράση έχει ήδη µελετηθεί και
κοστολογηθεί για την αναβάθµιση του ΒΙΟΚΑ Χώρας Νάξου, αλλά δεν
έλαβε την αιτούµενη χρηµατοδότηση. Στόχευσή µας αποτελεί η επιδίωξη
ένταξης και χρηµατοδότησης του συγκεκριµένου έργου στην προσεχή
προγραµµατική περίοδο του ΕΣΠΑ (2014 – 2020), καθώς θα συµβάλει
σηµαντικά στην άρση της υφαλµύρινσης στο «Λιβάδι» της Νάξου.
• Ολοκλήρωση του δικτύου άρδευσης (και ύδρευσης) που έχει εκκινήσει
κατασκευαστικά αλλά δεν έχει ολοκληρωθεί και περιλαµβάνει όδευση
από το φράγµα Φανερωµένης, έως το «Αµπράµ», µε µικρό
εδαφοδιυλιστήριο στη «Χίλια Βρύση».
• Ανάπτυξη µικρών φραγµάτων ανάσχεσης βρόχινου νερού στις
αποµακρυσµένες περιοχές συγκέντρωσης υφιστάµενων και
σχεδιαζόµενων κτηνοτροφικών και γεωργικών δραστηριοτήτων (κατά τα
πρότυπα του µικρού ταµιευτήρα στη θέση «Αριοβέσα»).




89Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ ΚΑΙ ∆ΙΚΤΥΑ ∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΣΤΙΚΩΝ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

Σήµερα στη Νάξο λειτουργούν 4 ΒΙΟΚΑ. Ο κεντρικός που εξυπηρετεί τις
ανάγκες της Χώρας και των γειτονικών σε αυτή οικισµών, του Χείµαρρου που
δέχεται τα λύµατα του λεκανοπεδίου της Τραγαίας, της Μονής και του Φιλοτίου,
των Εγγαρών και του Απόλλωνα που εξυπηρετούν τους οµώνυµους οικισµούς.
Στις Μικρές Κυκλάδες ΒΙΟΚΑ διαθέτει το Κουφονήσι ενώ σε σύντοµο χρονικό
διάστηµα προβλέπεται η εκκίνηση της εργολαβίας για την εγκατάσταση
επεξεργασίας λυµάτων στη ∆ονούσα.
Στόχευση της Κίνησης Πολίτες για τα Νησιά µας αποτελεί η εξασφάλιση της
αποδοτικής και νόµιµης λειτουργίας των υφιστάµενων υποδοµών
επεξεργασίας υγρών αποβλήτων καθώς και των συνοδών αυτών δικτύων
προσαγωγής λυµάτων και διάθεσης των επεξεργασµένων υγρών.
Επιπρόσθετα στόχος µας είναι η ωρίµανση παρόµοιων έργων για την κάλυψη
των αναγκών των υπόλοιπων οικισµών της επικράτειας του ∆ήµου
ιεραρχώντας την περιβαλλοντική επίπτωση από τις υφισταµένες συνθήκες
διάθεσης των λυµάτων των οικισµών και τον εξυπηρετούµενο πληθυσµό.
Αναφορικά µε τους υφιστάµενους ΒΙΟΚΑ προβλέπεται:
• ΒΙΟΚΑ Χώρας: αναµένεται η ολοκλήρωση του έργου επέκτασης των
δικτύων προσαγωγής λυµάτων από τους παραλιακούς οικισµούς της
Ν∆ Νάξου (από Μ. Βίγλα – Ορκό µέχρι Αγ. Προκόπη). Θα εξετασθεί η
αναγκαιότητα και δυνατότητα επέκτασης του δικτύου προσαγωγής
λυµάτων προς τους οικισµούς Μέλανες, Κινιδάρος και Ποταµιά. Όπως
προαναφέρθηκε έχει ήδη µελετηθεί και κοστολογηθεί η αναβάθµισή του
και αποσκοπείται η εξεύρεση χρηµατοδότησης για την κατασκευή του.
• ΒΙΟΚΑ Χειµάρρου: Παρότι λειτουργεί περισσότερα από 20 χρόνια στη
θέση «Ταύρος» Χειµάρρου και εξυπηρετεί, πλέον, ένα σηµαντικό τµήµα
των οικισµών της Κεντρικής Νάξου, ο συγκεκριµένος ΒΙΟΚΑ δεν διαθέτει
το σύνολο των απαιτούµενων αδειοδοτήσεων (δεν έχει περιβαλλοντική
αδειοδότηση και άδεια λειτουργίας). Συνεπώς απαιτείται η άµεση
περιβαλλοντική του αδειοδότηση ώστε να διασφαλιστεί η συνέχεια της
90Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


λειτουργίας του και η αποφυγή επιβολής προστίµων στο ∆ήµο.
Παράλληλα θεσµοθετηµένος υδάτινος αποδέκτης της εκκροής του
ΒΙΟΚΑ αποτελεί το ρέµα Γαρίνου. Αν κατασκευαστεί το φράγµα του
Τσικαλαριού, ο ΒΙΟΚΑ που εξυπηρετεί πρακτικά όλο το λεκανοπέδιο της
Τραγαίας θα εκβάλλει µέσα στη λεκάνη κατάκλυσης του φράγµατος. Σε
περίπτωση κατά την οποία τα συλλεγόµενα στο φράγµα ύδατα
αποσκοπείται να χρησιµοποιηθούν και για ύδρευση, απαιτείται
ενσωµάτωση σταδίου προχωρηµένης επεξεργασίας (µεµβράνες
υπερδιήθησης) στο ΒΙΟΚΑ. Λαµβάνοντας υπόψη ότι ο ανάδοχος
κατασκευής του φράγµατος έχει ήδη εγκατασταθεί, η διαδικασία µελέτης
για την αναβάθµιση του ΒΙΟΚΑ, περιβαλλοντικής αδειοδότησης της νέας
κατάστασης, εξεύρεσης χρηµατοδότησης και κατασκευής του έργου θα
πρέπει να ιεραρχηθεί ως απολύτου προτεραιότητας.
• ΒΙΟΚΑ Απόλλωνα: Πρόκειται για ένα από τα πλέον χρονίζοντα
προβλήµατα που απασχόλησαν και απασχολούν την τοπική κοινή
γνώµη. Αιτία για αυτά αποτελεί η θέση που επιλέχτηκε για την κατασκευή
του, η πληµµέλεια στη λήψη των απαραίτητων αδειοδοτήσεων και
στιγµιαία περιστατικά αστοχίας στη λειτουργία του. Για την οριστική
επίλυση του προβλήµατος επεξεργασίας των λυµάτων του
συγκεκριµένου οικισµού προτείνεται η περιβαλλοντική αδειοδότηση της
υφιστάµενης µονάδας µε παράλληλη τεκµηριωµένη εξασφάλιση της
περιβαλλοντικά ορθής λειτουργίας του, προβλέποντας τη διάταξη
υποθαλάσσιου αγωγού κατάλληλου µήκους για την διάθεση των
επεξεργασµένων υγρών στη θάλασσα. Σε επόµενο στάδιο (ανάλογα µε
την αποδοτικότητα και επάρκεια λειτουργίας της υφιστάµενης µονάδας
και τη δυνατότητα εξεύρεσης χρηµατοδότησης) να εκπονηθούν οι
απαιτούµενες µελέτες για την κατασκευή νέου ΒΙΟΚΑ σε άλλη θέση.


91Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• ΒΙΟΚΑ Εγγαρών: Λειτουργεί ικανοποιητικά σε θέση µεταξύ της
λιµνοδεξαµενής Εγγαρών, του διυλιστηρίου πόσιµου νερού και του
Κάµπου των Εγγαρών. ∆εδοµένου ότι ο εύφορος κάµπος γειτνιάζει µε
σηµαντικές πηγές υδροδότησης και παρουσίασε φαινόµενα
υφαλµύρινσης µόνο σε περιόδους παρατεταµένης ανοµβρίας, η
αναγκαιότητα αναβάθµισής του για επαναχρησιµοποίηση των
επεξεργασµένων υγρών αποβλήτων που παράγει κρίνεται ως χαµηλής
προτεραιότητας.
Αναφορικά µε τη διάθεση των λυµάτων των λοιπών οικισµών, που στις
περισσότερες περιπτώσεις χύνονται σε παρακείµενα ρέµατα έχει γίνει ήδη
αρκετή συζήτηση στις τοπικές κοινωνίες. Για αυτούς προτείνεται:

• Η ολοκλήρωση των µελετών που έχουν ήδη ανατεθεί και αφορούν
στους οικισµούς Απείρανθος, Κόρωνος και Κωµιακή.
• Η εκπόνηση µελετών για εγκατάσταση επεξεργασίας των λυµάτων της
Τ.Κ. Σαγκρίου.
• Η εξέταση αναγκαιότητας εκπόνησης µελετών για ΒΙΟΚΑ στη Σχοινούσα
καθώς και στους παράκτιους οικισµούς Αγιασσός, Μουτσούνα,
Καστράκι της Νάξου.

ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ

Η διαχείριση των απορριµµάτων αποτελεί κορυφαίο ζήτηµα υγείας και
ποιότητας ζωής των πολιτών καθώς και δείγµα πολιτισµού. Στη Νάξο, µε
µεγάλη καθυστέρηση προχώρησε η παύση λειτουργίας των ενεργών ΧΑ∆Α και
σήµερα σε επίπεδο ∆ήµου λειτουργούν 5 ΧΑ∆Α (κεντρικός ΧΑ∆Α Νάξου στη
θέση «Τίµιος Σταυρός» και ένας σε κάθε νησί των Μικρών Κυκλάδων). Πολύ
πρόσφατα ορίστηκε ανάδοχος για την κατασκευή ΧΥΤΑ στη θέση «Κορφή
Ξύδη», ενώ λειτουργεί σε περιορισµένη εµβέλεια πρόγραµµα διαλογής στην
πηγή για τα υλικά συσκευασίας.
92Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Τέλος ο ∆ήµος έχει συµβληθεί µε αδειοδοτηµένες εταιρείες για τη συλλογή και
µεταφορά ειδικών ρευµάτων αποβλήτων όπως τηγανέλαια, απόβλητα
ηλεκτρικού ηλεκτρονικού εξοπλισµού (ΑΗΗΕ), οχήµατα τέλους κύκλου ζωής
(ΟΤΚΖ) κ.λ.π. Ο υπό αναµόρφωση Περιφερειακός Σχεδιασµός ∆ιαχείρισης
Στερεών Αποβλήτων (ΠΕΣ∆Α 2011) προβλέπει για τη Νάξο: διαλογή στην πηγή,
βιοξείδωση του οργανικού βιοαποδοµήσιµου κλάσµατος των αστικών
στερεών αποβλήτων και Χώρο Υγειονοµικής Ταφής (ΧΥΤ) για το υπόλειµµα. Για
τις Μικρές Κυκλάδες προβλέπεται είτε η κατασκευή µικρού ΧΥΤΑ είτε η
κατασκευή Σταθµού Μεταφόρτωσης Απορριµµάτων (ΣΜΑ) για θαλάσσια
µεταφορά των στερεών αποβλήτων τους στη Νάξο. Επί του παρόντος έχουν
ανατεθεί οι µελέτες αποκατάστασης των 11 ΧΑ∆Α, έχει εγκριθεί στο ΕΣΠΑ
προµήθεια εξοπλισµού 5 ΣΜΑ σύµµεικτων απορριµµάτων (4 στις Μικρές
Κυκλάδες και 1 στη ∆ρυµαλία), αριθµού οικιακών κοµποστοποιητών και
κοµποστοποιητών γειτονιάς, ενώ δεν έχει παραληφθεί µελέτη ολοκληρωµένης
διαχείρισης των αστικών στερεών αποβλήτων που παράγονται σε επίπεδο
∆ήµου.
Η νέα ∆ηµοτική Αρχή θα προβεί άµεσα στη σύνταξη µελέτης ολοκληρωµένης
διαχείρισης απορριµµάτων µε σκοπό:
• να ενδυναµωθεί και να επεκταθεί σε όλη την επικράτεια του ∆ήµου το
πρόγραµµα διαλογής στην πηγή των υλικών συσκευασίας,
• να διατηρηθούν οι υφιστάµενες συµβάσεις και να συναφθούν άµεσα
νέες µε αδειοδοτηµένες εταιρείες ανακύκλωσης όλων των ειδικών
ρευµάτων αποβλήτων (ηλεκτρικός και ηλεκτρονικός εξοπλισµός,
οχήµατα τέλους κύκλου ζωής, ελαστικά, ορυκτέλαια, µέταλλα, απόβλητα
εκσκαφών κατασκευών και κατεδαφίσεων κ.λ.π),
• να προχωρήσει άµεσα η αδειοδότηση Χώρου Αποθήκευσης και
Σταθµού Μεταφόρτωσης Ανακυκλώσιµων Υλικών καθώς και
Εγκατάστασης παρασκευής εδαφοβελτιωτικού (compost) από
προδιαλεγµένο – διαχωρισµένο οργανικό κλάσµα αστικών µη στερεών
αποβλήτων και λοιπών βιοαποδοµήσιµων υλικών (π.χ. κλαδέµατα),
93Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• να αναληφθούν προγράµµατα ενηµέρωσης του πληθυσµού, των
επιχειρηµατιών, των παραγωγών αποβλήτων για τις δράσεις
ανακύκλωσης και να ενδυναµωθεί η συµµετοχή τους,
• να αδειοδοτηθούν άµεσα οι προς δηµιουργία πέντε (5) Σταθµοί
Μεταφόρτωσης Απορριµµάτων (ΣΜΑ) και να ενισχυθούν µε εξοπλισµό
ώστε να επιτελείται διαλογή των προωθούµενων υλικών κεντρικά,
• να προωθηθεί η αδειοδότηση και εγκατάσταση µονάδας παραγωγής
βιοαερίου και ενεργειακής αξιοποίησης ειδικών ρευµάτων
βιοαποδοµίσηµων οργανικών αποβλήτων (κοπριά εσταυλισµένης
κτηνοτροφίας, ιλύες ΒΙΟΚΑ, απόβλητα ελαιοτριβείων, υπόλειµµα
ξυλουργείων, άλγη και φύκη κ.λ.π) που θα συνεισφέρει και ως µονάδα
βάσης στην τοπική ηλεκτροπαραγωγή (βλέπε αναλυτικότερα στοιχεία
στην ενότητα «ΕΝΕΡΓΕΙΑ») και
• να µειωθεί σηµαντικά ο όγκος και η µάζα των αποβλήτων που θα
οδηγούνται προς ταφή και να µετεξελιχθεί ο προς κατασκευή Χ.Υ.Τ.Α
στη θέση «Κορφή Ξύδη» σε Χ.Υ.Τ.Υ (Χώρος Υγειονοµικής Ταφής
Υπολειµµάτων).
• Ύψιστη προτεραιότητά µας αποτελεί η αποκατάσταση όλων των ΧΑ∆Α
που εντοπίζονται στην επικράτεια του ∆ήµου:
o µε την άµεση ολοκλήρωση των µελετών αποκατάστασης και
o µε την εκτέλεση των έργων αποκατάστασης που έχουν
προβλεφθεί από την απερχόµενη ∆ηµοτική Αρχή. Ειδικά για τον
ενεργό ΧΑ∆Α του ∆ήµου στη θέση «Τίµιος Σταυρός», πέραν των
προβλεποµένων στη µελέτη αποκατάστασής του και µέχρι την
εφαρµογή της, προτείνουµε την κατεπείγουσα παρέµβαση µε
εκπόνηση µελέτης για την προστασία του θαλάσσιου
οικοσυστήµατος στην απευκταία περίπτωση κατάπτωσης
µέρους του απορριµµατικού αναγλύφου στη θάλασσα (π.χ.
πρόβλεψη εφαρµογής πλωτών φραγµάτων ανάσχεσης
περιµετρικά του χώρου). Η µελέτη αποκατάστασης του ΧΑ∆Α και
τα συµπεράσµατα που θα προκύψουν από αυτή θα υποδείξουν
τη µεθοδολογία αποκατάστασης και τον τρόπο αποµείωσης του
94Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


σωρρευθέντος απορριµµατικού φορτίου, πριν την επικάλυψη του
χώρου. Μέχρι την αποκατάσταση προτείνεται η ενδυνάµωση των
µέσων προστασίας της καθαρής ζώνης του παρακείµενου
σφαγείου και η διαρκής αποµάκρυνση από τον περιβάλλοντα
χώρο αυτού των φερτών υλικών µε µέριµνα των δηµοτικών
υπηρεσιών.


ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ – ∆ΙΚΤΥΑ ∆ΗΜΟΤΙΚΟΥ ΦΩΤΙΣΜΟΥ

Ο ∆ήµος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων καταναλώνει ~ 800.000€ για πληρωµή
τιµολογίων ηλεκτρικού ρεύµατος. Για το λόγο αυτό στην ενότητα του
προγράµµατός µας «Ενέργεια» έχουν προταθεί συγκεκριµένες δράσεις για την
περιστολή της ενεργειακής κατανάλωσης που αφορούν στον κτηριακό τοµέα
(δράσεις εξοικονόµησης ενέργειας µε κτιριακή αναβάθµιση, υποκατάσταση
καυσίµου κ.α.), ενσωµάτωσης µικρών µονάδων ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ
για την αντιστάθµιση κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας (µικρά Φ/Β στις
οροφές κτιρίων, Φ/Β και µικρές ανεµογεννήτριες στις αφαλατώσεις κ.λ.π) και
εγκατάσταση φίλτρων αντιστάθµισης άεργου ισχύος για τη διόρθωση
συντελεστή συνηµίτονου όπου αυτό είναι αναγκαίο.
Ο δηµοτικός φωτισµός αποτελεί µια από τις πιο ενεργοβόρες υποδοµές του
∆ήµου µας. Αιτία για αυτό αποτελεί η χωρίς κεντρικό σχεδιασµό
αποσπασµατική επέκταση του δικτύου δηµοτικού φωτισµού σε θέσεις που
απέχουν σηµαντικές αποστάσεις από τα όρια των οικισµών, χωρίς να
προσφέρουν ουσιαστική παροχή σε µεγάλο µέρος της κοινωνίας. Βασική
επιδίωξη της επόµενης δηµοτικής αρχής είναι οι όποιες επεκτάσεις του
δηµοτικού δικτύου ηλεκτροφωτισµού να προκύπτουν κατόπιν τεκµηριωµένου
αιτήµατος του οικείου τοπικού συµβουλίου. Επιπρόσθετα σε οδούς µε πολύ
χαµηλό κυκλοφοριακό φόρτο θα εξεταστεί η δυνατότητα χρηµατοδότησης για
την ενσωµάτωση ενεργητικών συστηµάτων ή/και παθητικών συστηµάτων µε
αισθητήρες, µε σκοπό τη µείωση κατανάλωσης ενέργειας.
95Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Στην ενότητα του προγράµµατος «Τουρισµός», αναφερθήκαµε αναλυτικά στο
σηµαντικό ρόλο που παίζει η αυθεντικότητα του τοπίου και του δοµηµένου
χώρου στην ανάδειξη της τουριστικής ταυτότητας ενός τόπου. Αναλύθηκε
επίσης η στόχευσή µας για ανάδειξη του δοµηµένου περιβάλλοντος και τον
µνηµείων πολιτιστικής κληρονοµιάς. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η
χρηµατοδότηση από το ∆ήµο εργασιών υπογειοποίησης του δικτύου διανοµής
ηλεκτρικής ενέργειας του ∆Ε∆∆ΗΕ σε επιλεγµένα τµήµατα µε µακροπρόθεσµο
στόχο την επέκταση της εν λόγω δράσεις σε όλους του παραδοσιακούς
οικισµούς και σηµεία ενδιαφέροντος µε υψηλή επισκεψιµότητα.


ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ ΚΑΙ ∆ΙΚΤΥΑ ΧΕΡΣΑΙΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ

Όπως προαναφέρθηκε στη µεθοδολογία διαχείρισης των υφιστάµενων
υποδοµών και δικτύων, ο ∆ήµος πρέπει να µεριµνά για την αποκατάσταση των
φθορών και τη διασφάλιση βατότητας και ασφαλών συνθηκών διακίνησης
στο δηµοτικό οδικό δίκτυο.
Ιδιαίτερη µνεία θα πρέπει να γίνει στο δίκτυο της αγροτικής οδοποιίας το οποίο
θα πρέπει να καταγραφεί και να αποτιµηθούν οι παρόδιες εξυπηρετούµενες
χρήσεις. Ακολούθως προτεραιότητα στη συντήρηση ή/και διάνοιξη νέας
αγροτικής οδοποιίας θα έχουν όσες οδοί παρέχουν πρόσβαση σε γεωργική γη
υψηλής παραγωγικότητας και σε ζώνες – θύλακες µεταποιητικών
δραστηριοτήτων του πρωτογενούς τοµέα όπως αυτές θα έχουν προκύψει από
τον προς ολοκλήρωση χωροταξικό σχεδιασµό.
Αναφορικά µε τη διάνοιξη δηµοτικής οδοποιίας για τη διασύνδεση οικισµών
µεταξύ τους, οικιστικών ενοτήτων µε αρχαιολογικούς χώρους ή/και ακτές
κολύµβησης θα πρέπει να ληφθεί µέριµνα ώστε:
• οι διανοίξεις να περιοριστούν στο απολύτως απαραίτητο µέγεθος
περιορίζοντας τις περιβαλλοντικές οχλήσεις,
• να συντοµεύονται οι διαδροµές µέσω ασφαλέστερου δροµολογίου,
96Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• να παρέχεται εναλλακτικό δροµολόγιο για τη διέλευση βαρέων
οχηµάτων,
• να παρέχεται η δυνατότητα εξυπηρέτησης των παρόδιων ιδιοκτητών για
την άσκηση δραστηριοτήτων του πρωτογενούς τοµέα,
• να προγραµµατιστεί ανάπτυξη υποδοµών προσέγγισης (οδοποιία
πρόσβασης και δηµοτικοί χώροι στάθµευσης σε ικανή απόσταση από
την ακτή) και προσπέλασης στην παράκτια ζώνη των προς αξιοποίηση
περιοχών,
• να διευκολύνεται η δασοπυρόσβεση.
Μεγάλος αριθµός οικισµών της Νάξου διασχίζεται από το υφιστάµενο
επαρχιακό οδικό δίκτυο. Η συγκεκριµένη κατάσταση επιφέρει αυξηµένους
κυκλοφοριακούς κινδύνους και αλλοιώνει τη µορφολογία των οικισµών,
συγκεντρώνοντας την εµπορική και τουριστική δραστηριότητα παράπλευρα
του οδικού άξονα.
Προτείνεται σε διαβούλευση µε τις τοπικές κοινωνίες η διερεύνηση της
δυνατότητας διάνοιξης παρακαµπτηρίων οδών ώστε η κυκλοφορία βαρέων
οχηµάτων να εκτρέπεται εκτός οικισµού και το παλαιό τµήµα του οδικού
δικτύου να παραµείνει λειτουργικό µε δυνατότητες περιοδικής πεζοδρόµησης
και ανάλογης διαµόρφωσης (διαπλάτυνση πεζοδροµίων, διάστρωση του
οδοστρώµατος µε κυβόλιθους, χώρος υπαιθρίων αγορών, πανηγυριών κ.λ.π.)
Στον προς ολοκλήρωση χωροταξικό σχεδιασµό θα προταθεί η θεσµοθέτηση
λατοµικών ζωνών καθώς και ζωνών εξορυκτικών δραστηριοτήτων. Ούτως θα
πρέπει να προβλεφτούν και οι απαραίτητες εργοταξιακές οδοί.
Τέλος, προτείνεται η ενίσχυση του ΚΤΕΛ Νάξου ως χερσαίου δικτύου
µεταφοράς επιβατών, µε παράλληλη εξασφάλιση της ασφαλούς καθηµερινής
µεταφοράς των µαθητών. ∆ιερεύνηση δυνατότητας επιδότησης εισιτηρίου µε
σκοπό τη συχνότερη σύνδεση της Χώρας µε τα υπόλοιπα χωριά καθώς και
των χωριών µεταξύ τους. Αυτό θα µπορούσε να επιτευχθεί και µέσω της
περεταίρω ανάπτυξης της ∆ηµοτικής συγκοινωνίας, κίνηση η οποία θα
αποσυµφορούσε το κέντρο της Χώρας και θα µείωνε την ανάγκη για µεγάλες
97Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


επιφάνειες στάθµευσης οχηµάτων. Οι εν λόγω δράσεις θα έχουν άµεση
επίδραση στη ζωή των κατοίκων και θα δηµιουργήσουν επιπλέον κίνητρο για
τους κατοίκους ώστε να κατοικούν και να επισκέπτονται συχνότερα τα χωρία.


ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ ΚΑΙ ∆ΙΚΤΥΑ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ

Στη Νάξο υπάρχει ένα κεντρικό λιµάνι που εξυπηρετεί τόσο την επιβατική όσο
και την εµπορική κίνηση. Επιπρόσθετα µικρότερες λιµενικές εγκαταστάσεις και
µεµονωµένες προβλήτες υπάρχουν σε διάφορα σηµεία της ακτογραµµής (πχ.
Αγία Άννα, Μουτσούνα), ενώ στη Χώρα της Νάξου λειτουργεί καταφύγιο
τουριστικών σκαφών και στο Καλαντό, αλιευτικό καταφύγιο. Πλην των
τελευταίων λιµενικών υποδοµών, όλες οι υπόλοιπες χρήζουν νοµιµοποίησης,
διαδικασία η οποία έχει µεν ξεκινήσει αλλά δεν έχει ολοκληρωθεί. Αδειοδοτηµένο
αλιευτικό καταφύγιο προβλέπεται στον όρµο Απόλλωνα αλλά η κατασκευή του
έχει ανασταλεί.
Στις Μικρές Κυκλάδες αδειοδοτηµένο είναι το λιµάνι της Ηρακλειάς ενώ στη
Σχοινούσα αποσκοπείται η κατασκευή νέου λιµένα για τον οποίο
αντιµετωπίζονται προβλήµατα λόγω ύπαρξης αρχαιολογικού χώρου. Τα
λιµάνια των υπολοίπων νησιών και το αλιευτικό καταφύγιο στη θέση
«Παριανός Γυαλός» Κουφονησίου, χρήζουν νοµιµοποίησης.
Κρίνεται σκόπιµη η ταχεία ολοκλήρωση της νοµιµοποίησης όλων των
υφιστάµενων λιµενικών υποδοµών, µε ιδιαίτερη έµφαση στους λιµένες Νάξου
και Κουφονησίων στα οποία κρίνεται αναγκαία η λήψη µέτρων
αποκατάστασης.
Στην ενότητα «πρωτογενής τοµέας» των προγραµµατικών θέσεων της Κίνησης
αναδείχτηκε η αναγκαιότητα δηµιουργίας µικρού ακτοπλοϊκού δικτύου
µετακίνησης προϊόντων, τουριστών και ασθενών µεταξύ των κοντινών νησιών
των Κυκλάδων, για όλη την περίοδο του έτους, εκµεταλλευόµενοι διαδηµοτικές
συνεργασίες και συνέργειες.
98Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Είναι απαραίτητη η διεκδίκηση µείωσης των εξόδων µεταφοράς από και προς
τα µεγάλα αστικά κέντρα αλλά και προς τις γειτονικές νησιωτικές (Κυκλαδίτικες)
αγορές µε ∆ηµοτική παρέµβαση (π.χ. µέσω οµαδοποίησης προϊόντων).
Παράλληλα, σύµφωνα µε τον ισχύοντα ΠΕΣ∆Α Νοτίου Αιγαίου είναι αναγκαία η
περιοδική θαλάσσια µεταφορά κοντέινερ – πρέσας που θα περιέχουν
σύµµεικτα αστικά απορρίµµατα από τις Μικρές Κυκλάδες για επεξεργασία και
διάθεση στη Νάξο. Τέλος, η λειτουργία λατοµείων µαρµάρου, σµύριδας και
λοιπών ορυκτών προϋποθέτει υποδοµές φορτοεκφόρτωσης στη λιµενική ζώνη
για την εξυπηρέτησή τους.
Συνεπώς, κρίνεται απαραίτητη η ανάπτυξη λιµένα που θα διαθέτει εµπορικό
κλάδο για την εξυπηρέτηση όλων των αναφεροµένων µεταφορών. Η
χωροθέτηση εµπορικού λιµένα και η πιθανή ή µη συσχέτισή του µε νέο
επιβατικό λιµένα στη Νάξο, θα προκύψει από την ολοκλήρωση του
χωροταξικού σχεδιασµού και τη σχετική διαβούλευση.


ΥΠΟ∆ΟΜΕΣ ΚΑΙ ∆ΙΚΤΥΑ ΕΝΑΕΡΙΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ

Στη Νάξο λειτουργεί αεροδρόµιο µε πεπερασµένες δυνατότητες υποδοχής
µεγάλων αεροσκαφών και οι Μικρές Κυκλάδες διαθέτουν ελικοδρόµια.
Πρόσφατα συζητήθηκε και η προοπτική ανάπτυξης υδατοδροµίων για την
ανάληψη πτητικού έργου µεταφοράς επιβατών.
Με µέριµνα της ΥΠΑ έχουν κινηθεί οι διαδικασίες για την επέκταση του
αεροδιαδρόµου προς Νότο ώστε το αεροδρόµιο Νάξου να δύναται να
υποστηρίξει µεγαλύτερους τύπους αεροσκαφών. Παρότι και µε τη σκοπούµενη
επέκταση δε θα παρέχεται η δυνατότητα προσέγγισης τύπου jet, η αύξηση της
µεταφορικής ικανότητας του τύπου αεροσκαφών που θα προσεγγίζουν τη
Νάξο είναι δυνατόν να επιφέρει µερική βελτίωση στις συνθήκες
αεροµεταφοράς επιβατών καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Συνεπώς, ως
προοπτική κρίνεται θετική και θα επιδιωχθεί η υλοποίησή της.

99Επιτροπή Προγράµµατος ∆ηµοτικής Κίνησης - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Επιπρόσθετη στόχευση αποτελεί ο συγχρονισµός του αεροπορικού µε το
ακτοπλοϊκό δίκτυο, ιδιαίτερα κατά τους θερινούς µήνες. Γειτονικά νησιά τα
οποία διαθέτουν διεθνή αεροδρόµια να συνδέονται καθηµερινά ακτοπλοϊκώς
µε τη Νάξο µε τέτοιο τρόπο ώστε η µετακίνηση των επιβατών να
πραγµατοποιείται οικονοµικά και σε εύλογο χρονικό διάστηµα. Η δράση αυτή
θα έχει σηµαντικότατα οφέλη για όλους τους τοµείς της διαβίωσης των
κατοίκων κυρίως λόγω της εκτιµώµενης αύξησης του τουριστικού ρεύµατος.
Στα πλαίσια της ολοκλήρωσης του χωροταξικού σχεδιασµού της Νάξου
κρίνεται σκόπιµο να συζητηθούν και να ζητηθούν προτάσεις αναφορικά µε τη
χωροθέτηση νέου διεθνούς αερολιµένα. Η σκοπιµότητα υλοποίησης ενός
τέτοιου έργου θα κριθεί στο µέλλον ανάλογα µε τη διακύµανση της ζήτησης
εντατικότερων δικτύων αεροµεταφορών.



100∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014

facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com

101∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com























ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


Ο τουρισµός αποτελεί τα τελευταία χρόνια ένα ισχυρό µοχλό ανάπτυξης
της οικονοµίας και ιδιαίτερα των νησιωτικών περιοχών, που χαρακτηρίζονται
από υψηλό περιβαλλοντικό, τοπιολογικό και πολιτισµικό απόθεµα. Παρά ταύτα
η µέχρι τώρα αντιµετώπισή του από την κεντρική εξουσία του τόπου µας, ήταν
και παραµένει ανοργάνωτη και ευκαιριακή. Ιδιαίτερα τα τελευταία δύσκολα για
τη χώρα µας χρόνια, ο τουρισµός παρουσιάζεται ως η “βαριά βιοµηχανία”
της Ελλάδας και ως η µοναδική ορατή διέξοδος από την κρίση.



102∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Αυτό έχει σαν συνέπεια να παρατηρείται µια έντονη ροπή µετάβασης
σηµαντικού τµήµατος του οικονοµικά ενεργού πληθυσµού της χώρας αλλά
και των διαθέσιµων κεφαλαίων σε τουριστικές ή συναφείς µε αυτόν
δραστηριότητες, προκαλώντας σοβαρή ανισορροπία στο εφαρµοζόµενο
αναπτυξιακό µοντέλο των νησιών και γενικότερα των παράκτιων περιοχών.
Επιπρόσθετα η σπουδή για ενίσχυση του τουρισµού στις περιοχές αυτές, έχει
οδηγήσει σε νοµοθετικές παρεµβάσεις που χαρακτηρίζονται από σηµαντική
αλλαγή φιλοσοφίας, µε πιο πρόσφατο παράδειγµα το νοµοσχέδιο για το νέο
θεσµικό πλαίσιο προστασίας του αιγιαλού και της παραλίας το οποίο δόθηκε
προς δηµόσια διαβούλευση. Είναι χαρακτηριστικό ότι η απόλυτη προστασία
που παρείχε µέχρι σήµερα ο έλληνας νοµοθέτης στον αιγιαλό και η πρόνοιά
του για ύπαρξη παραλίας επαρκούς εύρους ώστε να µην αποκόπτεται η
ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών στη θάλασσα, περνάει πλέον σε δεύτερη
µοίρα καθώς επιτρέπεται στην ιδιωτική πρωτοβουλία (και δη στους επενδυτές
του τουρισµού) να εκτελεί έργα στις συγκεκριµένες ζώνες ακόµα και σε
θαλάσσιο χώρο (σε ακτίνα 500 ή και πλέον µέτρων από την ακτή) και να
εκµεταλλεύεται ποικιλοτρόπως, αυτό που µέχρι σήµερα ήταν άβατο.
Η φιλοσοφία του νοµοθέτη µας εκτρέπει να µετατραπούµε σε Ισπανία, η οποία
έκτισε µαζικά µε τρόπο µη αναστρέψιµο τις Μεσογειακές ακτές της (Ιβηρική
ακτή), υποβαθµίζοντας βαθµιαία, αλλά τελικά οριστικά και αµετάκλητα, το
τουριστικό της προϊόν. Είναι σαφές πως κανένας οικονοµικά αποδοτικός για
τον τόπο επισκέπτης (αυτό που συνήθως αποκαλείται “ποιοτικός τουρίστας”)
δεν θα επιλέγει την Ελλάδα ως προορισµό του για να θαυµάσει µπαζωµένες
ακτές και συνθήκες µαζικού τουρισµού.
Με το µέχρι σήµερα ισχύον θεσµικό πλαίσιο, η έλλειψη συνολικού σχεδίου
τουριστικής ανάπτυξης και η µη συµµετοχή των τοπικών κοινωνιών στη
διαµόρφωσή του, οδήγησαν σε µία άναρχη εκµετάλλευση των φυσικών
πόρων των νησιών και του τοπίου τους. Βέβαια βραχυπρόθεσµα, τµήµα της
τοπικής κοινωνίας ωφελήθηκε οικονοµικά βελτιώνοντας το βιοτικό της επίπεδο
και συνεισφέροντας πόρους στην τοπική οικονοµία (λ.χ. οικοδοµή, υλικά,
συνεργεία, προσωπικό – εργαζόµενοι κ.λ.π).
103∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Μακροπρόθεσµα όµως προκάλεσε προβλήµατα που έχουν και οικονοµικό
αντίκτυπο καθώς σε πολλές περιπτώσεις από τις κατασκευές τουριστικών
καταλυµάτων και υποδοµών καταστράφηκαν φυσικοί τόποι ανυπολόγιστης
αξίας (λ.χ. στο Αλυκό της Νάξου), ενώ και το κόστος υποστήριξης των άναρχα
αναπτυσσόµενων τουριστικών υποδοµών που επωµίζονται τελικά µε
αναλογικό τρόπο οι τοπικές κοινωνίες είναι µεγάλο (για διάνοιξη επαρκούς
οδοποιίας πρόσβασης, εξασφάλιση υδροδότησης, διαχείριση λυµάτων,
αποκοµιδή και διαχείριση απορριµµάτων κ.α.)
Επιπρόσθετα η µονοδιάστατη ανάπτυξη της, µη οργανωµένης, τουριστικής
δραστηριότητας λειτούργησε σε βάρος του πρωτογενούς και δευτερογενούς
τοµέα καθιστώντας τα νησιά µας εξαρτώµενα πλήρως από κάθε λογής
εισαγωγές ακόµη και των προϊόντων που ιδιοπαράγουν και για τα οποία θα
µπορούσαν να είναι αυτάρκη.
Εκτός από την µετάλλαξη του τοπίου και την εξοµοίωση του µε συγκεκριµένα
(και εν πολλοίς µη πρωτότυπα – αν όχι εντελώς παρωχηµένα) τουριστικά
πρότυπα, η εν λόγω εκµετάλλευση στέρησε τις δυνατότητες πολύπλευρης και
βιώσιµης τουριστικής ανάπτυξης στα νησιά µας, αφαιρώντας τους πρακτικά
το συγκριτικό πλεονέκτηµα που είχαν έναντι άλλων παράκτιων Μεσογειακών
προορισµών.
Τα χαρακτηριστικά που θα πρέπει να προστατευθούν και να αναδειχθούν ώστε
να διαµορφώσουν την τοπική νησιωτική τουριστική µας ταυτότητα (branding)
είναι η ποικιλοµορφία του νησιωτικού τοπίου, η ντόπια γεωργική και
κτηνοτροφική παραγωγή (τόσο στην παραδοσιακή τους µορφή όσο και στις
νέες µορφές καλλιέργειας), ο πολιτισµός, η αρχιτεκτονική των οικισµών και η
ιστορική συνέχεια του τόπου (ανθρωπογεωγραφία, µνηµεία, έθιµα).


104∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com



1. Η κατάσταση στο ∆ήµο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων

Στη Νάξο και τις Μικρές Κυκλάδες, η ανυπαρξία πολιτικής στόχευσης (τις
τελευταίες δεκαετίες) που αφορά στην ανάπτυξη του τουρισµού και το πώς
αυτός θα ωφελήσει ουσιαστικά το σύνολο των πολιτών και την τοπική
οικονοµία, οδήγησε στην ανεξέλεγκτη δόµηση των παραλιακών ζωνών των
νησιών, στην αστικοποίηση µεγάλου µέρους της υπαίθρου, στον
υδροκεφαλισµό της Χώρας της Νάξου και στη σταδιακή εγκατάλειψη των
οικισµών της ενδοχώρας.
Αποτέλεσµα της συγκεκριµένης πολιτικής (κεντρικής και τοπικής) και της
απουσίας σαφούς τοπικού χωροταξικού σχεδιασµού (η αναγκαιότητα
ύπαρξης του οποίου αναλύεται σε άλλη ενότητα του προγράµµατός µας) είναι:
η κατασπατάληση των φυσικών πόρων των νησιών, η αλλοίωση του τοπίου,
η µετάλλαξη των καλλιεργούµενων εκτάσεων σε δυνητικά δοµηµένο
περιβάλλον, η εγκατάλειψη των παραδοσιακών και τοπικών καλλιεργειών και
η ουσιαστικά στοχευµένη πλέον µετάλλαξη του ντόπιου παραγωγικού
πληθυσµού σε πάροχους τουριστικών υπηρεσιών, αφού οι δυνατότητες
εργασίας και αξιοπρεπούς ανταµοιβής στους υπόλοιπους τοµείς της
οικονοµίας έχουν καταβαραθρωθεί.
Οι ∆ηµοτικές Αρχές του τόπου και κύρια αυτές του τέως ∆ήµου Νάξου (που
είχαν υπό τη διοικητική τους µέριµνα το µεγαλύτερο µέρος της εκµεταλλεύσιµης
παράκτιας ζώνης), δεν κατανόησαν ή δεν θέλησαν να προβούν σε άµεση
θέσπιση κανόνων χωροθέτησης και διαχρονικά µέχρι και στις µέρες µας,
αρκέστηκαν σε σπασµωδικές κινήσεις ενίσχυσης των παραπάνω πολιτικών,
απαξιώνοντας κάθε άλλη µορφή ισόρροπης τουριστικής ανάπτυξης και
υποβοηθώντας έµµεσα αυτό το άτυπο καθεστώς, προσβλέποντας πάντα σε
περιστολή του πολιτικού κόστους, σε εκλογικά οφέλη και στη συντήρηση
πελατειακών σχέσεων µε τους δηµότες – ιδιοκτήτες γης – επενδυτές. Η
διαχείριση της τοπικής εξουσίας ως όχηµα εξυπηρέτησης προσωπικών
συµφερόντων και προβολής, απέτρεψε οποιαδήποτε προσπάθεια
105∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


συγκρότησης ενός µακροπρόθεσµου και πολυσυλλεκτικού σχεδίου για την
ισόρροπη και πολύπλευρη τουριστική ανάπτυξη του τόπου προς όφελος των
τοπικών κοινωνιών.
Ο τουρισµός της Νάξου και των Μικρών Κυκλάδων σήµερα λογίζεται σχεδόν
αποκλειστικά ως παραθεριστικός τουρισµός, καθώς απευθύνεται κυρίαρχα σε
έλληνες και ξένους τουρίστες που επισκέπτονται τα νησιά µας για τις θερινές
τους διακοπές. Η τουριστική περίοδος είναι πολύ περιορισµένη (δύσκολα εκκινεί
πριν τον Απρίλιο και εκτείνεται µετά τον Οκτώβριο), ενώ η κλίµακα
αναπτυξιακής έντασης και η εποχικότητα προσδίδουν στο τουριστικό προφίλ
της Νάξου τα χαρακτηριστικά µαζικού τουρισµού αναψυχής.
Ανάµεσα στις Μικρές Κυκλάδες, πιο αναπτυγµένο τουριστικά είναι το
Κουφονήσι και λιγότερο η Ηρακλειά. Λόγω του µικρού τους µεγέθους και της
έλλειψης υποδοµών, οι Μικρές Κυκλάδες χαρακτηρίζονται από τουριστικό
υδροκεφαλισµό, µε τις περισσότερες δραστηριότητες να εντοπίζονται στους
παράκτιους οικισµούς και κοντά στο λιµάνι.

2. Τουριστικός Σχεδιασµός – Βασικοί άξονες και στόχευση

Στόχος της ∆ηµοτικής Κίνησης Πολίτες για τα Νησιά Μας είναι η κάλυψη των
αναγκών της κοινωνίας των πολιτών, δίνοντας τη δυνατότητα στο σύνολο των
δηµοτών να επωφελούνται από το τουριστικό προϊόν. Για αυτό απαιτείται
παράλληλα µε τον κατεπείγουσας προτεραιότητας χωροταξικό σχεδιασµό, να
εκπονηθεί και ένας τουριστικός σχεδιασµός.
Ο σχεδιασµός αυτός αποτελεί µία σύνθετη και ορθολογική διαδικασία,
διαδοχικών λειτουργιών και δράσεων σε όλα τα επίπεδα διοίκησης (τοπικό,
περιφερειακό και εθνικό) για την επίτευξη στόχων ή τη διασφάλιση της
ισορροπίας µεταξύ αντικρουόµενων στόχων. Η συνθετότητα του τουριστικού
σχεδιασµού, έγκειται στην κοινωνική, οικονοµική και περιβαλλοντική διάσταση
των στόχων του ως προς την ανάπτυξη του τουρισµού στο χώρο υποδοχής
και στον συγκερασµό τους µε τις επιθυµίες της τοπικής κοινωνίας.
106∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Ενδεικτικοί στόχοι ενός σχεδίου τουριστικής ανάπτυξης είναι η µεγιστοποίηση
της οικονοµικής ωφέλειας από την τουριστική δραστηριότητα, η βελτίωση της
ποιότητας ζωής των κατοίκων, η προστασία του περιβάλλοντος, η ανάπτυξη
τουριστικών υποδοµών κ.α. Συνήθως η σύγκρουση των στόχων αφορά την
µεγιστοποίηση της οικονοµικής ωφέλειας του τουρισµού µε την ταυτόχρονη
ανάγκη προστασίας των φυσικών και ανθρωπογενών πόρων ή µε την
υποβάθµιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων λόγω της τουριστικής
δραστηριότητας. Τα βασικά συστατικά στοιχεία προς καταγραφή και ανάλυση
της διαδικασίας τουριστικού σχεδιασµού, αφορούν ιεραρχικά ως προς την
σπουδαιότητα τους:
• Τους τουριστικούς πόρους της περιοχής (φυσικοί, πολιτισµικοί,
ανθρώπινοι).
• Τις τουριστικές υποδοµές και ανωδοµές της περιοχής.
• Τις παρεχόµενες τουριστικές υπηρεσίες.
• Τις ευρύτερες υποδοµές και ανωδοµές της περιοχής.
• Τις τουριστικές και ευρύτερες υποδοµές σε εθνικό και περιφερειακό
επίπεδο.
• Το υπάρχον σχέδιο µάρκετινγκ της περιοχής ή η θέση της στο ευρύτερο
σχέδιο µάρκετινγκ.
• Το υπάρχον θεσµικό πλαίσιο τουριστικής ανάπτυξης (χωροταξικός
σχεδιασµός, περιβαλλοντική πολιτική, φορείς τουριστικής ανάπτυξης,
σύστηµα τουριστικής εκπαίδευσης, επενδύσεις κ.α.).
• Μελέτες και έρευνες αγοράς σχετικά µε την τουριστική ζήτηση της
περιοχής.
• Τους ανθρώπινους πόρους (δυναµικό) της περιοχής (επίπεδο
εκπαίδευσης, επαγγελµατικής κατάρτισης κ.α.).
• Τον βαθµό επιρροής της περιοχής από υπαρκτά τουριστικά πρότυπα
(µαζικός τουρισµός αναψυχής, οικοτουρισµός κ.α.).
Ενδεικτικά, εργαλεία τουριστικού σχεδιασµού αποτελούν οι µελέτες
περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ο χωροταξικός και πολεοδοµικός σχεδιασµός,
η τουριστική φέρουσα ικανότητα ή χωρητικότητα, οι δείκτες τουριστικής
ανάπτυξης, η καθιέρωση βραβείων ποιότητας, η οίκο-σήµανση της
Ευρωπαϊκής Ένωσης (Eco-Label) κ.α.
107∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Η προσέγγιση της φέρουσας ικανότητας αφορά τις τρεις επιµέρους
διαστάσεις της: τη φυσική, την οικονοµική και την κοινωνική, καθώς η
τουριστική ανάπτυξη απορροφά φυσικούς πόρους και επιφέρει οικονοµικές
και κοινωνικές µεταβολές. Ο ποσοτικός προσδιορισµός της τουριστικής
φέρουσας ικανότητας αφορά τον καθορισµό ορισµένων ορίων απόδοσης
(output levels) της τουριστικής δραστηριότητας σε σχέση µε την πίεση των
πόρων του φυσικού και δοµηµένου περιβάλλοντος. Τα όρια απόδοσης
συνήθως αφορούν µετρήσεις της πυκνότητας τουριστών στη χρήση του
χώρου (φυσικού ή δοµηµένου), όπως για παράδειγµα αριθµός τουριστών ανά
10 τ.µ. παραλίας, ή ανά 100 τ.µ οικοδοµικής έκτασης, ή ξενοδοχειακών κλινών
ανά εκτάριο κ.λ.π. Άλλες µέθοδοι υπολογισµού της φέρουσας ικανότητας
αφορούν την ανάλυση κόστους – οφέλους όπου η αποδοτικότητα της
τουριστικής δραστηριότητας συγκρίνεται και αξιολογείται ποιοτικά και ποσοτικά
σε σχέση µε το οικονοµικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό κόστος. Η χρήση της
φέρουσας ικανότητας ως εργαλείου προσδιορισµού του µέγιστου δυνατού
επιπέδου τουριστικής ανάπτυξης µιας περιοχής, αν και συναντά σηµαντικές
πρακτικές δυσκολίες, αποτελεί εντούτοις το βασικότερο εργαλείο στον
σχεδιασµό και τη διαχείριση της τουριστικής ανάπτυξης, κυρίως σε περιοχές
ευαίσθητων οικοσυστηµάτων, περιορισµένων φυσικών πόρων και σε µικρά
νησιά, όπως η περιοχή του ∆ήµου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων.
Συνεπώς, βασική στόχευση του τουριστικού σχεδιασµού θα είναι να
παρασχεθεί η δυνατότητα ισόρροπης επέκτασης του τουρισµού σε ζώνες που
δεν εκτείνονται µόνο στις υδροκεφαλικά ανεπτυγµένες τουριστικά περιοχές
της Νάξου και των Μικρών Κυκλάδων και να συνδεθεί µε τον πρωτογενή
τοµέα και τη µεταποίηση, βοηθώντας παράλληλα στη µείωση της ανεργίας,
στη µείωση της ανασφάλιστης εργασίας και γενικότερα στην εξασφάλιση της
ευηµερίας των κατοίκων. Επιπρόσθετα αποσκοπείται η διαφοροποίηση του
µονοδιάστατου υπάρχοντος τουριστικού προτύπου (µαζικός τουρισµός
αναψυχής), µε την ενσωµάτωση σε αυτό και εναλλακτικών µορφών
τουρισµού, που θα επιφέρουν επιµήκυνση της τουριστικής περιόδου. Οι
διαθέσιµες εναλλακτικές µορφές τουρισµού συνοψίζονται κατωτέρω:
108∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• Κοινωνικός Τουρισµός: Επιδοτούµενος τουρισµός µε παροχή
κουπονιών από κρατική αρχή (Εργατική Εστία στην Ελλάδα) για τους
πολίτες χαµηλών εισοδηµάτων προκειµένου να πραγµατοποιήσουν
τουριστικό ταξίδι. Στην Ελλάδα τα συµβεβληµένα µε σύµβαση
καταλύµατα αποπληρώνονται από την Εργατική Εστία µε κατάθεση των
συγκεντρωθέντων κουπονιών.
• Τουρισµός τρίτης ηλικίας: Τουρισµός των απόµαχων της εργασίας, ο
οποίος έχει το πλεονέκτηµα να εκτείνεται σε µεγάλο µέρος του έτους (και
εκτός θέρους) και δύναται να συνδυαστεί και µε άλλες µορφές
τουρισµού όπως ο Ιαµατικός τουρισµός. Υπό προϋποθέσεις µπορεί να
αποτελέσει επιδοτούµενη µορφή τουρισµού µε παροχή κουπονιών από
κρατική αρχή (π.χ. µέσω των ΚΑΠΗ στην Ελλάδα).
• Επαγγελµατικός τουρισµός: Τουρισµός µε κυρίαρχο κίνητρο
επαγγελµατικούς λόγους µε πιθανό συνδυασµό αναψυχής ή άλλων
τουριστικών δραστηριοτήτων. Οι κυριότερες µορφές επαγγελµατικού
τουρισµού αφορούν:
o Συνεδριακός τουρισµός: Τουρισµός µε κυρίαρχο κίνητρο τη
διεξαγωγή και παρακολούθηση συνεδρίου µε συνδυασµό
αναψυχής.
o Εκθεσιακός τουρισµός: Τουρισµός µε κυρίαρχο κίνητρο την
διεξαγωγή και παρακολούθηση εκθέσεων µε συνδυασµό
αναψυχής.
o Τουρισµός κινήτρων: Επιβράβευση εργασιακής επιτυχίας και
συµπεριφοράς συνήθως µεσαίων και υψηλόβαθµων στελεχών
επιχειρήσεων µε δωρεάν παροχή τουριστικού ταξιδίου υψηλής
ποιοτικής στάθµης.
• Αγροτουρισµός (διάφορες µορφές): Η τουριστική δραστηριότητα που
αναπτύσσεται σε χώρο µη αστικό από τους ασχολούµενους στην
γεωργία, σε µικρές µονάδες οικογενειακής ή συνεταιριστικής µορφής, µε
στόχο τη δηµιουργία συµπληρωµατικού εισοδήµατος στον τοπικό
πληθυσµό από την ενοικίαση καταλύµατος στους τουρίστες και από
την τροφοδοσία τους µε προϊόντα τοπικής παραγωγής καθώς επίσης
και προϊόντα συναφών δραστηριοτήτων (χειροτεχνίας-οικοτεχνίας
109∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


επιτοπίως παραγόµενων. Η συνεχής επαφή µε τη φύση µε ποικίλες
συνδυαστικές δραστηριότητες, την τοπική κουλτούρα διά της
διαπροσωπικής επικοινωνίας µε τους ντόπιους, η ενεργή συµµετοχή στη
ζωή της τοπικής κοινωνίας, τα έθιµα και τις πολιτιστικές εκδηλώσεις
κατά τη διάρκεια διαµονής των τουριστών, η χρήση οικολογικών και
παραδοσιακών µεθόδων παραγωγής και λειτουργίας, ολοκληρώνουν
τη φιλοσοφία του σύγχρονου αγροτουρισµού.

• Οικοτουρισµός: Τουρισµός παρατήρησης χλωρίδας και πανίδας σε
εθνικά πάρκα, δρυµούς ή τοπία µε πλούσια βιοποικιλότητα. Συνδυάζεται
µε παρεµφερείς µορφές τουρισµού όπως ο Φυσιολατρικός, ο
Περιηγητικός και ο Τουρισµός Υγείας και Φυσικής Ζωής.
• Αθλητικός τουρισµός: σχετίζεται συνήθως µε τη συµµετοχή ή την
παρακολούθηση αθλητικών δρώµενων και µπορεί να συνδυαστεί υπό
προϋποθέσεις µε τις ακόλουθες µορφές:
o Τουρισµός περιπέτειας: Τουρισµός µε ειδικό κίνητρο τη δράση και
τον κίνδυνο στη φύση, µε κυριότερες δραστηριότητες την
εξερεύνηση και προσπέλαση δύσβατων περιοχών, τον τουρισµό
ασκήσεων επιβίωσης, το κυνήγι, την ορειβασία, την ορεινή
πεζοπορία (trekking), τη διάσχιση φαραγγιών (canyoning), τον
προσανατολισµό (orienteering), τα ακραία αθλήµατα (extreme
sports) κ.λ.π.
o Θαλάσσιος τουρισµός (διάφορες µορφές): Τουρισµός µε
κίνητρο τις δραστηριότητες που αφορούν τη θάλασσα και τον
ευρύτερο θαλάσσιο χώρο µιας περιοχής µε κυριότερες µορφές
την κρουαζιέρα και την ιστιοπλοΐα (yachting). Κατά πολλούς στο
θαλάσσιο τουρισµό εντάσσονται και τα θαλάσσια σπορ
(θαλάσσιο σκι, ιστιοσανίδα, τζετ σκι κλπ) διαχωρίζοντας τα από
τα υπόλοιπα σπορ του αθλητικού τουρισµού και επίσης λοιπές
θαλάσσιες δραστηριότητες όπως η κατάδυση, το ψάρεµα κ.λ.π.
110∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• Πολιτιστικός τουρισµός: σχετίζεται µε την οργανωµένη επίσκεψη,
ξενάγηση σε αρχαιολογικούς χώρους, τόπους και µνηµεία καθώς και µε
την παρακολούθηση περιοδικών – τακτικών πολιτιστικών εκδηλώσεων.
Είναι δυνατόν να συνδυαστεί µε άλλες µορφές όπως ο Θρησκευτικός, ο
Εκπαιδευτικός, και ο Θεµατικός τουρισµός.

Οι βασικές αρχές του προγράµµατός µας για τον τουρισµό περιλαµβάνουν:
1. Την εκπόνηση ενός σχεδιασµού ισόρροπης τουριστικής ανάπτυξης,
κατανεµηµένης ισότιµα σε όλη την επικράτεια του ∆ήµου και ανατροπή
του ήδη υπάρχοντος προτύπου του µαζικού τουρισµού αναψυχής µε
σεβασµό στην κλίµακα και τη φέρουσα ικανότητα κάθε τόπου.
2. Την ανάδειξη των Μικρών Κυκλάδων ως αξιόλογων τουριστικών
προορισµών και ως αυτόνοµες οντότητες µε ιδιαίτερα χαρακτηριστικά
(και όχι ως δορυφόρων της Νάξου) σε σύζευξη και σε συνεργασία µε
άλλα ανάλογων δυνατοτήτων νησιά του Αιγαίου.
3. Την επιµήκυνση της τουριστικής περιόδου που δύναται να επιτευχθεί µε
την ενσωµάτωση κάποιων εκ των εναλλακτικών µορφών τουρισµού
που προαναφέρθηκαν.
4. Τη σύνδεση του τουρισµού µε την τοπική παραγωγή ώστε να δύναται
να ενσωµατωθούν στο τουριστικό µας µοντέλο ειδικές µορφές
τουρισµού και να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί.
5. Την προβολή του πολιτισµού του τόπου µας και τη διαφύλαξή του.
6. Την προστασία και ανάδειξη τόσο του δοµηµένου όσο και του φυσικού
νησιωτικού τοπίου.
7. Τη σύζευξη του τουριστικού προϊόντος µε τις απαραίτητες υποδοµές και
δίκτυα, ώστε να είναι εφικτή η υλοποίηση της στόχευσης που έχει τεθεί
διά των παραπάνω αναφεροµένων αρχών.
8. Τη διαµόρφωση και καθιέρωση της τουριστικής ταυτότητας “brand
name” των νησιών του ∆ήµου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων που θα
βασίζεται στην ιδιαίτερα υψηλή αισθητική, πολιτιστική, ιστορική αξία, το
παραγωγικό δυναµικό τους και το φυσικό τους κάλλος.
111∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


9. Την εκµετάλλευση όλων των δυνατοτήτων που παρέχει η σύγχρονη
τεχνολογία της πληροφορικής και των επικοινωνιών και τα µέσα
κοινωνικής δικτύωσης, για την επίτευξη της µεγαλύτερης δυνατής
διάχυσης της πληροφορίας που σχετίζεται µε το τουριστικό µας προϊόν
και τις δραστηριότητες που αναπτύσσονται γύρω από αυτό.
10. Την τακτική παρουσία σε εγχώριες και διεθνείς εκθέσεις τουριστικής
προβολής αλλά και γαστρονοµίας.


3. Οι Προτάσεις µας
Επειδή το τουριστικό προϊόν ενός τόπου δεν αναδεικνύεται αποκλειστικά και
µόνο από τις τουριστικές δραστηριότητες και υποδοµές που διαθέτει, αλλά και
από την ποιότητα ζωής που απολαµβάνουν οι κάτοικοί του, οι προτάσεις µας
δεν περιορίζονται µόνο στις παραµέτρους αναβάθµισης των διαθέσιµων
τουριστικών υποδοµών αλλά επεκτείνονται σε ζητήµατα που βελτιώνουν την
καθηµερινότητα του πολίτη.
Έτσι:
Για την ανατροπή του επικρατούντος προτύπου µονοµερούς τουριστικής
ανάπτυξης της παράκτιας ζώνης της Ν∆ Νάξου ως περιοχής µαζικού
τουρισµού, προτείνεται:

• Η ένταξη όλων των εν δυνάµει αξιοποιήσιµων τουριστικά ακτών των
νησιών µας στο Πρόγραµµα Παρακολούθησης Ποιότητας των
Υδάτων Κολύµβησης της Ειδικής Γραµµατείας Υδάτων του Υ.ΠΕ.Κ.Α
και διαρκής ενηµέρωση των ενδιαφεροµένων µέσω δελτίων τύπου
αλλά και της ιστοσελίδας του ∆ήµου για τα αποτελέσµατα των
ποιοτικών χαρακτηριστικών των υδάτων κολύµβησης.
• Ο προγραµµατισµός για ανάπτυξη υποδοµών προσέγγισης
(οδοποιία πρόσβασης και δηµοτικοί χώροι στάθµευσης σε ικανή
απόσταση από την ακτή) και προσπέλασης στην παράκτια ζώνη των
προς αξιοποίηση περιοχών (πεζόδροµοι, δηµοτικές τουαλέτες κ.α.).
112∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• Η πρόνοια για παρεµφερείς ενέργειες ανάπτυξης των δηµοτικών
υποδοµών για την ανακούφιση των υφιστάµενων πιέσεων στις
περιοχές που αναπτύσσονται ήδη τουριστικές χρήσεις.
• Η διαφύλαξη του δηµόσιου χαρακτήρα των παράκτιων ζωνών µε
παράλληλη ορθολογική εκµετάλλευσή τους, επιβάλλοντας
συγκεκριµένους σαφείς όρους κατά την έκδοση αδειών
παραχώρησης παραλίας στις όµορες και λοιπές επιχειρήσεις.
• Η προστασία των φυσικών οικοτόπων και οικοσυστηµάτων µε την
τοποθέτηση κατάλληλης ενηµερωτικής και αποτρεπτικής σήµανσης
και την εγκατάσταση προστατευτικών µέσων αποτροπής
πρόσβασης.
• Η ενδυνάµωση των δυνατοτήτων ανάπτυξης οικοτουρισµού,
φυσιολατρικού και περιηγητικού τουρισµού καθώς και τουρισµού
υγείας και φυσικής ζωής, µέσω της καταγραφής και ανάδειξης των
µονοπατιών της ενδοχώρας καθώς και των σηµείων ιδιαιτέρου
φυσικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος που είναι προσβάσιµα
διαµέσω των µονοπατιών αυτών. Η ανάδειξη προτείνεται να γίνει µέσω
χαρτογράφησης και ανάρτησης των µονοπατιών και των σηµείων
ενδιαφέροντος, στην ιστοσελίδα του δήµου, σε διάφορους
ηλεκτρονικούς τουριστικούς οδηγούς και σε ειδική εφαρµογή
(application) για χρήση σε έξυπνα τηλέφωνα.
• Η ανάδειξη των δραστηριοτήτων του πρωτογενούς τοµέα και της
µεταποίησης στην ενδοχώρα της Νάξου (κτηνοτροφία, αγροτική
παραγωγή, εξόρυξη, µεταποίηση προϊόντων) ως στοιχείων της
ζώσας πολιτιστικής κληρονοµιάς του τόπου µας και ως σηµαντικών
προορισµών τουριστικού ενδιαφέροντος. Ενδυνάµωση των
δυνατοτήτων ανάπτυξης αγροτουρισµού και πολιτιστικού
τουρισµού. Η ανάδειξη προτείνεται να γίνει µέσω των µέσων που
αναπτύχθηκαν ανωτέρω.
• Η ανάπτυξη ειδικής εφαρµογής (application) για χρήση σε έξυπνα
τηλέφωνα και υπολογιστές, σε συνεργασία µε εξειδικευµένους
επιστήµονες πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, που θα αναδεικνύει
113∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


τα προαναφερόµενα σηµεία ενδιαφέροντος και τις διαδροµές,
παρέχοντας στο χρήστη πληροφορίες αναφορικά µε τη διαδροµή και
τα χαρακτηριστικά κάθε σηµείου (µνηµεία, εκκλησίες, φυσικά τοπία,
µονάδες πρωτογενούς παραγωγής, µεταποίησης κ.λ.π.). Η εφαρµογή
θα είναι δυναµική και θα εµπλουτίζεται διαρκώς µε καινούργια
στοιχεία.
Ειδικότερα, για την ανάδειξη του τουριστικού προϊόντος των Μικρών
Κυκλάδων, λαµβάνοντας υπόψη αφενός την πεπερασµένη τουριστική
φέρουσα ικανότητά τους και αφετέρου τις ιδιαιτερότητες ενός εκάστου εξ
αυτών των νησιών, προτείνουµε:

• Τη ρύθµιση της οικιστικής ανάπτυξης και τη βελτίωση του δοµηµένου
περιβάλλοντος ενός εκάστου εξ αυτών, βάσει του χωροταξικού
σχεδιασµού που αποτελεί προτεραιότητα να ολοκληρωθεί για κάθε
ένα από τα νησιά µας.
• Τη διαφύλαξη της µικρής κλίµακας και της µοναδικότητας των
παραγωγικών δραστηριοτήτων (κτηνοτροφία, γεωργία, αλιεία) κάθε
νησιού, µε έµφαση στην ανάδειξη των τοπικών προϊόντων κάθε ενός
εξ αυτών (π.χ. παραγωγής φάβας στη Σχοινούσα, αλιεύµατα
Κουφονησίων και Ηρακλειάς, κ.λ.π).
• Την ενδυνάµωση των δυνατοτήτων ανάπτυξης ειδικών µορφών
τουρισµού όπως ο θαλάσσιος καταδυτικός τουρισµός, ο αλιευτικός
τουρισµός, ο οικοτουρισµός, ο φυσιολατρικός και περιηγητικός
τουρισµός, µέσω της καταγραφής και ανάδειξης των µονοπατιών
κάθε νησιού καθώς και των σηµείων ιδιαιτέρου θαλάσσιου, φυσικού
και πολιτιστικού ενδιαφέροντος. Η ανάδειξη θα γίνει µε τα
προαναφερόµενα µέσα (ανάρτηση σε ιστοσελίδες και ανάπτυξη
ειδικής εφαρµογής για κινητά και υπολογιστές).
• Την ενσωµάτωση των Μικρών Κυκλάδων σε ένα δίκτυο ανάδειξής τους
ως διακριτού τουριστικού προορισµού σε συνεργασία µε νησιά
αντιστοίχου µεγέθους και χαρακτηριστικών άλλων ελληνικών και
µεσογειακών περιοχών µε σκοπό τη συνολική στήριξη και προβολή
114∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


τους (λ.χ. για ναυταθλητικό τουρισµό). Για το σκοπό αυτό είναι
απαραίτητη η διεκδίκηση εξασφάλισης ακτοπλοϊκής διασύνδεσης
τόσο µεταξύ τους, όσο και µε τη Νάξο αλλά και τα λοιπά νησιά της
περιοχής των Κυκλάδων που διαθέτουν διεθνές αεροδρόµιο.
Αναλυτικότερη περιγραφή περιλαµβάνεται κατωτέρω στην
υποενότητα των µεταφορών.
Όπως προαναφέρθηκε, για να επιτευχθεί η πολυπόθητη επιµήκυνση της
τουριστικής περιόδου, θα χρειαστεί να στραφούµε στοχευµένα σε εναλλακτικές
µορφές τουρισµού, όπως ο αγροτουρισµός, ο οικολογικός τουρισµός, ο
ορεινός (τουρισµός βουνού), ο περιηγητικός, ο πολιτιστικός, ο τουρισµός
άθλησης και ψυχαγωγίας, ο εκπαιδευτικός τουρισµός κ.α. Προς την
κατεύθυνση αυτή προτείνεται:
• Η ενδυνάµωση – ενίσχυση των δράσεων προβολής της ενδοχώρας της
Νάξου (οι οποίες αναφέρθηκαν ανωτέρω), µε έµφαση στους οικισµούς
και στις παραγωγικές δραστηριότητές τους. Ένα νησί µε πλούσια
κτηνοτροφία και γεωργία όπως η Νάξος, αποτελεί ιδανικό προορισµό
για όσους επιθυµούν να βρίσκονται κοντά στη φύση και στους
παραγωγούς που είναι ακόµα δεµένοι µε τη γη και τις τοπικές
παραδόσεις (αγροτουρισµός, οικοτουρισµός, φυσιολατρικός
τουρισµός). Για τη σύζευξη της πρωτογενούς παραγωγής µε τον
τουρισµό θα απαιτηθεί η καταγραφή των µονάδων που αφορούν σε:
o Αµπελουργία – οινοποιία (τρύγος, κρασί, ρακιτζό και ρακί).
o Ελιές, ελαιοτριβείο, ελαιόλαδο.
o Γάλα, µεταποίηση γαλακτοκοµικών προϊόντων, τυροκόµηση.
o Μελισσοκοµία.
o Αγροκτήµατα µε κηπευτικά, δενδρώνες και εναλλακτικές καλλιέργειες
(αλόη, αρωµατικά φυτά, βότανα).
o Αλιευτικά σκάφη και υποδοµές (Καλαντός, Παριανός Κουφονησίου).
Ακολούθως, όλα τα σηµεία ενδιαφέροντος που θα εντοπιστούν (και
αφού φυσικά ληφθεί η σύµφωνη γνώµη των παραγωγών – ιδιοκτητών
τους), θα οµαδοποιηθούν και θα σηµανθούν αναλόγως ως
επισκέψιµοι χώροι στους θεµατικούς τουριστικούς οδηγούς που θα
αναπτυχθούν (και περιγράφηκαν ανωτέρω).
115∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• Η Νάξος διαθέτει ένα υπέροχο συνεδριακό κέντρο που στεγάζεται στη
Σχολή Ουρσουλινών στο Κάστρο της Χώρας, το οποίο µπορεί να
λειτουργήσει ως κέντρο φιλοξενίας συνεδρίων για την ανάπτυξη του
συνεδριακού τουρισµού. Έτσι µε την κατάλληλη δυναµική καθοδήγηση
του ∆ήµου και συνεργασία µε τα τοπικά καταλύµατα και τις επιχειρήσεις
µαζικής εστίασης, είναι δυνατή η διοργάνωση συνεδρίων καθ’ όλη τη
διάρκεια του χρόνου σε τοµείς όπως η ιατρική, η εφαρµοσµένη έρευνα
στη φυσική, οι κατασκευές, η πολιτιστική κληρονοµιά κ.λ.π.
• Ο εκπαιδευτικός τουρισµός (ως υποενότητα του πολιτιστικού
τουρισµού) θεωρείται µία από τις σηµαντικότερες αναπτυσσόµενες
τουριστικές αγορές και µπορεί να προσφέρει σηµαντικά οφέλη σε µια
περιοχή µε πλούσια πολιτιστικά στοιχεία όπως η Νάξος, τα οποία είναι
δυνατόν να αποτελέσουν πόλο έλξης για εκπαιδευτικό / µαθητικό
τουρισµό σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Έτσι, µε επίκεντρο τη Σχολή
Ουρσουλινών και πολλά περιφερειακά κέντρα όπως το Βυζαντινό
Πάρκο Τραγαίας, τις εγκαταστάσεις του ΤΕΛ/ΕΠΑΛ ΦΙλοτίου κ.α, είναι
δυνατόν να περιληφθούν στο τουριστικό µας προϊόν εαρινές,
φθινοπωρινές ή ακόµα και χειµερινές δράσεις ανάπτυξης:
o Εκπαιδευτικών προγραµµάτων για φοιτητές πανεπιστηµίων και
κολεγίων.
o Προγραµµάτων εκπαιδευτικού και πολιτιστικού περιεχοµένου για
εκδροµές σχολείων και πανεπιστηµίων από την Ελλάδα και το
εξωτερικό.
o Προγραµµάτων εκπαίδευσης και γνωριµίας µε την Ελληνική και
ιδιαίτερα την Κυκλαδίτικη πολιτιστική κληρονοµιά.
o Προγραµµάτων εκµάθησης της Ελληνικής γλώσσας.
• Ο Κοινωνικός Τουρισµός είναι δυνατόν να συνεισφέρει έσοδα σε
περιόδους µε µειωµένη τουριστική κίνηση (λ.χ. την άνοιξη και το
φθινόπωρο). Πρόκειται για µορφή τουρισµού που έχει ήδη ενσωµατωθεί
από κάποιες τουριστικές επιχειρήσεις στη Νάξο και για ένα θεσµό
έµπρακτης επίδειξης κοινωνικής αλληλεγγύης προς οικονοµικά
χειµαζόµενους συµπολίτες µας, µε περιορισµένες δυνατότητες λόγω
κρίσης. Για το λόγο αυτό και υπό τις παρούσες συνθήκες, ο ∆ήµος
επιβάλλεται να αναλάβει πρωτοβουλίες σε συνεργασία µε τις τοπικές
116∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Ενώσεις Ξενοδόχων, Ενοικιαζοµένων ∆ωµατίων, Επιχειρήσεων Μαζικής
Εστίας, ώστε ο θεσµός αυτός να στηριχθεί µε προσφορές χαµηλών
τιµών στους δικαιούχους του Οργανισµού Εργατικής Εστίας.
• Ο τουρισµός της τρίτης ηλικίας δεν είναι ασυσχέτιστος µε το τουριστικό
προφίλ της Νάξου, καθώς από τις αρχές της δεκαετίας του 80 είχε
αναπτυχθεί µια φυσιογνωµία που έρεπε περισσότερο προς τον
οικογενειακό τουρισµό και λιγότερο προς τον µαζικό τουρισµό µε
επίκεντρο τη νυχτερινή διασκέδαση (σε αντίθεση µε γειτονικά νησιά
όπως η Μύκονος, η Πάρος και η Ίος). Λαµβάνοντας υπόψη αφενός ότι
οι απόµαχοι της εργασίας έχουν τη δυνατότητα να απολαµβάνουν τις
διακοπές τους όλη την περίοδο του έτους και αφετέρου ότι η
συγκεκριµένη µορφή τουρισµού δύναται να συνδυαστεί και µε άλλες
εναλλακτικές µορφές τουρισµού όπως ο Ιαµατικός τουρισµός, κρίνεται
σκόπιµο να εξεταστεί ως µια καλή εναλλακτική δυνατότητα επιµήκυνσης
της τουριστικής περιόδου. Απαραίτητη προϋπόθεση για την
προσέλκυση τέτοιου τουριστικού ρεύµατος (και ειδικά από τις
Ευρωπαϊκές και λοιπές ανεπτυγµένες χώρες) στα νησιά µας, είναι η
επαρκής στελέχωση και πλήρης επιχειρησιακή λειτουργία του Γενικού
Νοσοκοµείου - Κ.Υ. Νάξου, καθώς είναι σύνηθες άνθρωποι µεγάλης
ηλικίας να θέτουν ως προαπαιτούµενο για µία τέτοιου είδους µετακίνηση
την υγειονοµική τους ασφάλεια. Στα οφέλη από την πλήρη λειτουργία
του Νοσοκοµείου µπορεί να συνυπολογιστεί και η (µε πρωτοβουλία του
∆ήµου) πρόσκληση νεφροπαθών παραθεριστών, οι οποίοι παράλληλα
µε τις διακοπές τους στο νησί, κατά τη διαµονή τους θα έχουν τη
δυνατότητα να κάνουν την απαραίτητη για την επιβίωσή τους
αιµοκάθαρση. Έτσι και κοινωνικό έργο θα προσφέρεται και δεν θα
κάθονται ανεκµετάλλευτες οι διαθέσιµες µονάδες τεχνητού νεφρού (που
µέχρι σήµερα σαπίζουν στα κουτιά τους) και θα συγκεντρώνονται
έσοδα (ουσιαστικά συνάλλαγµα) απαραίτητα για τη στήριξη της
λειτουργίας του Νοσοκοµείου.

117∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• Ο Αθλητικός Τουρισµός είναι µια ειδική µορφή ποιοτικού τουρισµού η
οποία παρέχει τη δυνατότητα να στραφούµε σε µία τεράστια δυναµική
αγορά αλλά και ταυτόχρονα να επιφέρουµε προστιθέµενη αξία στο
τουριστικό µας προϊόν µέσω της διαφοροποίησης και της αναβάθµισης
του. Το σύµπλεγµα των νησιών µας αποτελεί ήδη διακεκριµένο
προορισµό για πλήθος θαλάσσιων σπορ, περισσότερο λόγω των
φυσικών χαρακτηριστικών τους και της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και
λιγότερο εξαιτίας στοχευµένων δράσεων για ανάδειξη και οργάνωση
τέτοιων δραστηριοτήτων. Στο πλαίσιο της προσπάθειας επέκτασης της
τουριστικής περιόδου και προσέλκυσης ρεύµατος αθλητών και θεατών
σε διάφορες “νεκρές” τουριστικά περιόδους του έτους, προτείνονται
αµιγώς ∆ηµοτικές δράσεις:


o Μέριµνας για την αξιοποίηση των υφιστάµενων και προς ανάπτυξη
∆ηµοτικών αθλητικών υποδοµών µε τη διεκδίκηση διοργάνωσης
σηµαντικών αθλητικών γεγονότων τοπικής και υπερτοπικής
σηµασίας (λ.χ. ενδοκυκλαδικοί αγώνες µπάσκετ, βόλεϋ κ.λ.π,
Αιγαιοπελαγίτικοι αγώνες στίβου, κ.α.).
o Μέριµνας για τη θεσµοθέτηση διοργάνωσης υπερτοπικής
εµβέλειας αγώνων ποδηλάτου, ανωµάλου δρόµου, δίαθλου και
τρίαθλου (αγώνων που ήδη διοργανώνονται στη Νάξο µε
αξιοσηµείωτη συµµετοχή και επιτυχία) και προσπάθεια για
αναγνώριση των αγώνων αυτών από τις οικείες οµοσπονδίες και
ενσωµάτωσή τους στα επίσηµα καλεντάρια.
o ∆ηµιουργίας των αναγκαίων υποδοµών για την άθληση και τη
φιλοξενία αθλητών, που αφενός θα εξυπηρετούν τις ανάγκες του
σκοπούµενου ναυταθλητικού οµίλου και αφετέρου θα στοχεύουν
στην αναγνώριση της Νάξου ως ναυταθλητικού προπονητικού
κέντρου.
o Εκµετάλλευσης του συγκριτικού πλεονεκτήµατος της Νάξου στα
θαλάσσια σπορ (µε αιχµές του δόρατος την ιστιοσανίδα και την
ιστιοπλοΐα), µε τη διεκδίκηση διοργάνωσης σηµαντικών διεθνών
και ελληνικών γεγονότων, όπως παγκόσµια η ευρωπαϊκά
πρωταθλήµατα ιστιοσανίδας.



118∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


o Αναγνώρισης, σήµανσης και αξιοποίησης των διαθέσιµων
σηµείων - θέσεων ως καταδυτικών προορισµών. Ενδεικτικά και ουχί
περιοριστικά αναφέρονται οι θέσεις:
Ναυάγιο Μαριάννα – Νάξος.
Αεροσκάφος Arado – Ηρακλειά.
Φωκοσπηλιά – ∆ονούσα.
Όπως έχει ήδη αναφερθεί, η ενσωµάτωση της τοπικής πρωτογενούς και
δευτερογενούς παραγωγής στο τουριστικό µας προφίλ αποτελεί σαφή και
αδιαπραγµάτευτη στόχευσή µας. Μια τέτοια διασύνδεση θα είναι επωφελής και
για τις δύο πλευρές, καθώς θα αποδώσει αναγνωρίσιµη προστιθέµενη αξία
στις τουριστικές επιχειρήσεις ενώ παράλληλα θα µεταφέρει έσοδα και
κατανάλωση (άρα σοβαρό κίνητρο) στους παραγωγούς των νησιών µας για
τη διατήρηση των δραστηριοτήτων τους. Τόσο η Νάξος όσο και τα νησιά των
Μικρών Κυκλάδων διαθέτουν τοπικά προϊόντα υψηλής ποιότητας (όπως τυριά,
κρέατα, οπωροκηπευτικά, µέλι, φάβα, βρώσιµες ελιές, λάδι, αλιεύµατα, κρασί,
ρακί, κίτρο, κ.λ.π.) που σε συνδυασµό µε τις τοπικές διατροφικές συνήθειες και
τις παραδοσιακές συνταγές, δύνανται να καταστήσουν το νησιωτικό µας ∆ήµο
ως ένα προορισµό υψηλού γαστρονοµικού ενδιαφέροντος στη συνείδηση των
εγχώριων και αλλοδαπών τουριστών. Για την ανάδειξη του γαστρονοµικού
προφίλ των νησιών µας προτείνονται οι ακόλουθες δράσεις οι οποίες
απαιτούν τη συνεργασία παραγωγών, επιχειρηµατιών που ασχολούνται άµεσα
ή έµµεσα µε τον τουρισµό και ∆ήµου:
• Καταγραφή των τοπικών προϊόντων και ανάδειξη της διατροφικής τους
αξίας καθώς και της µεθοδολογίας παραγωγής τους (σύζευξη µε
συγκεκριµένες δράσεις που προτείνονται στην ενότητα του
πρωτογενούς τοµέα).
• Καταγραφή των παραδοσιακών συνταγών που υλοποιούνται µε τη
χρήση των τοπικών προϊόντων.
• Ανάδειξη – διαφήµιση των προϊόντων και των παραδοσιακών
εδεσµάτων στην ιστοσελίδα του ∆ήµου καθώς και σε ξένους και
ελληνικούς ιστοτόπους και περιοδικά γαστρονοµικού ενδιαφέροντος.
• Περιοδική φιλοξενία Ναξίων, Ελλήνων και ξένων ειδικών (chef) τόσο σε
γαστρονοµικές εκδηλώσεις στη Νάξο, όσο και κατά τη συµµετοχή του
119∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


∆ήµου σε εκθέσεις τουριστικής προβολής και γαστρονοµίας για την
παρουσίαση των προϊόντων και των συνταγών.
• Ετήσια διοργάνωση (θερινού) φεστιβάλ γαστρονοµίας και
γευσιγνωσίας σε διαφορετικό κάθε έτος οικισµό της Νάξου (και των
Μικρών Κυκλάδων), το οποίο είναι δυνατόν να συµπεριλαµβάνει και
θεµατικούς διαγωνισµούς γαστρονοµίας.
• Στοχευµένη εισροή των τοπικών προϊόντων στην τουριστική αγορά, µε
τη θεσµοθέτηση λ.χ. Ναξιακού πρωϊνού στα ξενοδοχεία, σήµανση των
ντόπιων υλικών παρασκευής κάθε πιάτου στους καταλόγους των
επιχειρήσεων µαζικής εστίασης κ.λ.π.
• Υιοθέτηση – καθιέρωση χορήγησης τοπικών πιστοποιητικών (του
τύπου Naxos-Cert) στις επιχειρήσεις που έχουν ενσωµατώσει τη
συγκεκριµένη στόχευση στην πολιτική τους και φυσικά τηρούν τις
ισχύουσες προδιαγραφές για υγιεινή και ασφάλεια των εγκαταστάσεων
τους. Η συγκεκριµένη δράση περιλαµβάνει:

o Καταγραφή των ανεξάρτητων παραγωγών, αγροκτηµάτων,
κτηνοτροφικών µονάδων, µεταποιητικών µονάδων,
αγροτοτουριστικών µονάδων, καταλυµάτων, επιχειρήσεων µαζικής
εστίασης – υγειονοµικού ενδιαφέροντος κ.λ.π, που εντάσσονται στη
συγκεκριµένη δράση.
o Χορήγηση από την τουριστική επιτροπή του ∆ήµου, του τοπικού
πιστοποιητικού (Naxos-cert) στους συµµετέχοντες, το οποίο
πιστοποιεί τη συνεργασία των εµπλεκοµένων επιχειρήσεων και
παραγωγών και την ενεργό συµµέτοχη τους στη διαδικασία
ανάδειξης της εντοπιότητας.
o Προώθηση (ηλεκτρονική διαφήµιση) των πιστοποιηµένων
επιχειρήσεων και παραγωγών από το ∆ήµο µέσω των ιστοσελίδων
του και µέσω της συµµετοχής του σε εγχώριες και διεθνείς εκθέσεις.
o ∆ιαρκής ενηµέρωση των επαγγελµατιών των νησιών για τη
συγκεκριµένη δράση και διεξαγωγή σεµιναρίων σε συνεργασία µε
τους επαγγελµατικούς τους φορείς, µε σκοπό τη διεύρυνση και την
εφαρµογή της από µεγάλο ποσοστό επαγγελµατιών.


120∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Στις βασικές αρχές του τουριστικού αναπτυξιακού µας προγράµµατος
συγκαταλέγονται η προβολή και διαφύλαξη του πολιτισµού του τόπου µας
καθώς και η προστασία και ανάδειξη τόσο του δοµηµένου όσο και του
φυσικού νησιωτικού τοπίου. Στο πλαίσιο αυτό προτείνονται δράσεις που
σχετίζονται µε:
• Την ανάδειξη των βυζαντινών µνηµείων, των ιστορικών τόπων και των
αρχαιολογικών χώρων των νησιών µας και η λήψη µέριµνας σε
συνεργασία µε τις αρµόδιες εφορείες του Υπουργείου Πολιτισµού για
την εξασφάλιση της δυνατότητας να είναι επισκέψιµα όλο το χρόνο.
∆ηµιουργία δικτύου σηµαντικών µνηµείων που θα είναι ανοιχτά για το
κοινό και έγκαιρη ανάρτηση του ηµερολογιακού και ωρολόγιου
προγράµµατος στο οποίο αυτά θα είναι επισκέψιµα. Ο ∆ήµος θα πρέπει
να εξετάσει τη δυνατότητα κάλυψης µέρους των εξόδων φύλαξης των
χώρων αυτών, µέσω πόρων που θα διαθέσει η Κοινωφελής Επιχείρηση
ή το οικείο Νοµικό Πρόσωπο Πολιτισµού. Η διασφάλιση της
επισκεψιµότητας των στοιχείων της πολιτιστικής µας κληρονοµιάς είναι
µια αναγκαιότητα που δεν σχετίζεται µόνο µε το τουριστικό προϊόν των
νησιών µας, αλλά πρέπει να απασχολεί κυρίαρχα και τους ∆ηµότες,
αποτελώντας πάγια διεκδίκησή τους.
• Τη µέριµνα καταγραφής των πολιτιστικών δρωµένων (µουσική, χορός,
τοπικά φεστιβάλ, δρώµενα αποκριάς, διαδικασία παραγωγής
προϊόντων όπως ρακιτζό κ.α.) που οργανώνονται από τις τοπικές
κοινωνίες και κοινοποίησή τους, ως µέρος του ζώντος τοπικού
πολιτισµού µας στον επισκέπτη, µε τη χρήση των εργαλείων που
προαναφέρθηκαν.
• Την οργάνωση θεµατικών επισκέψεων σε µνηµεία – αρχαιολογικούς
χώρους και λοιπά σηµεία πολιτισµικού ενδιαφέροντος καθώς και σε
φυσικά τοπία, οικιστικά σύνολα και επιχειρήσεις του πρωτογενούς και
δευτερογενούς τοµέα, µε τη µέριµνα και διοικητική υποστήριξη του
∆ήµου, για την ανάδειξη των παραπάνω θεµατικών πλεονεκτηµάτων
των νησιών µας στους επισκέπτες.
121∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• Την ανάδειξη δηµόσιων χώρων (πλατείες, σοκάκια, καλντερίµια,
στεγαστά, χαρακτηριστικές γωνιές κ.α.) στο εσωτερικό των οικισµών,
δίνοντας έµφαση λειτουργικότητα των χώρων αυτών στην καθηµερινή
δραστηριότητα των κατοίκων.
• Την πρόνοια για επάρκεια µέσων και προσωπικού στον τοµέα της
καθαριότητας των επισκέψιµων χώρων αλλά και των οικιστικών και
φυσικών συνόλων που τους περιλαµβάνουν, λαµβάνοντας υπόψη τις
αυξηµένες εποχικές απαιτήσεις.

Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων, αρχών και δράσεων ανάπτυξης του
τουριστικού προϊόντος των νησιών µας, είναι απαραίτητη η ύπαρξη των
απαραίτητων υποδοµών και δικτύων. Η διαχείριση των δικτύων αυτών
περιγράφεται σε συγκεκριµένη ενότητα του προγράµµατος.

4. Αντί επιλόγου…
Οι νησιωτικές κοινωνίες οφείλουν να προσβλέπουν σε ένα µοντέλο τουριστικής
ανάπτυξης που αναδεικνύει το τοπίο, τον φυσικό και πολιτιστικό µας πλούτο
και το παραγωγικό τους δυναµικό στο διηνεκές και όχι σε βιοµηχανικής
έντασης πρότυπα που προσβλέπουν στη µαζικοποίηση καταστρέφοντας το
ίδιο το προϊόν που θέλουν να “λανσάρουν” στο βωµό µιας ανάπτυξης –
πυροτέχνηµα. Στις τοπικές µας κοινωνίες, οι περισσότεροι εξ ηµών
αντιλαµβανόµαστε πλέον και αναλαµβάνουµε τις ευθύνες µας στη λογική της
διαγενεακής δικαιοσύνης, αντιτάσσοντας την αναγκαιότητα για µια ήπια και
ποιοτική ανάπτυξη που αναδεικνύει τα συγκριτικά πλεονεκτήµατα του τόπου
µας.
Εκτός από ήλιο και θάλασσα, που στα νησιά µας έχουν χαριστεί απλόχερα,
είναι απαραίτητο να συµπεριληφθεί στην τουριστική ταυτότητα της Νάξου και
των Μικρών Κυκλάδων η ντόπια παραγωγή και το πλήθος των ποιοτικών
προϊόντων που παράγονται, καθώς αυτά αποτελούν ένα σηµαντικό
συγκριτικό πλεονέκτηµα σε σχέση µε τα άλλα Κυκλαδονήσια. Η συγκεκριµένη
κατεύθυνση πρέπει στοχευµένα να προστεθεί στις ενέργειες προβολής των
νησιών µας, ώστε να δοθεί πραγµατική διέξοδος και στους συνδηµότες µας
122∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014



facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


που ασχολούνται µε τις παραγωγικές δραστηριότητες της γεωργίας, της
κτηνοτροφίας, της αλιείας, της µελισσοκοµίας κ.λ.π.
∆εν πρέπει να λησµονούµε ότι πραγµατική ανάπτυξη είναι αυτή που µπορούµε
να την απολαµβάνουµε όλοι εµείς και θα µείνει για να την απολαύσουν και τα
παιδιά µας. Κάθε άλλη «αναπτυξιακή» απόπειρα που εκφεύγει του µέτρου και
της φέρουσας ικανότητας του τόπου, αποτελεί µια κακώς εννοούµενη,
µυωπική, πρόχειρη, ανεύθυνη και διαχρονικά καταστροφική πρόσκαιρη
οικονοµική µεγέθυνση, που µακροπρόθεσµα δεν προσθέτει αλλά αφαιρεί και
µάλιστα σηµαντικά, ειδικά στους µικρούς γεωγραφικά προορισµούς όπως τα
νησιά µας.
Ο ∆ήµος θα πρέπει να είναι µπροστάρης, αρωγός κάθε προσπάθειας και
παραγωγός κινήτρων µε απώτερο στόχο την τροχοδρόµηση της τουριστικής
µας ανάπτυξης επί των αρχών που προδιαγράφηκαν ανωτέρω. Τα βασικότερα
εργαλεία για την επίτευξη των στόχων που τέθηκαν είναι η Τουριστική Επιτροπή
και η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής, εργαλεία τα οποία θα πρέπει να στελεχωθούν
κατάλληλα ώστε η λειτουργία τους να είναι ουσιαστική και αποδοτική προς
όφελος όλων των δηµοτών.
123∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014


facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com

























ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ

Η ∆ηµοτική Αρχή ενός τόπου οφείλει να έχει ως πρόταγµα τη δηµιουργία
εκείνων των προϋποθέσεων που θα οδηγήσουν στην σωστή ανάπτυξη και
διαπαιδαγώγηση των νέων, που θα διαµορφώσει πολίτες κοινωνικούς,
δραστήριους και πνευµατικά υγιείς. Καταλυτικός παράγοντας για την επίτευξη
του σκοπού αυτού είναι -µεταξύ άλλων- και ο αθλητισµός, υπό την
προϋπόθεση να αναπτύσσεται οργανωµένα και ισόρροπα παρέχοντας ίσες
δυνατότητες άθλησης στις κοινωνίες της επικράτειας του ∆ήµου.
124∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


Ως ∆ηµοτική Κίνηση είµαστε υπέρµαχοι της άποψης ότι οι θετικές συνέπειες του
αθλητισµού για την κοινωνία είναι αποτελεσµατικότερες, όταν αυτός
αναπτύσσεται µέσω των σωµατείων. Για να µπορούν ωστόσο τα σωµατεία να
λειτουργούν αποτελεσµατικά και απρόσκοπτα, είναι απαραίτητο ο ∆ήµος, ως
ο φορέας που έχει την ευθύνη της προάσπισης των συµφερόντων της τοπικής
κοινωνίας, να καταβάλει τη µέγιστη δυνατή προσπάθεια στην εξεύρεση
λύσεων στα ζητήµατα που προκύπτουν. Ο ∆ήµος, σε συνεργασία µε τους
διάφορους αθλητικούς φορείς που δραστηριοποιούνται στην επικράτειά του,
πρέπει να πρωτοστατεί στη χάραξη στρατηγικής για τον αθλητισµό και την
ισόρροπη ανάπτυξή του.
1. Υποδοµές
Στην ορεινή Νάξο γίνονται σηµαντικές προσπάθειες από τα τοπικά σωµατεία
για την προώθηση του αθλητισµού. Ωστόσο, η έλλειψη υποδοµών και η
ραγδαία ανακύπτουσα αναγκαιότητα µετακίνησης ανηλίκων αθλητών στη
Χώρα της Νάξου, καθιστά την όποια προσπάθεια ιδιαίτερα δύσκολη που στις
περισσότερες των περιπτώσεων δρα ανασταλτικά για την ενασχόληση των
νέων µε τον αθλητισµό. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται διαρκώς
αυξανόµενη συµµετοχή παιδιών στον αθλητισµό κλειστού χώρου (µπάσκετ-
βόλλεϋ – ταάε κβο ντο), που οφείλεται στις επίµονες προσπάθειες των τοπικών
σωµατείων. Έτσι η αυξανόµενη ζήτηση προπονητικού χρόνου έχει καταστήσει
το (µοναδικό διαθέσιµο) κλειστό γυµναστήριο της Νάξου ανεπαρκές για την
κάλυψη των αναγκών, τόσο του σωµατειακού αθλητισµού όσο και του µαζικού
αθλητισµού.
Για να καταστεί πιο αποδοτική η προσπάθεια των αθλητικών σωµατείων και
πιο πρόσφορη η συµµετοχή των αθλητών, είναι απαραίτητο να
δροµολογηθούν οι ακόλουθες δράσεις:
• συντήρηση των ήδη υφισταµένων αθλητικών εγκαταστάσεων (Άγιος
Αρσένιος, Κυνίδαρος, κλπ)
• προσθήκη ανοιχτών χώρων άθλησης στον περιβάλλοντα χώρο του
Κλειστού Γυµναστηρίου Νάξου
125∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


• εκσυγχρονισµός του ανοικτού προπονητηρίου µε στίβο στη θέση
«Ρίκες» του Φιλωτιού
• δηµιουργία κλειστού προπονητηρίου στη ∆ρυµαλία.
Ανάλογες δράσεις που αφορούν στη συντήρηση και αναβάθµιση των
υφιστάµενων υποδοµών άθλησης θα πρέπει να προβλεφθούν και για τα
νησιά των Μικρών Κυκλάδων.
2. Θεσµοθέτηση αθλητικών εκδηλώσεων
Το αγωνιστικό µέρος αποτελεί την κορύφωση του αθλητισµού. Αποτελεί τον
πλέον πρόσφορο τρόπο κοινωνικοποίησης των νέων αθλητών µέσω της
συνάντησης τους µε οµηλίκους τους από άλλα νησιά ή άλλες περιοχές της
Ελλάδας, γεγονός που αποτελεί µια υγιή έξοδο από την καθηµερινότητα.
Στα περισσότερα από τα ενεργά αθλήµατα στα νησιά των Κυκλάδων
δραστηριοποιούνται λίγα σωµατεία. Οι αγώνες που δίνονται από κάθε οµάδα
είναι λιγοστοί, µε αποτέλεσµα αφενός οι αθλητές να µην µπορούν να
εξελιχθούν όσο θα µπορούσαν αν υπήρχαν επαρκείς αγωνιστικές συνθήκες
και αφετέρου να πλήττουν λόγω της έλλειψης «δράσης».
Για την αντιµετώπιση του προβλήµατος αυτού, η ∆ηµοτική Αρχή σε
συνεργασία µε τα σωµατεία οφείλει να θεσµοθετήσει:
• Τουρνουά σε συγκεκριµένες περιόδους του χρόνου (όχι µόνο τους
καλοκαιρινούς µήνες)
• Αθλητικά camps. ∆ιοργάνωση βραχύχρονων εκδηλώσεων µε έµφαση
στην εκµάθηση – προπόνηση και εξειδίκευση των νέων στο αγαπηµένο
τους άθληµα, από ειδικούς προπονητές και εν ενεργεία αθλητές που θα
προσκληθούν από το ∆ήµο ειδικά για το σκοπό αυτό.
• ∆ιοργάνωση σηµαντικών αθλητικών γεγονότων τοπικής και
υπερτοπικής σηµασίας (π.χ. ενδοκυκλαδικοί αγώνες µπάσκετ, βόλεϋ
κ.λ.π, Αιγαιοπελαγίτικοι αγώνες στίβου, κ.α.). Η συγκεκριµένη πρόταση
126∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


στοχεύει παράλληλα και στην επιµήκυνση της τουριστικής περιόδου
καθώς κατά την περίοδο των αγώνων αναµένεται αύξηση
προσελεύσεων επισκεπτών στη Νάξο (αθλητές, προπονητές, συνοδοί,
θεατές).
Για την υλοποίηση των παραπάνω δράσεων, απαραίτητη είναι η ανάπτυξη
διαδηµοτικών συνεργασιών και ανοιχτού διαύλου επικοινωνίας µεταξύ των
∆ηµοτικών αρχών και των φορέων αθλητισµού των νησιών των Κυκλάδων για
την εναλλαγή του τόπου διεξαγωγής και τον προγραµµατισµό των
εκδηλώσεων αυτών.

3. ∆ιεκδίκηση της µείωσης του κόστους των µετακινήσεων
Οι αδιέξοδες πολιτικές που υιοθετούνται σε κεντρικό επίπεδο έχουν προκαλέσει
οικονοµική ασφυξία σε όλους τους τοµείς της κοινωνικής ζωής της χώρας
µας. Εξαίρεση δε θα µπορούσε να αποτελέσει ο αθλητισµός.
Συνακόλουθα, η οικονοµική κρίση έχει πλήξει σηµαντικά τις δυνατότητες
µετακίνησης στη νησιωτική περιοχή των Κυκλάδων µέρος της οποίας αποτελεί
και ο ∆ήµος µας. Οι ενδοκυκλαδικές µετακινήσεις, προκειµένου τα σωµατεία να
µεταβούν από το ένα νησί στο άλλο για τα διασυλλογικά πρωταθλήµατα,
έχουν καταστεί πολύ δύσκολες ιδιαίτερα τους χειµερινούς µήνες. Με τα
δεδοµένα αυτά, το κόστος που θα πρέπει να καλύψουν τα σωµατεία για τις
µετακινήσεις των οµάδων αυξάνεται κατακόρυφα, αφού τις περισσότερες
φορές είναι αδύνατη η µετάβαση από το ένα νησί στο άλλο χωρίς να
παρεµβληθεί τουλάχιστον µία διανυκτέρευση. Στα παραπάνω πρέπει να
προστεθεί και το γεγονός ότι, µε κεντρική απόφαση, οι εθνικές αθλητικές
οµοσπονδίες έχουν πάψει πλέον να χρηµατοδοτούν τα σωµατεία, τα οποία
αναγκάζονται να καλύπτουν τα έξοδα των µετακινήσεων ίδιαις δαπάναις.
Η συγκεκριµένη κατάσταση αποτελεί σηµαντική τροχοπέδη στην ουσιαστική
άσκηση των αθλητών και συγκαταλέγεται ανάµεσα στα πρώτα προβλήµατα
127∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


που προβάλλουν όλα τα αθλητικά σωµατεία καθώς απειλείται η βιωσιµότητά
τους στο άµεσο µέλλον.
∆εδοµένου ότι τα ίδια προβλήµατα προβάλλονται από τα σωµατεία όλων των
νησιών, είναι απαραίτητο η ∆ηµοτική Αρχή να αναπτύξει διαδηµοτικές
συνεργασίες µε τους γειτονικούς νησιωτικούς ∆ήµους, ώστε σε συνεργασία
και µε τους κατά τόπους συλλόγους ξενοδόχων, ενοικιαζοµένων δωµατίων και
µαζικής εστίασης, να ληφθεί µέριµνα µείωσης του κόστους µετάβασης,
διαµονής και σίτισης.
Με τον ίδιο τρόπο ο ∆ήµος θα διεκδικήσει από την κεντρική διοίκηση και την
Περιφέρεια, µειωµένα ακτοπλοϊκά εισιτήρια για όλα τα σωµατεία.
Το γεγονός ότι ζούµε σε νησιωτική περιοχή δεν πρέπει σε καµία περίπτωση να
αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα στην ενασχόληση των νέων µε τον
αθλητισµό.
4. Ναυταθλητισµός
Το σύµπλεγµα των νησιών µας αποτελεί ήδη διακεκριµένο προορισµό για
πλήθος θαλάσσιων αθληµάτων, περισσότερο λόγω των φυσικών
χαρακτηριστικών τους και της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και λιγότερο εξαιτίας
στοχευµένων δράσεων για ανάδειξη και οργάνωση τέτοιων δραστηριοτήτων.
Μέχρι σήµερα, η όποια προσπάθεια σωµατειακού ναυταθλητισµού έχει
ναυαγήσει εξαιτίας της µηδενικής συµµετοχής του ∆ήµου και της έλλειψης
σχεδιασµού ώστε αυτή η δυναµική να αποκτήσει «σάρκα και οστά». Για την
ανάπτυξη των θαλασσίων αθληµάτων είναι απαραίτητη η δηµιουργία
κατάλληλων υποδοµών. Συνεπώς, για τη δηµιουργία Ναυταθλητικού Κέντρου
στη Νάξο, απαιτείται η συνεργασία του ∆ήµου µε τους ανθρώπους που επί
χρόνια ενδιαφέρονται και προσπαθούν για την ανάπτυξη του ναυταθλητισµού.
Μια τέτοια προοπτική θα συντελέσει στην περαιτέρω ανάπτυξη του αθλητικού
τουρισµού στο ∆ήµο µας. Η ύπαρξη ενός ναυταθλητικού κέντρου και τοπικών
σωµατείων θα παράσχει µελλοντικά τη δυνατότητα διεκδίκησης διοργάνωσης
128∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
Προγραµµατικές Θέσεις 2014




facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας
www.politesgiatanisiamas.blogspot.com


σηµαντικών διεθνών και ελληνικών γεγονότων, (όπως παγκόσµια η ευρωπαϊκά
πρωταθλήµατα ιστιοσανίδας, κ.α.).
Μέχρι τότε, µε τη δηµιουργία των αναγκαίων υποδοµών για την άθληση και τη
φιλοξενία αθλητών, θα εξυπηρετούνται οι ανάγκες του σκοπούµενου
ναυταθλητικού οµίλου και θα διεκδικηθεί η αναγνώριση της Νάξου ως
ναυταθλητικού προπονητικού κέντρου.

5. Ενίσχυση εναλλακτικών µορφών αθλητισµού

Στη Νάξο σήµερα, διοργανώνονται από εθελοντικές οµάδες και ιδιώτες πλήθος
δραστηριοτήτων εναλλακτικών µορφών αθλητισµού µε αξιοσηµείωτη επιτυχία.
Ο ∆ήµος οφείλει να σταθεί αρωγός σε αυτές τις προσπάθειες που ενισχύουν
τη µαζική άθληση και τη φυσιολατρεία καθώς αφορούν σε αγώνες ποδηλάτου
(ποδηλατικός γύρος), ανωµάλου δρόµου, διάθλου (και παιδικό δίαθλο),
τρίαθλου, ακόµα και beach volley.
Στο πλαίσιο υποστήριξης αυτών των προσπαθειών, θα ληφθεί µέριµνα για τη
θεσµοθέτηση διεξαγωγής αγώνων υπερτοπικής εµβέλειας στα
προαναφερόµενα αθλήµατα και θα καταβληθεί προσπάθεια για αναγνώριση
των αγώνων αυτών από τις οικείες οµοσπονδίες για την ενσωµάτωσή τους
στα επίσηµα καλεντάρια.
Τέλος, στην ιδιωτική πρωτοβουλία οφείλονται και όσες ενέργειες έχουν γίνει
προς την κατεύθυνση του αθλήµατος της κατάδυσης (ελεύθερης και µε
µπουκάλες). Ο ∆ήµος µπορεί να συνδράµει τις προσπάθειες αυτές, προς την
κατεύθυνση της αναγνώρισης, σήµανσης και αξιοποίησης των διαθέσιµων
σηµείων – θέσεων στην επικράτειά του, που είναι κατάλληλες για καταδυτικές
δραστηριότητες. Ενδεικτικά και ουχί περιοριστικά αναφέρονται οι θέσεις:
Ναυάγιο Μαριάννα – Νάξος, Αεροσκάφος Arado – Ηρακλειά, Φωκοσπηλιά –
∆ονούσα.

129∆ηµοτική Κίνηση - ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας | Προγραµµατικές Θέσεις 2014

facebook: ∆ηµοτική Κίνηση – ΠΟΛΙΤΕΣ για τα Νησιά µας