Πόσο χριστιανικά είναι τα «Χριστούγεννα»;

Η δημοφιλής παγανιστική γιορτή που βαπτίστηκε χριστιανική.

Αν και υπάρχει πληθώρα βιβλιογραφίας (βλέπε εδώ) σχετικά με αυτό το θέμα, εδώ παρουσιάζουμε την εκδοχή ενός Έλληνα δασκάλου, του Γιώργου Δαμιανού, ο οποίος τολμά να απαντήσει στα εξής ερωτήματα:

• Γιατί γιορτάζουμε τα Χριστούγεννα στις 25 Δεκεμβρίου;
• Ποια είναι η Ιστορία του Χριστουγεννιάτικου δέντρου;
• Πότε στολίστηκε το πρώτο δέντρο στην Ελλάδα;

Σήμερα, θεωρείται δεδομένο και αυτονόητο [από όλα τα δόγματα των λεγόμενων χριστιανών] ότι ο Χριστός γεννήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου. Τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες, όμως, τα γενέθλια του Χριστού ήταν θέμα ατελείωτων συζητήσεων. Το ότι ο Χριστός γεννήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου, αποφασίστηκε, τελικά, το 336 μ.Χ και ο λόγος ήταν ότι έπρεπε να αντικατασταθεί μια σημαντική γιορτή των Ελλήνων και των Λατίνων. Οι πιστοί της προηγούμενης θρησκείας, γιόρταζαν τις ημέρες εκείνες τη μεγάλη γιορτή της γέννησης του Ήλιου (Dies Solis Invectis Natalis). Κατά την αστρονομία, επίσης, 23–25 Δεκεμβρίου είναι οι μέρες του χειμερινού ηλιοστάσιου. Μέχρι τον 7ο – 8ο αιώνα δεν έβρισκαν ησυχία σχετικά με τέτοια ζητήματα, για παράδειγμα: ο Επιφάνιος (315-403) είχε προτείνει την 6η Ιανουαρίου ως ημέρα γέννησης του Χριστού, ενώ ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς (ο σημαντικότερος θεολόγος του β΄αιωνα) είχε προτείνει τη 18η Νοεμβρίου. Αξιοσημείωτη λεπτομέρεια είναι ότι πρώτα προσδιορίστηκε η ημερομηνία της γέννησης του Χριστού (25 Δεκεμβρίου) και στη συνέχεια ορίστηκε η ημερομηνία της “γιορτής της σύλληψης του Θεανθρώπου”, ακριβώς εννέα μήνες νωρίτερα (Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, 25 Μαρτίου).

Όταν ο χριστιανισμός θα διαδοθεί στους βόρειους λαούς της Ευρώπης, τότε, θα εμπλουτιστεί με νέα ήθη και έθιμα, όπως, για παράδειγμα το χριστουγεννιάτικο έλατο.

Το χριστουγεννιάτικο δένδρο καθιερώθηκε τον 8ο αιώνα από τον Άγιο Βονιφάτιο (672- 754), ο οποίος διαδίδοντας τον Χριστιανισμό στους Γερμανούς, έπρεπε να αντικαταστήσει τις δοξασίες των γηγενών πληθυσμών. Συγκεκριμένα, οι αρχαίοι Γερμανοί λάτρευαν τον ιερό δρυ (βελανιδιά) και ο Βονιφάτιος τους τον αντικατέστησε με το χριστουγεννιάτικο έλατο. Πολλούς αιώνες αργότερα (το 1539) ο Μαρτίνος Λούθηρος θα κρεμάσει πάνω στο έλατο φαγώσιμα ή είδη ρουχισμού. Αυτά τα χρήσιμα δώρα θα αντικατασταθούν, αργότερα, με τα σημερινά άχρηστα στολίδια (μπάλες, λαμπάκια κ.α.)

Το πρώτο Χριστουγεννιάτικο δένδρο στην Ελλάδα στολίστηκε το 1833 στο Ναύπλιο, έξω από το σπίτι του Όθωνα. Στη συνέχεια, όταν η πρωτεύουσα μεταφέρθηκε στην Αθήνα, η οικία του Όθωνα (ακόμα δεν υπήρχαν ανάκτορα) ήταν το μοναδικό στολισμένο σπίτι στην Αθήνα. Εμπρός στο σπίτι του βασιλιά, λοιπόν, έκαναν ουρά οι Αθηναίοι για να θαυμάσουν το πρωτόγνωρο δέντρο. Το στολισμένο καραβάκι δεν το γνώριζαν στην Αθήνα παρά μόνο σε ορισμένα νησιά. Συνεπώς, το χριστουγεννιάτικο έλατο ήταν μία νέα μόδα και δεν περιόρισε κάποια προϋπάρχουσα συνήθεια των Αθηναίων (και των περισσοτέρων Ελλήνων). Τώρα, γιατί πρέπει να το στολίζουμε το δέντρο και τη φάτνη με ψεύτικο χιόνι, αυτό δεν έχει να κάνει με τη Βηθλεέμ, αλλά με τη Γερμανική προέλευση του εθίμου.

Πάντως και στην Εσπερία το έθιμο με το στόλισμα του δέντρου διαδόθηκε την ίδια, περίπου, εποχή. O Λευκός Οίκος απέκτησε το πρώτο του στολισμένο χριστουγεννιάτικο δέντρο το 1856, επί προεδρίας Φράνκλιν Πιρς, ενώ το παλάτι του Oυίδσορ στόλισε για πρώτη φορά χριστουγεννιάτικο δέντρο το 1834. Το έφερε στο παλάτι ο Πρίγκιπας Αλβέρτος, σύζυγος της Βασίλισσας Bικτόριας για χάρη της βασιλικής οικογένειας.

.

Σχόλιο: Από τον σκοπό αυτού του ιστολογίου, να συμβάλει δηλαδή στην αποκάλυψη της αλήθειας, δεν είναι δυνατόν να μείνει ανέγγιχτος ο χώρος της θρησκείας. Αντίθετα μάλιστα, ίσως από εκεί θα πρέπει να ξεκινάει η κάθε έρευνα, διότι η ιστορία αποδεικνύει πως ο ρόλος της θρησκείας (γενικά) ήταν καθοριστικός στην επικράτηση της πνευματικής και διανοητικής σύγχυσης.

 

olympia