ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΟΡΡΕΣ Περγαμηνή, ζωντανό υλικό αιωνιότητας

Ένας φιλόλογος και λάτρης των γραμμάτων από τη Νάξο, ο Μανώλης Κορρές, έγινε βυρσοδέψης και κωδικογράφος και πέτυχε να αναβιώσει τη χαμένη τέχνη της επεξεργασίας της χειροποίητης περγαμηνής. Ο καλλιτέχνης της ζωγραφικής και της μικρογραφίας πάνω σε περγαμήνη που ο ίδιος δημιουργεί. Φυτική κατεργασία δερμάτων εριφίων, χειρόγραφη καλλιγράφηση κειμένων, φιλοτέχνηση

"Δια χειρός Εμμανουήλ Κορρέ του Ναξίου"

Γεννήθηκα στην Κωμιακή Νάξου το 1949. Είμαι φιλόλογος και δίδαξα επί 33 χρόνια σε σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της Νάξου. Είμαι παντρεμένος με τη Νηπιαγωγό Ντίνα Κατέβα και έχουμε μια κόρη, Μηχανικό Χωροταξίας Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης.

Με τη ζωγραφική και την μικρογραφία ασχολούμαι πάνω από 30 χρόνια. Η συνειδητή πολύχρονη περιπλάνησή μου στον χώρο της δημιουργίας και της τέχνης, με δοκιμές πάνω σε ποικίλα υλικά και τεχνοτροπίες, με έφερε και στη δημιουργία και φιλοτέχνηση των περγαμηνών. Την τέχνη της κατεργασίας δερμάτων ζώων για τη δημιουργία χειροποίητων περγαμηνών, την έμαθα βήμα-βήμα, με την αξιοποίηση πολύ λίγων πληροφοριών από τις πηγές και από την εμπειρία μου στη διάρκεια της μακρόχρονης και επίπονης ενασχόλησής μου με το έργο αυτό.

Οι περγαμηνές προέρχονται από αυστηρά επιλεγμένα δέρματα μικρών εριφίων της περιόδου Νοεμβρίου-Απριλίου κάθε χρόνο. Κριτήρια είναι το μέγεθος του δέρματος, το χρώμα, η υγιεινή κατάσταση, η ατραυμάτιστη επιφάνεια, η αντοχή, το λίπος, η ορθή εκδορά, η ράτσα του εριφίου. Η κατεργασία, ως προς όλα ανεξαιρέτως τα στάδια, γίνεται από την αρχή ως το τέλος με το χέρι (αφαίρεση του τριχώματος και του λίπους, πλυσίματα με γλυκό και θαλασσινό νερό, καρφώματα και τεντώματα σε ξύλο, πέρασμα από εκχυλίσματα βοτάνων, πασπάλισμα με κιμωλία, καθάρισμα και λείανση με ελαφρόπετρα, ξακρίσματα κτλ.)

Η κατεργασία είναι φυτική (χωρίς την χρήση χημικών υλικών), επιτυγχάνεται δηλαδή με την αποκλειστική χρήση φυτικών ουσιών (από ρίζες, φλοιούς και φύλλα δέντρων ή θάμνων, βότανα, καρπούς κλπ), που παρέχει άφθονα η χλωρίδα της Νάξου.

Φυτικές επίσης ουσίες χρησιμοποιούνται για την ανεξίτηλη βαφή των δερμάτων. Το ριζάρι, με το οποίο στην ορεινή Νάξο και σε άλλα μέρη της Ελλάδας βάφουν τα αυγά της Λαμπρής (για τις αποχρώσεις του κόκκινου), τα ξερά φύλλα της καρυδιάς (για τις αποχρώσεις του καφέ) και οι πευκοβελόνες, αλλά κατεξοχήν ο ζαφοράς για το λαμπερό κίτρινο, είναι μερικές από τις ενδιαφέρουσες περιπτώσεις.Πάνω σ’ αυτές τις περγαμηνές καλλιγραφώ διακοσμημένα κείμενα εκκλησιαστικά, πολιτικά, λογοτεχνικά, ή φιλοτεχνώ χάρτες, πορτολάνους, ενθυμήματα, γενεαλογικά δένδρα και καθετί που γράφεται ή φιλοτεχνείται πάνω στην στιλπνή και φίνα επιφάνεια της περγαμηνής. Μια ολόκληρη σειρά από παμπάλαια επαγγέλματα (του τεχνίτη-δημιουργού χειροποίητων περγαμηνών, του καλλιγράφου, του μικρογράφου, του σταχωτή κλπ) αναβιώνουν όταν δημιουργείται ένα σημερινό περγαμηνό χειρόγραφο.

Η περγαμηνή ως υλικό γραφής, ανθεκτικό και ταυτόχρονα πολυτελές, αρχίζει να χρησιμοποιείται από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες. Πάνω σε περγαμηνή γράφτηκαν και διασώθηκαν κείμενα επιστημονικά, λογοτεχνικά και εκκλησιαστικά της αρχαιοελληνικής και βυζαντινής γραμματείας και σπουδαία κείμενα της ευρωπαϊκής, της αραβικής και ασιατικής διανόησης.Πολλά έργα μου πάνω σε περγαμηνή βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Κορωνίδα Νάξου